Malların serbest dolaşımı engeline UND eylemleri
Geçen hafta, Çetin Nuhoğlu ve UND yöneticleri Fatih Şener, Ali Çiçekli, Evren Bingöl ve AB uzmanı Can Baydarol ile AB’ye taşımacılık konusunda yaşanan sorunlar ve engeller üzerine bir sohbet yaptık.
Bu sohbet sırasında yer yer daha önce kaleme aldığım, Gümrük Birliğine göre “Malların serbest dolaşımı” önündeki engellerin giderek arttığını ve yarattığı zararın büyüdüğünü bir kez daha öğrendim. Engellerin ve kuralsız fiyat artışlarının Avrupa’ya taşıma yapan 335 bin Türk TIR’ının Almanya’ya giderken Bulgaristan’a 86 euro, Romanya’ya 238 euro, Macaristan’a 439 euro ödedikten sonra Avusturya’ya geçemeyip, “Benim ülkemden geçme, in aşağıya Slovenya’da TIR’ını trene bindir öyle geçiş yap” denildiğini belirten Çetin Nuhoğlu, “Bulgar TIR’larına göre Almanya yolunda 1000 euro fark ödüyoruz. Bu ihracatçının fiyatına yansıyor” dedi. UND Genel sekreteri Ali Çiçekli de , bu taşınan ihraç mallarının toplam ihracatın yüzde 40’ı AB ülkelerine, yüzde 29’u Almanya’ya” diye konuştu. Bu nedenle sorunun sadece bizim sorunumuz olmadığını., Türkiye’de üretim yapan 17 bin yabancı firmanın 5 bin 119’unun Alman firması olduğunu ve bu taşımanın içersinde onların ürünlerinin yüzde 50 payı olması nedeniyle bizim kadar onların da sorunu olduğunu belirtti. Yabancı TIR’ların taşımada fiyat kırmadıklarını bu nedenle 1000 euroluk yükün Türkiye’den Almanya’ya bütün taşımalarda fiyat artışına neden olduğunun altını çizdi.
Çetin Nuhoğlu, Bulgaristan’ın AB üyeliği sonrası artan sorunun başlangıçta cidiye alınmadığını, bunu sorunun büyümesinde sektörün de payı olduğu özeleştirisiyle ortaya koyuyor. Kendilerinin 2013 yılından sonra sorunu çözmek için harekete geçtiklerini belirterek, tabloyu rakamlarıyla şöyle açıklıyor : “2007’de Batı'ya taşımamız 400 bindi. Bunun 335 bini Türk TIR'larıyla 65 bin, yabancı TIR’larla yapılıyordu. 2013’te bu taşımalar 500 bine yükseldi. Bizim taşıma sayımız 310 bine gerilerken yabancıların sayısı üç kat artarak 190 bine ulaştı. Pazarın yüzde 25 büyüdüğü dönemdeki bu gerileme bize ‘Neyi yanlış yapıyoruz?’sorusunu sordurup, rekabet analizi yaptırdı.”
Nuhoğlu, sektörün hatasına “Doğru kabul edilen yanlışın ‘Biz Avrupa’nın en büyüğüyüz. En büyük filoya biz sahibiz’ söylemin yarttığı körlüğün” neden olduğuna da özeleştirileri içersinde yer veriyor. Ve o günden bu yana hem geçiş ülkeleri makamlarında sorunların çözümü için Gümrük Birliği’nden doğan yasal haklarını ortaya koyarak girişimde bulunduklarını, hem ilgili örgütler TOBB, TİM ve TÜSİAD’dan destek almaya başladıklarını, hem de Ekonomi Bakanlığı’nın da uyarılarıyla konuyu yakından takibe aldığını açıklıyor.
Sorunun duyurulması, hataların belirtilmesi açısından da ilginç eylemler ortaya koymuşlar. UND İcra Kurulu Başkanı Fatih Şener’in hak ihlalleri karşısında Slovenya’da trene bindirilmek için zorla bekletilen 13 TIR’ın şöförleriyle 28 Ağustos’ta sınırı geçip, Viyana konsolosluğunun önünde haksızlığı protesto ettikten sonra, şubat ayında da çoğu 5 gündür bekletilen, bazılarının vize tarihleri bitmekte olan 52 TIR’la bir kez daha aynı şekilde trene binmeyi beklemeyip ceza ödemeyi göze alarak yine sınırdan geçip yollarına devam etmişler. Gümrükçüler sınır geçişinde kanunsuz işlemleri ortaya çıkmasın diye göz yumup, ceza kesmemişler.
Şimdi UND konudan zarar gören yabancıları da yanlarına alarak sorunun çözümü için eylemlerini sürdürüp, Gümrük Birliği’nde yer alan “Malların serbest dolaşımı” hakkının önündeki engelleri aşmaya çalışacaklar...