Maliye izaha davet etmeye devam ediyor

Hazine ve Maliye Bakanlığı kayıt dı­şı ekonomiyle mücadele kapsamın­da vergi kayıp ve kaçaklarını önlemek için gelişmiş teknolojiler ve yapay zeka kullanılarak mükellefler, mükelleflerle muamelede bulunan kişiler ya da kamu idare ve müesseselerinden çok geniş bil­gi toplayabilme imkanına sahiptir.

Elde edilen bu verilerden yola çıkılarak de­ğişik sektörlere denetimler yapılmakta, kimi zaman ise denetim yapılacak sek­törlerle ilgili olarak kamuoyuyla veriler paylaşılmaktadır.

Geçtiğimiz hafta Hazine ve Maliye Ba­kanı Mehmet Şimşek sosyal medya üze­rinden yapmış olduğu açıklamada kayıt dışılıkla mücadelede denetimleri geniş­lettiklerini, sosyal medya ve dijital plat­formlardan sundukları hizmetlere iliş­kin kazançları ile beyanları arasında uyumsuzluk bulunanların izaha davet edildiği belirtilmiştir. Sayın Bakan tara­fından daha önce de çok sayıda sektörle ilgili olarak izaha davet işleminin uygu­lanacağı açıklanmış olup önümüzdeki süreçte de bu uygulamanın devam ede­ceği anlaşılmaktadır.

İzaha davet nedir?

Vergi Usul Kanununun 370. Madde­siyle yürürlüğe giren izaha davet uygu­laması, belli şartlar dahilinde mükellef­lerin incelemeye sevk edilmesine gerek kalmadan, vergisel durumlarını yazılı veya sözlü izah etmelerine olanak sağ­layan bir düzenlemedir. Vergi inceleme­sine başlanılmadan veya takdir komis­yonuna sevk edilmeden önce, verginin ziyaa uğratıldığı yönünde emareler bu­lunan ve yetkili merciler tarafından ya­pılan ön tespitlere dayanılarak mükel­lefler izaha davet edilebilir. İzah konusu ile ilgili olarak tespit tarihine kadar ih­barda bulunulmamış olması şarttır.

İzaha davet yazısının tebliği

Kendisine izaha davet yazısı teb­liğ edilenlerin tebliğ tarihinden itiba­ren 30 gün içerisinde yetkili komisyo­na izahta bulunmaları gerekmektedir. Süresinde yapılan izah, komisyonca en geç 45 gün içinde değerlendirilerek so­nuca bağlanır.

Mükellefçe vergi ziyaına neden olun­madığı yönünde izahta bulunulması, ko­misyonca yeterli bulunması ve beyanna­me verilmesini gerektirir bir durumun olmadığının değerlendirilmesi halinde mükellef hakkında söz konusu tespitle ilgili olarak vergi incelemesine ve takdir komisyonuna sevk işlemi yapılmaz.

Vergi cezası yüzde 20 uygulanır

Mükelleflerce yapılan izahın yeter­li bulunmayarak beyanname verilmesi­ni gerektiren bir durumun bulunduğu­nun komisyonca değerlendirilmesi ha­linde, değerlendirme sonucunu içeren yazının tebliğ edildiği tarihten itibaren 30 gün içerisinde beyannamelerinin ve­rilmesi, eksik veya yanlış yapılan vergi beyanının tamamlanması veya düzeltil­mesi ve izah zammıyla birlikte ödenme­si şartlarıyla vergi ziyaı cezası %20 ora­nında kesilir. Ayrıca kesilen vergi ziyaı cezası için uzlaşma veya % 50 cezalarda indirim hakkı bulunmaktadır. Tahakkuk eden vergilerle izah zammının 30 gün­lük süre içerisinde ödenmemesi duru­munda %20 oranında kesilmiş olan in­dirimli ceza, %50 oranı esas alınarak ik­mal edilir ve izah zammı gecikme faizine dönüştürülür.

Sahte belge kullanımlarında izaha davet

Vergi Usul Kanununun 359 uncu mad­desinde yer alan kaçakçılık fiilleriy­le verginin ziyaa uğratılmış olabileceği hallerde haklarında ön tespit yapılanlar izaha davet edilmezler. Ancak sahte ve­ya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı bel­ge kullanma fiilinin işlenmiş olabilece­ğine dair yapılan ön tespitlerde, kulla­nılan sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge tutarı 2024 yılı için 500 bin Türk lirasını geçmeyen veya bu tuta­rı geçse dahi ilgili yıldaki toplam mal ve hizmet alışlarının %5’ini aşmayan mü­kellefler izaha davet edilirler.