Merkezden 2013 para kur politikası araçları

 

Merkez Bankası başkanı Erdem Başçı, dün düzenlediği basın toplantısında "2013 yılı para-kur politikası"nın temellerini ve kullanacakları araçları açıklayarak piyasalara yol gösterdi. Döviz kurlarında ve kredi büyümesinde oynaklığa izin vermemek için çok yönlü araçlar kullanacaklarını belirten Başçı, 2013 yılında "Tek yönlü tek amaçlı tek araçlı fiyat istikrarını esas alan,  eski dönemin enflasyon hedefli modeli yerine, fiyat istikrarını da içeren finansal istikrarı amaçlayan çok enstrümanlı uygulamaya geçeceklerini" açıkladı.       

Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, başkan yardımcılarıyla birlikte dün düzenlediği basın toplantısında "2013 yılı kur ve para politikası" nı açıklarken, kullanacağı araçları ve onlara yeni kattıkları enstürümanları anlattı. 2013 politikalarını, hedeflerini ortaya koyarak iş dünyasına yol göstermeye çalıştı. Ancak,"Merkez Bankasına güvenerek kimse riski artırmamalı, dünyada ne olacağı belli olmaz" diyerek özellikle dış risklere dayalı uyarısını yapmaktan da geri durmadı…

Başçı, temel politika değişimi taşıyan yeni uygulamayla ilgili açıklama yaparken, "Eski yaklaşım, tek amaç tek araç yaklaşımıydı. Merkez Bankası olarak tek amacımız vardı fiyat istikrarı, tek aracımız vardı politika faizi. Bununla enflasyonu hedefleyeceksiniz, başka bir şeye bakmayacaksınız. Yeni yaklaşım ise bütün Merkez Bankalarında olduğu gibi fiyat istikrarına da bakalım, finansal istikrara da bakalım şeklini aldı. Dolayısıyla kısa sermaye akımlarına kayıtsız kalınmıyor.. Elimizden geldiği kadar bunların etkisini azaltmaya, yumuşatmaya çalışılıyor" değerlendirmesini ortaya koydu. Fiyat istikrarı için kurda ve kredilerde dalgalanmalara karşı çok araçlı bir politika izleyeceklerini belirten Başçı, "Politika faizi, faiz koridoru, likidite yönetimi, vadeye dayalı zorunlu karşılık, ROK ve Kaldıraca dayalı zorunlu karşılık" araçlarını kullanarak dalgalanmaları önleyeceklerini belirtti.  

Başçı 2013 yılında döviz alım-satım ihaleleri gibi bazı enstürümanları kullanmayacaklarını açıkladı. Döviz alımı yapılmamasına karşılık ihracatçılara kullandırılan reoskont kredileri yoluyla rezerv büyütmeyi sürdüreceklerini, 2013 yılında 4 aylık dönemler itibarıyla kullandıracakları kredilerle 12 milyar dolarlık döviz almayı planladıklarını belirtti.

Erdem Başçı, Basel 3'e bağlı olarak gündeme aldıkları yeni enstrüman Kaldıraca dayalı zorunlu karşılık uygulamasıyla bankaların varlıklarındaki artışı kontrol etmeyi amaçladıkları bilgisini verirken, bu alanda 2013 yılında raporlama yapılacağını 2014 yılında uygulamanın gerçekleşeceğini söyledi. Kaldıraç oranının yüzde 3.5 altında olmasına dayalı uygulanacak bu enstrüman konusunda Türkiye'de şu anda bu oran altında banka bulunmadığını da belirtti.

Tüketici finansman kredilerini takip altında tutuklarını belirten Başçı, 2012 yılında 4. Çeyrek büyümesinin güçlü olacağını ve 2013 büyümesinin hedeflenen yüzde 4'e ulaşılabileceğini belirtti. Bu yılsonunda enflasyonun yüzde 6.5'un altında yüzde 5'e yaklaşacağını kaydeden Başçı,  gelecek yıllarda enflasyonun yüzde 5'ler düzeyine yakın seyretmesine gayret edeceklerini, 2015 enflasyonunun da yüzde 5 olarak belirlendiğini söyledi.

IMF'in  4. Madde  raporunda Merkez Bankasından farklı değerlendirmelere yer verilip normalleşmeye yönelik 5 adım sıralanıyordu: Enflasyon hedeflemesi enflasyonun üzerinde, Merkez Bankası'nın sağladığı likidite ile interbank faizleri arazsında fark var,piyasa aktörleri para politikalarını hep büyümeye dayalı görüyorlar, Dış dengedeki dengesizlikler cari açığı hala halledilemediğini gösteriyor, Merkez Bankası net rezervleri hala düşük. IMF raporunda 2013-2017 döneminde Türkiye'nin 1 trilyon 308 milyar dolar dış kaynağa ihtiyacı olacağını da bir tablo ile ortaya koyuyor.

Başçı, bu konuda bir soru üzerine IMF uyarılarına yanıt verirken, IMF'in 4. Madde raporunun Temmuz ayındaki görüşmelere dayandığını, o dönemden sonra olumlu gelişmeler olduğunu hatırlattı. Başçı IMF başkanı Lagarde ve baş ekonomistinin son dönemde küresel sermaye akımlarının kontrole alındığını söylediklerini, ilk kez geçici süreli engellemeler yapabileceklerini açıkladıklarını belirterek, bu yaklaşımın raporu yazan uzmanlara da ineceğini ve onların da eleştirilerini yumuşatacaklarını belirtti.

Merkez Bankası Başkanı'nın açıklamalarını piyasa aktörleri ve bilim adamları genellikle olumlu bulurlarken, yüzde 5 enflasyona henüz uzak olunduğunu, petrol fiyatları gibi olumsuz dış etkilerin unutulmaması gerektiğini vurguladılar. Ancak, 2012 öngörüleri genellikle olumlu sonuç veren Merkez Bankası öngörüleri nedeniyle, 2013 öngörüleri de yol gösterici olarak kabul edildi.