Merkez Bankası'ndan bir "kes yapıştır" daha...

Alaattin AKTAŞ
Alaattin AKTAŞ EKO ANALİZ [email protected]

Merkez Bankası Para Politikası Kurulu beklendiği gibi davrandı ve faiz oranlarında bir değişikliğe gitmedi. Merkez Bankası böylece, şubat ayı toplantısındaki indirimden sonra faiz oranlarına beşinci ayda da dokunmamış oldu.

Mayıs toplantısında, seçime bir adım kalmışken faizde herhangi bir değişiklik beklenmiyordu. Hazirana geldik, bu kez de ortada bir hükümet yoktu ve nasıl bir hükümet kurulacağı belli değildi. Aynı durum temmuz için de geçerliydi. Belki de hükümetin kurulamıyor olması durumu, önümüzdeki aylar için de geçerliliğini sürdürecek. Dolayısıyla böylesine belirsizlik yaşanan bir dönemde Merkez Bankası'nın adım atması da hayli güç olacak.

Denilebilir ki, "Merkez Bankası'nın hükümetle ne ilgisi var, ne ilgisi olabilir, Merkez siyasi bir kurum mu ki faiz konusunda karar verirken siyasetteki duruma, hükümete baksın". Bunu söyleyenlere, "Siz hangi ülkede yaşıyorsunuz" diye sormak gerekir.

Merkez Bankası Para Politikası Kurulu'nun dünkü toplantısı sonrası yapılan açıklama ile, haziran toplantısı sonrasındaki açıklama da neredeyse tümüyle aynı. Yani Merkez Bankası'nın söyleyebileceği yeni bir şey de yok. 

Haziran toplantısına ilişkin metinde "Gıda fiyatlarında beklenen kısmi düzeltmenin katkısıyla kısa vadede enflasyonun düşeceği öngörülmektedir" denilmişti. Bu sefer ise "Gıda ve enerji fiyatlarındaki gelişmeler, kısa vadede enflasyonu olumlu etkilemektedir" görüşüne yer verildi. Yani gıdanın olumlu etkisine, bu kez enerji eklendi. Enerjinin bu olumlu katkısının nedeni de malum; ham petrol fiyatlarının gerilemesine bağlı olarak özellikle akaryakıtta kaydedilen ucuzlama.

Daha önce bizim de altını defalarca çizdiğimiz gibi, yıllık enflasyon baz etkisi sayesinde yönünü haziranda aşağı çevirecekti, beklenen bu durum gerçekleşti. Yıllık oranın temmuzda da düşmesi bekleniyor. Ama işte sonrası biraz karışık. Belki ağustosta da temmuzdakine çok yakın bir yıllık oran görebileceğiz, ancak sonrasında hızlı bir yükselmeye tanık olacağız. 

Aslında Merkez Bankası'nın örtülü biçimde dile getirdiği de bu. Merkez Bankası görmüyor mu geçmiş yılların yaz aylarının nasıl geçildiğini... Geçen yılın ortalamaya ters düşen yüksek değerleri sayesinde bu yıl yıllık oranın yönünü aşağı çevireceğini... Ama bu durumun yine aynı etkenle daha sonra sürdürülemeyeceğini... 

İşte o yüzden iki aydır altı özellikle çiziliyor, "kısa vadeli enflasyonun olumlu etkilendiği" belirtiliyor. Çünkü Merkez de elbette biliyor, yaz aylarında inilen yıllık düzey kalıcı olamayacak.

Bizim yaptığımız hesaplamaların, yıllık bazda 9.0-9.5 arası bir enflasyona işaret ettiğini bir kez daha belirtelim.
Ama daha yılın tamamlanmasına neredeyse beş ay var ve köprülerin altından o kadar çok şu akacak ki. 

Yapılan tüm hesaplamalar, tüm tahminler ekonomik temel üzerine inşa ediliyor. Ama Türkiye'de bu temeli kökünden sarsacak siyasi gelişmeler yaşanıyor. 

***

Temmuzun sonuna geliyoruz, seçimin üstünden bir buçuk ay geçti, hala hükümet kurulup kurulamayacağını bilmiyoruz. 

Hükümet kurulamazsa erken seçime gitmek kaçınılmaz, ama sandığın seçmenin önüne ne zaman getirileceğini bilmiyoruz.

Yapıldığı takdirde erken seçime şimdiki barajla mı, yoksa düşürülecek barajla mı gidileceğini bilmiyoruz. 
Erken seçimde oluşacak tablonun hükümet kurulmasını kolaylaştıracak bir Meclis aritmetiği sunup sunmayacağını bilmiyoruz.

Güneydoğu'daki terörün yurt sathına yayılmasından kaygı duyuyoruz ama ne olacağını tabii ki bilmiyoruz.

Gidilecek bir erken seçimin, 7 Haziran'daki kadar barışçıl geçip geçmeyeceğini bilmiyoruz. 
Sokak eylemlerinin giderek tırmanmasının özellikle döviz kuruna yapacağı baskının boyutunu hesaplayamıyor ve bu baskı yüzünden ekonominin ne ölçüde zora gireceğini bilmiyoruz.

***

Yani gözü kapalı gidiyor, neredeyse hiçbir şey bilmiyoruz. Böyle bir süreçte Merkez Bankası da alması gereken en doğru kararı aldı ve beklemeyi tercih etti. En azından, işler zıvanadan çıktığında, kullanıma hazır halde elde barut var. 

Türkiye artık uzunca bir süre, daha düşük faizi unutmak durumunda, görünen öyle. Bir yandan FED, bir yandan içeride olacaklar, faizin indirilmesini mümkün olmaktan tümüyle çıkarmışa benziyor.   
 

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar