Maliye harcama ve gelir beyanı sorgulamasına başladı mı?

Vergide adaleti sağlamak amacıyla hükümetin son günlerde sıkça kullandığı “az kazanandan az, çok kazanandan çok vergi alacağız” sloganı gündemdeyken vergi denetim kurulu tarafından aylık harcaması 5 milyon liranın üzerinde olan yaklaşık 800 kişinin tespit edilerek incelemeye alınacağı haberi gündeme düştü.

Maliye Bakanının açıklaması ve öncelikli inceleme

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in, "vergide adalet ve etkinliği artıracağız, çok kazanandan çok vergi alacağız, kayıt dışı ekonomiyle mücadele ederek bütçe finansmanını iyileştiriyoruz." mesajı doğrultusunda çalışmalarını sürdüren vergi denetim kurulu, risk analizi raporlarını güncelleyerek “oltaya takılanları” mercek altına alıyor.  

Hazine ve Maliye Bakanlığı Vergi Denetim Kurulu’nun (VDK), yüksek tutarda harcaması olduğu halde herhangi bir gelir beyanında bulunmayan veya düşük tutarlı gelir beyanında bulunan kişilerin öncelikli olarak incelemeye alacağı medyaya yansıdı. Buna göre; ilk etapta tespit edilen 800 kişinin aylık 5 milyon liranın üzerinde harcama yaptığı, lüks araçlara bindiği, lüks tüketimde bulunduğu ancak hiç gelir beyan etmediği ve vergi mükellefi olmadığı görülmüş.

Diğer bir inceleme

VDK tarafından, bazı mal veya hizmet tesliminde müşterilerini IBAN üzerinden ödemeye yönlendiren, alternatif olarak sıklıkla kullanılan "mail order" yöntemi de incelemeye alınacak. Bu yöntemle yapılan tahsilatlar, muhtemel vergisel riskleri nedeniyle takip edilecek, söz konusu tahsilatlarla satışı yapılan mal veya hizmet karşılığında fatura veya fiş düzenlenip düzenlenmediğine yönelik inceleme yapılacak.

Bu kapsamda incelemeye alınan IBAN hesabı sahiplerine vergi müfettişleri tarafından gelirin kaynağının tespitine yönelik detaylı sorular yöneltilecek. İnceleme sırasında, hesap sahiplerinin hesaplarını başkasına kullandırmanın suç sayıldığına ilişkin bilgilendirme yapılacak ve vergi kayıp kaçağına sebep olanlar hakkındaki gerekli işlem yapılacak.  

Öneri paketi TBMM’ye geliyor

Orta Vadeli Plan (OVP) kapsamında, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından önerilen ve doğrudan vergi gelirlerini artırıcı amaçlı yeni kapsamlı bir vergi paketi taslak olarak daha TBMM’ye sunulmadan kamuoyuna sızdırılmıştı. Olumlu/olumsuz ciddi tartışmalara yol açarak ses getirmişti. Ancak; öneri paketi bazı kesimlerin tepkisi üzerine geri çekilerek yeniden değerlendirildikten sonra bu hafta TBMM’ye sunulması bekleniliyor.  

Öneri paketinde; KDV, ÖTV, gelir ve kurumlar vergisi ile vergi usul kanunları başta olmak üzere birçok kanunda düzenlemeler yapılarak doğrudan vergi gelirlerinin artırılmasının yanı sıra, çeşitli harç ve cezalarda ciddi artışlar gibi çok önemli düzenlemeler öngörülüyor.  

Önerilerin en önemli olanı; beyan edilen gelir ve harcama kıyaslamasının sorgulanması idi. Doğrudan gelirlerin vergilendirilmesi ve vergi adaleti amaçlanıyorsa, kayıt dışı kalan gelirler ve harcamaların sorgulanması gerekli hale gelmiştir. Bu yaklaşımın, “servet vergisi” veya “nerden buldun” ile bir alakası yoktur. Servet vergisi veya nerden buldun çok daha kapsamlı farklı bir yaklaşımdır.    

Değerlendirme

Son günlerde kamuoyunun gündemine düşen; aylık harcaması 5-10 milyon liranın üzerinde olan yaklaşık 800 kişinin VDK tarafından tespit edilerek incelemeye alınacağı haberiyle ilgili Bakanlık yetkilileriyle yapmış olduğumuz görüşmelerde haberin doğru olduğu, bu incelemenin daha önce kamuoyuna sızdırılan öneri paketiyle veya beklenen düzenlemeyle ilgisinin olmadığı, tamamen VDK’nın risk analizi raporuna takılan belli sayıdaki kişilere yönelik olduğudur.  

Görüldüğü üzere; banka hareketleri, harcama ve gelir beyanı sorgulaması her zaman yapılabilir, bunun için yasal bir düzenlemeye de gerek yoktur. Ancak, vergisini düzenli ödeyen vatandaş ise soruyor, inceleme neden 5-10 milyon lirayla ve neden 800 kişiyle sınırlı tutulmuş? Esas olan; kişilerin tüm banka hareketlerinin, harcamalarının ve gelirlerinin sorgulanmasıdır, gerekirse mevcut mevzuatta ilave yeni düzenlemelere gidilmelidir.