Mavi Okyanus
Girişimcilere veya yöneticilere bir soru yöneltmek istiyorum: “Mavi okyanusta (Blue Ocean) mı yüzmek istersiniz, kırmızı okyanusta (Red Ocean) mı?”. Bu sorunun cevabını yazının sonunda vermek çok daha doğru olur sanırım.
Rekabetin yoğun olduğu, şirketlerin kıran kırana çarpıştığı küresel bir köyde yaşıyoruz. Şirketler aynı okyanusun içinde, kanlı bir yarışa giriyorlar ve bu yırtıcı rekabetten sıyrılıp yeni okyanuslara gitmeye cesaret eden şirket sayısı çok az.
Sorumu biraz daha genişletecek olursam: “Şirketlerin rekabet savaşına girdiği, rekabetin kanlı ve şiddetli olduğu pazarların oluşturduğu kırmızı bir okyanusta mı, yoksa kimsenin olmadığı potansiyel pazarların olduğu temiz bir mavi okyanusta mı yüzmek istersiniz?”
Kırmızı okyanus, sabit olan pazar pastasından pay almaya çalışan çok sayıda şirketin bulunduğu, yoğun rekabetin olduğu ve rakiplerle kafa kafaya mücadeleye girilen pazarları temsil etmektedir.
Mavi okyanusta yüzebilmek ise, kimsenin düşünemediği tarzda düşünmeyi gerektirir. Mavi okyanus stratejisini uygulayan şirketler, kendi keşfettikleri, bayrağı kendileri dikecekleri alanlara yol almaktadırlar. Böylece çekişmesiz ve yeni taleplerin oluşturulduğu bir pazar alanı oluşacak ve rekabet olmayacaktır. Oyunun kuralını belirleyen mavi okyanusa ilk ulaşanlar olacaktır.
Örneğin Nintendo, 2006 yılında “Wii” ile başarılı bir mavi okyanus stratejisi uygulamıştır. İkea, Wikipedia, Tata Nano, Skype, Starbucks, The Body Shop, Apple, Cirque du Soleil gibi şirketler de mavi okyanus stratejisini uygulayanlar arasında yer almaktadır.
Eğer mavi okyanuslara ulaşmak istiyorsanız, sadece mevcut müşterilere odaklanmak yerine, müşteri olmayanlara odaklanmanız gerekiyor. Mavi okyanus stratejisini Renee Maulborgne ile birlikte geliştiren yönetim profesörü Chan Kim düşüncelerini “Biz, mavi okyanus stratejisi anlayışının, günümüz şirketlerine sürekli hızlanan ve genişleyen iş evreninde, işlerinin tıkırında gitmesi yolundaki çabalarına yardımcı olacağına inanıyoruz” (3) şeklinde ifade etmiştir.
Ama şunu da unutmayın, her mavi okyanus bir gün kırmızı okyanusa dönüşecektir.
Kaynakça
(1) Okay, H. (2015) Helikopter Bakışı, MediaCat Yayınları, İstanbul
(2) Kim, C., Meulbourne, R.(2005) Mavi Okyanus Stratejisi, CSA yayın ajansı, İstanbul
(3) http://www.capital.com.tr/liderlik/mavi-okyanusta-buyume-zamani-haberdetay-2342