Merkez’deki değişim piyasaları nasıl etkiler?
Yeni haftada herkes Merkez Bankası Başkanlık koltuğunda yaşanan değişikliğin piyasalara etkisini merak ediyor. Merkez Bankası’ndaki değişiklik aslında önemli bir kesim tarafından sürpriz olarak algılanmadı. Özellikle Cuma günü bu konuyla ilgili söylentiler ayyuka çıkmıştı.
Cuma akşamı bir değişiklik olabileceği yönündeki dedikodu kulaktan kulağa yayılmıştı. Merkez Bankası eski Başkanı Hafize Gaye Erkan sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımla görevinden affını istediğini açıklarken yayımlanan Resmi Gazete’de yerine Başkan Yardımcısı Fatih Karahan’ın atandığı belirtildi.
Şok çabuk atlatıldı
Son yıllarda Merkez Bankası’na yapılan atamalar genellikle bir politika değişikliğine neden olduğu gerekçesiyle piyasalarda anksiyete etkisi yaratmıştı.
Ama Cuma günü yaşanılan değişiklik öncekilerden biraz farklı. Ayrılışın kişisel gerekçelerden kaynaklanması, piyasalar tarafından desteklenen mevcut ekonomi politikasında bir makas değişimine yol açacak olmaması ve dümene geçen ismin içeriden olmasının yanında liyakatine olan güven söz konusu değişim etkilerini sınırlayan nedenler olarak sıralanabilir.
Ekonomi yönetiminden değişim sonrası peş peşe gelen ‘ ekonomik politikaya siyasi desteğin tam olduğuna’ yönelik açıklamalar da yine kısa vadeli şokun etkisini azaltmış durumda.
VİOP ve doların ilk tepkisi
Gelelim Merkez Bankası’nı başkanlığı koltuğunda yaşanan görev değişiminin piyasalara etkisine… Karar açıklandığında Vadeli İşlemler ve Opsiyon Piyasası, uluslararası döviz piyasalarında işlemler yapılıyordu. Döviz piyasasında dolar kuru eski Başkan Erkan’ın paylaşımı öncesinde 30.44 TL seviyesinden işlem görüyordu.
Görevden affını istediğine yönelik paylaşım sonrasında dolar, 30.58 TL’yi gördükten sonra yeniden eski seviyelerine geri döndü. VİOP akşam seansında karar öncesi 9 bin 520 puandan işlem gören BIST 30 kontratı af talebi paylaşımı sonrasında 9 bin 350 puana kadar geriledi ve oradan gelen alımlarla günü yüzde 0.83’lük kayıpla 9 bin 453 puandan kapattı. Bu iki piyasadaki hareketler panik havasının olmadığını gösteriyor.
Acele karar vermeyin!
Piyasalarda bir panik havası olmasa da haftanın ilk günü bu değişimin etkisi hissedilebilir. Cuma günü 8 bin 773 puana kadar çıkan BIST 100 Endeksi haftayı 8 bin 666 puandan tamamlamıştı. Endeksin 8 bin 777 puandaki direncinden yeri dönmesi ve son zamanlarda yaşanan hızlı yükselişin bir düzeltmesi için Merkez’deki görev değişimi bahane olarak kullanılabilir.
Ancak bu düzelmenin derin bir düzeltme olmayacağına yönelik beklentiler yoğunlukta. Kısa vadede BIST 100 Endeksi için 8 bin 464 puandaki destek öne çıkıyor. Uzmanlar bu tip gelişmelerde yatırımcıları panik yapmamaları konusunda uyarıyor. Dolayısıyla yükseliş ivmesinde bir değişiklik beklenmediği için acele karar vermeyin!
Açıklamalara yönelik ‘zamanlama’ eleştirisi
Merkez Bankası eski Başkanı Hafize Gaye Erkan’ın görev sürecinde bazı iletişim hataları yaşandığı herkesin malumu. Ancak Cuma günkü görev değişimi sürecinde de zamanlama konusu bazı tepkilere neden oldu. Erkan’ın görevden affını istediğine yönelik sosyal medya paylaşımını yaptığında (saat 22.06) VİOP ve uluslararası döviz piyasaları açıktı.
Bu karar ekonomi yönetiminin bilgisi dışında olmadığı da net. Çünkü Erkan’ın paylaşımından sadece 1 dakika sonra Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın sosyal medya hesabından ‘görseli’ hazırlanmış bir paylaşım geldi. Yani paylaşımların piyasaların kapanacağı 23.00’ten sonra neden yapılmadığı akıllara yine bir iletişim hatasını getiriyor.
Çünkü bu tür haberler piyasalarda çok sert fiyat hareketlerine neden oluyor ve yatırımcı mağduriyetlerinin önünü açıyor. Öte yandan döviz piyasasındaki ani talep artışını karşılamak için döviz satışı da yapıldığı söyleniyor. Zamanlama hatası nedeniyle ihtiyaç duyulan kurşunların boşuna harcanmış olması da bir başka tartışma konusu.