Merkez Bankası faizinde dibi gördük

Alaattin AKTAŞ
Alaattin AKTAŞ EKO ANALİZ [email protected]

Merkez Bankası politika faizi olan haftalık repo ihale faiz oranını yüzde 16.50’den yüzde 14’e çekti. Böyle faiz oranı son üç toplantıda tam 10 puan indirilmiş oldu.

Merkez Bankası Para Politikası Kurulu faizi 25 Temmuz toplantısında yüzde 24’ten yüzde 19.75’e, 12 Eylül toplantısında da yüzde 16.50’ye indirmişti.

Faiz böylece 24 Temmuz’da 4.25 puan, 12 Eylül’de 3.25 puan ve dün 2.50 puan olmak üzere üç toplantıda 10 puan aşağı çekildi.

Merkez Bankası’nın dünkü toplantıda faizi yüzde 14’e indireceği çok da tahmin edilmeyen bir durum değildi; ancak Barış Pınarı Harekatı dolayısıyla tahminler biraz yukarı yönlü revize edilmiş ve yüzde 15 dolayında bir oran daha beklenir olmuştu.

Hatırlayan okurlar çıkacaktır; biz de köşemizde 9 Ekim’de faizi yüzde 14 düzeyinde beklediğimizi belirtmiş; ancak 22 Ekim’de, harekatın etkisinden dolayı beklentimizi revize etmiş ve yüzde 15’in daha makul bir oran olduğunu vurgulamıştık.

Ama Merkez Bankası faizi 2.50 puanlık indirimle yüzde 14 olarak belirledi.

Faiz uzun süre yüzde 14’te kalır

Merkez Bankası faizinde ekim ayını yüzde 14’le kapatacağız. Kasımda toplantı yok, yani kasımdaki faiz de yüzde 14 olacak. Elbette faizi değiştirmeyi gerektirecek çok çok olağanüstü koşullar oluşmaz ve Merkez Bankası program dışı toplantıya gitmek durumunda kalmazsa...

Yıllık TÜFE değişimini 9 Ekim’de de yazdığımız gibi ekim sonu itibarıyla yüzde 8.50 dolayında, kasım sonunda yüzde 11.20 dolayında bekliyoruz. Bu oranlar tabii ki bizim tahminimiz.

Yıllık enflasyonun ekim sonunda eylüle göre biraz daha gerileyeceğini ya da en azından çok fazla bir değişim göstermeyeceğini kuşkusuz Merkez Bankası da görüyordur.

Peki Merkez Bankası enflasyonun daha da gerileme olasılığı varken faizi niye yüzde 14’te tuttu da daha aşağı indirmedi?

Yanıt belli, çünkü yıllık TÜFE artışı buralarda uzun süre kalmayacak. Bu zaten yeni ekonomi programıyla da ilan edildi. Yıl sonu beklentisi yüzde 12.

Dolayısıyla Merkez Bankası faizi içinde bulunduğumuz dönemdeki tek haneli enflasyonu göz önünde bulundurarak değil, yıl sonunda oluşacak oranı dikkate alarak belirlemek durumundaydı ve öyle de yaptı.

İşte bu nedenle Merkez Bankası'nın 12 Aralık'taki yılın son Para Politikası Kurulu toplantısında faizi değiştirmeyip yüzde 14'te tutacağını tahmin ediyoruz. Elbette bunu bugünkü koşulları dikkate alarak söylüyoruz.

Aralık sonundaki durumu düşünelim; enflasyon yüzde 12, faiz yüzde 14...

Merkez Bankası politika faizini yalnızca aralık ayında değil, 2020 yılında da bir süre yüzde 14 düzeyinde tutmak durumunda kalacaktır.

Tercih L oldu

Merkez Bankası'nın faizde V, U ya da L harfleriyle simgeleşen bir tercihte bulunacağını birkaç kez yazdık.

V, hızlı indirimleri aynı ya da yakın hızda çıkışların izleyeceğini simgeliyordu.

U, hızlı sayılabilecek indirimlerden sonra bir süre yatay gidilip sonra faizi artırmak durumunda kalınacağının işaretiydi.

L ise daha makul sayılabilecek indirimlerden sonra uzun süre yatay bir faiz görebileceğimizin simgesiydi.

İşte L gerçekleşecek gibi. Merkez Bankası biraz önce de belirttik; yüzde 14'lük faiz oranını uzun bir süre koruyacak gibi görünmektedir.

Faizi indirme gerekçesi

Merkez Bankası’ndan Para Politikası Kurulu toplantısıyla ilgili olarak yapılan açıklamada faizdeki 2.5 puanlık indirimin gerekçesi şöyle özetlendi:

Enflasyon görünümündeki iyileşme devam etmektedir. TL’deki istikrarlı seyrin yanı sıra enflasyon beklentilerindeki iyileşme ve ılımlı iç talep koşulları çekirdek enflasyon göstergelerindeki düşüşte belirleyici olmuştur. Eylül ayında tüketici enflasyonu güçlü baz etkisiyle de birlikte özellikle temel mal ve gıda gruplarının katkısıyla belirgin bir düşüş sergilemiştir. İç talep gelişmeleri ve parasal sıkılık düzeyi enflasyondaki düşüşü desteklemektedir. Enflasyonun ana eğilimine dair göstergeler, arz yönlü faktörler ve ithalat fiyatları enflasyon görünümünü olumlu etkilemektedir. Bu gelişmelere bağlı olarak, güncel tahminler yılsonu itibarıyla enflasyonun Temmuz Enflasyon Raporu’nda verilen öngörülerin belirgin olarak altında kalabileceğine işaret etmektedir. Bu çerçevede Kurul, enflasyon görünümünü etkileyen tüm unsurları dikkate alarak, politika faizinin 250 baz puan indirilmesine karar vermiştir.”

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar