Merkez topu siyasilere attı: Büyümenin anahtarı düşük faiz değil, reform

Merkez Bankası Para Politikası Kurulu beklendiği gibi faiz oranlarını değiştirmedi. Zaten dünkü toplantıda bir faiz değişikliği kararı çıkmış olsa, bu sürprizden de öte bir adım şeklinde yorumlanırdı. 

Para Politikası Kurulu faiz oranlarını değiştirmeyince geriye açıklama ekindeki o küçücük metni kıl tefsiri gibi yorumlamak kalıyor. "Geçen ay şu düşünce şu sözcükle ifade edilmişti, bu sefer sözcük şöyle değişmiş" gibi yorumlar yapılıyor. Gerçi bu durum yalnızca bizim Merkez Bankamızın metinleri için söz konusu değil. FED'in son toplantısındaki bir ifade değişikliği de tüm dünyayı etkilemedi mi...

Dedik ya, bu tür metinlerden cımbızla ifade çekmek ve onları yorumlamak gerekiyor. Hele hele, dünkü toplantıda olduğu gibi faiz oranlarında bir değişikliğe gidilmemişse... 

Merkez büyüme için reform diyor

Merkez Bankası Para Politikası Kurulu toplantısına ilişkin açıklamada yer alan ifadede öyle fazla ayrıntı aramaya, detaylarda boğulmaya gerek yok. 

Önce yıllardır yaşamakta olduğumuz şu temel ayrımı görelim. Bir tarafta Merkez Bankası'nın faizi düşürmesi gerektiğini dile getiren ve bu sayede büyümenin, gelişmenin sağlanabileceğini düşünenler; öbür tarafta Merkez Bankası'nın da içinde bulunduğu, büyüme ve gelişme için faizi düşürmenin tek başına yeterli olmayacağını, bunun işleri daha içinden çıkılmaz hale getireceğini savunanlar var. Temel görüş ayrılığımız bu.

Bakın Merkez Bankası dünkü toplantı metninde bu konuda çok yalın bir şekilde ne diyor:
"...Kurul, açıklanan yapısal reformların uygulamaya geçirilmesinin büyüme potansiyelini önemli ölçüde artırabileceğini değerlendirmiştir..."

Merkez Bankası daha ne desin! Merkez, "Büyüme için faiz faiz diye üstüme gelmeyin" diyor; "Büyüme için yapısal reformlar gerekir" diyor; sonra da (bire bir bu ifadeyle olmamakla birlikte) "Yapısal reformlar uygulamaya geçirildiği, kağıt üstünde kalmadığı takdirde" diye ekliyor. Yani Merkez Bankası yapısal reformların kağıt üstünde kalmasından endişe ettiğini de dolaylı olarak ifade etmiş oluyor.  

Gıda enflasyonu vurgusu niye yok?

Para Politikası Kurulu kararına ilişkin metnin satır satır, sözcük sözcük okunduğunu ve önceki açıklamalarla olan farklılıkların yakalanmaya çalışıldığını belirttik. Bu metinde, daha öncekilerde hep olan bir ayrıntı yok. Merkez Bankası gıda maddelerinin fiyatındaki hızlı artışa dikkat çeker ve bu artışın, enflasyonun düşürülmesini geciktirdiğine vurgu yapardı. Ama bu kez gıdadan söz edilmemiş, yani artık Merkez Bankası bu olumsuzluğu rafa mı kaldırmış, görmezden mi geliyor?

İki hafta önceye gidelim. Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı 10 Aralık'ta 2015 yılı para ve kur politikasını açıkladı. Çok geride kalan ve detayları unutulmaya yüz tutan bir açıklamadan söz etmiyoruz, daha iki hafta geçmiş bu açıklamanın üstünden. Erdem Başçı para ve kur politikasını açıklarken bu yıla ilişkin enflasyon tahminiyle ilgili olarak ne dedi, hatırlayalım. Başçı, Merkez Bankası olarak 2014 yılı TÜFE gerçekleşme tahminlerinin yüzde 8.9 olduğunu hatırlattıktan sonra, piyasada yaptıkları araştırmalar sonucunda aralık ayının daha olumlu geçtiğini gördüklerini ve buna dayanarak yılsonu gerçekleşmesinin yüzde 8.9'un altında kalabileceğini söylemedi mi? Erdem Başçı'nın dikkat çektiği aralık ayına ilişkin olumlu gidişin temelinde de gıda maddelerinin fiyatındaki eğilim yatmıyor mu?

Şunun şurasında iki hafta önce bu bilgi gümüş tepsi içinde sunulmuş. Ama, Para Politikası Kurulu toplantısına ilişkin metinde geçen dönem toplantılarının metinlerinde yer alan "Gıda maddelerinin fiyatlarındaki yüksek artış enflasyondaki gerilemeyi geciktirmektedir" ifadesi aranıyor ve bu ifadenin bulunmaması şaşkınlıkla karşılanıyor. Doğrusu biz de bu ifadeyi bulamadığı için şaşkınlık yaşayanlara şaşıyoruz. 

Başkan Erdem Başçı, aralık ayı için yaptıkları araştırmayı zaten söyledi, elde ettikleri bilgiyi paylaştı, bu araştırmayı şubeleri aracılığıyla yürüttüklerini ifade etti. Hatta Başçı'ya, "Bu çalışma TÜİK'in enflasyon hesaplamasına alternatif mi" şeklinde bir soru yöneltilmedi mi? 

Metni didikleyip bir ayrıntı yakalayacağız ya, işte bulduk! "Merkez için artık gıda maddelerindeki fiyat artışının önemi yokmuş!"