Meclis’in kaybedeni mühendisler ile işadamları
Yeni Meclis, yemin törenini yaparak çalışmaya başladı. 550 kişilik Meclis’in 350’si yenilendi. Meclis’teki yenilenme oranı, geçmiş seçimlere göre yüksek. Bunun iki nedeni var: Birincisi AKP’deki üç dönem kısıtlaması yüzünden çok sayıda eski vekilin aday gösterilmemesi. İkincisi ise HDP’nin sandalye sayısını 80’e çıkartarak Meclis’e çok sayıda yeni milletvekili ile girmiş olması. CHP’nin adaylarını kısmen önseçim ile belirlemiş olmasının da bu değişimde sınırlı bir etkisi olduğu söylenebilir. Meclis’in eğitim ve meslek profilinde de değişiklikler oldu. Bu değişikliklerde en belirleyici faktör AKP’nin 70 sandalye kaybederken, Meclis’e 2011’de 35 vekil ile giren HDP’nin sandalye sayısını 45 artırmış olması. Bu nedenle AKP ve HDP’nin milletvekili profilinde meydana gelen değişiklikler, Meclis’in toplam profilinin değişmesinde belirleyici oldu.
Meclis’te yüksek öğrenimli vekil sayısı 19 düşerek 491’e indi. Bunda AKP’deki yüksek öğrenimli vekil sayısının 68 düşmesi baş rolü oynadı. CHP’de de yüksek öğrenimli sayısı 7 düşerken, MHP’de 23, HDP’de 33 arttı. Meslek grupları itibarıyla baktığımızda son seçimi, iş adamları ile mühendis ve mimarların kaybettiği görülüyor. Meclis’teki iş adamı ve iş kadını sayısı 12 kişi azalarak 46’dan 34’e düştü. Adayları arasında işadamlarına neredeyse hiç yer vermeyen AKP’nin iş adamı-kadını vekil sayısı 16 kişi birden düşerek 27’den 11’e indi. CHP’deki iş adamı sayısı 10’dan 12’ye, MHP’deki sayı ise 9’dan 11’e çıktı.
Esnaf-tüccar kökenli vekil sayısı 3, banka-finans kökenli vekil sayısı 4, turizmci sayısı 2 azaldı. Bunları da eklediğimizde iş dünyasının sandalye kaybı 21’i buluyor. Buna karşın Meclis’teki işletme yöneticisi sayısı 5 kişi artarak 28’e çıktı. Bunda AKP’deki 4 sandalyelik artış belirleyici oldu.
Profesyonel meslek sahipleri tarafında en büyük kaybı, 13 sandalye kaybıyla 65 vekile düşen mühendis ve mimarlar yaşadı. Bunda AKP’deki 23 sandalyelik kayıp belirleyici oldu. Buna karşın vekil sayısını 21 artırarak 77 sandalyeye ulaşan doktor ve eczacılar seçimin en kazançlı çıkan meslek gruplarından oldu. Doktor ve eczacıların vekil sayısı tüm partilerde arttı.
Seçimlerin en kazançlı çıkan kesimi serbest meslek grubu oldu. Serbest meslek mensubu olduğunu söyleyen vekil sayısı 32 artarak 7’den 39’a çıktı. Bunda HDP saflarındaki 21 sandalyelik artış belirleyici oldu. Meclisteki temsilci sayısı 13’ten 8’e düşen emekliler ile 7’den 1’e düşen işçi-emekçi kesimi de seçimlerin kaybedenleri arasında yer aldılar. Bu değişikliklere karşın Meclis’in toplamında hukukçu, doktor ve mühendislerin ağırlıklı konumu devam ediyor.
