Merkez Bankası kurda ne hedefliyor?
Serhan YENİGÜN - Finansinvest
Öncelikle şunu söyleyelim. Merkez bankalarının temel hedefleri hemen hemen tüm dünya uygulamalarında fiyat istikrarın sağlamaktır. Dolayısıyla, yerel para birimlerinde (Türkiye'de tabi ki TL'de) yaşanabilecek değer kayıpları eğer başka alanlarda bir düzelmeye neden oluyorsa (mesala cari açıkta düzelme, dış ticaret dengesinin ihracat lehine kayması, turizm gelirlerinde artış vb.) merkez bankaları yerel para birimindeki bu zayıflığı bir süreliğine tolere edebilir. Bu nedenle, Türkiye'de Kasım 2010'da 1,40 seviyelerinde olan USD/TL'nin şimdilerde 1,90'a kadar yükselmesi hızlı artan kredi talebi ve riskli seviyelere yükseleceği aylar öncesinden belli olan cari açığın dengelenmesi hedefiyle Merkez Bankası tarafından kontrollü bir şekilde desteklendi. Ancak, gelinen noktada özellikle de Avrupa'daki ekonomik sorunların büyüme riskleri yaratması ve artık hızlı büyümeden kaynaklanan bir cari açık ve kredi artışı kaygısı değil, tam tersine düşük büyümeden kaynaklanabilecek daralma risklerinin önlenmesi gerekiyor.
Yukarıdaki nedenlerle, aşırı ısınmayı engellemeye ve ekonmiyi soğutmaya çalışan Merkez Bankası'nın artık aşırı soğuma riskleri ile savaştığını görüyoruz. Bu çerçevede de artık, kurda daha fazla artış yaşanması Merkez Bankası'nın hedeflerinin lehine değil aleyhine çalışmaya başlıyor. Bu nedenle, bankanın kurda gevşeme sağlayan adımlarına önümüzdeki dönemde de devam edebilme ihtimali oldukça yüksek.
Bütün bunları konuşurken aklımıza bir soru taklıyor. Merkez Bankası'nın temel amacı olan fiyat istikrarı (Türkiye örneğinde diğer adıyla enflasyonla mücadele) bütün bu senaryonun neresinde? Merkez Bankası tarafından alınan bütün kararların enflasyonu bir süreliğine göz ardı eden ve daha kritik meselelere odaklanan görünümüne rağmen aslında fiyat istikrarı tüm bu senaryonun hem tam içinde, hem de hiçbir yerinde. Fiyat istikrarının sağlanabilmesi için Merkez Bankası'nın diğer bir hedefi olarak kamuoyuna hatırlattığı finansal istikrarın da sağlanabilmesi gerekiyor. Bu nedenle, bankanın son bir yılda attığı adımların enflasyonu gözetmeyen görünümüne rağmen yakın zamanda yaptığı açıklamalarında kurda daha fazla artışın enflasyonist etikleri oalbileceğine vurgu yapması dikkat çekiciydi.
Başlıktaki soruya dönersek, Merkez Bankası'nın kurda bir fiyat seviyesini hedef olarak belirlediğini düşünmüyoruz. TL'nin 1 USD + 1 EUR'dan oluşan sepet karşısındaki değerine baktığımızda 2,00 - 2,20 TL arası bugün için makul bir aralık gibi görülebilir. Bu nedenle, bankanın son adımları ile 2,15'e gerileyen sepetin yeniden 2,20'ye yönelmesi halinde TL'yi destekleyebilecek yeni aksiyonlar görebiliriz.