MB’yle mi, yatırım/ üretim ekosistemiyle mi?
Merkez Bankası (MB) Başkanı Dr. Fatih Karahan’ın dünkü sunumu/ yanıtları ve yardımcıları ile gösterdiği uyum ve Dr. Cevdet Akçay ve Prof. Hatice Karahan’ın rasyonel açıklamaları, “reel ekonomiyi ve ahlakı törpüleyen enflasyon” için MB’nin elinden geleni yapacağını gösteriyor…
Yaklaşık 10 yıldır tutturamadığı tahminleri/hedefleri ile sorgulanan ama yeni dönemde güven inşa etmeye çalışan MB’nin görevi de bu…
***
Soru şu: MB’nin para politikası, enflasyonu indirmek için tek başına yeterli mi?
***
Etin/sütün/buğdayın/yağın/şekerin/makinenin (Vb) kilosunu 1 birimden 0.90 birime düşürmek için üretimde verimliliği artırmak yerine yapılan ithalat; Ve üreticiyi zarar ettirerek, üretimden soğutmak/uzaklaştırmak… MB, bu uygulamaların, “yatırım/üretim ikliminde” yarattığı tahribatla baş edebilir mi?
***
Sanayide ve teknolojide gelişime öncü olan Kamu İktisadi Teşebbüsleri… Teknik elemanlar için de bir okulken…
1 kişinin yapacağı, geliştirebileceği, verimlilik sağlayabileceği iş için, siyaset aracılığı ile 10 kişi alınıp zarar ettirilirken… Ve bu zarar, sebep gösterilerek, 3-5 kuruşa satılırken…
Bu politika ve uygulamalarla finansal ve beşeri kaynak israfının ve verimsizliğin önü açılırken… MB, bu uygulamaların “yatırım/üretim ekosisteminde” yarattığı tahribatla baş edebilir mi?
***
Gençlerin yeteneklerini geliştirmeye odaklı bir eğitim sistemi yokken…
Hatta yetenekleri törpüleyen bir eğitim sistemi varken… Bu nedenle sanayide/tarımda/Ar-Ge’de teknik eleman açığı korkunç boyutlara ulaşmışken… Reel ekonomi üretecek/geliştirecek beşeri kaynağa ulaşamıyorken…
Yetenekli gençler, parasızlık/fırsat eşitsizliği nedeniyle iyi okullarda eğitim alamazken… MB, bu uygulamaların “yatırım/üretim ekosisteminde” yarattığı tahribatla baş edebilir mi?
***
Envanter ve veri eksiği nedeniyle atıl yatırımları artırırken…
Kredi kullandırma ve teşvik/destek politikalarıyla haksız rekabet ve israf körüklenirken… Öncelikli yatırım alanları planlanamazken… MB, bu uygulamaların “yatırım/üretim ekosisteminde” yarattığı tahribatla baş edebilir mi?
VELHASIL
Sadece Türkiye değil, gelişmişi, az gelişmişi tüm dünya ülkelerinde de durum bu…
MB Başkanları (ABD, AB, Japonya dahil), sadece para politikasıyla enflasyonun indirilemeyeceğini belirtip, hükümetleri kamu maliyesi ve reel sektör için harekete geçmeye davet ediyor…
***
Kaldı ki, sadece para politikası ile enflasyonun düşürülemeyeceğini, son 10 yılda 120 kez açıklanan enflasyon rakamları anlatıyor…
(Normalde döviz fiyatını düşürecek bir sunum yaptı Başkan Karahan ama sunumdan sonra döviz fiyatında düşüş olmaması da sadece para politikası ile olamayacağının diğer kanıtı…)