Mali Kural'ın zamanı değil
Başbakan Yardımcısı Sayın Babacan, gazetelerin ekonomi bölümleri yöneticileriyle yaptığı toplantıda mali kural ile ilgili çalışmaların ilerlediğini, önümüzdeki aylarda mali kuralı zorunlu hale getirecek bir tasarının TBMM'de kanunlaşmasının sağlanacağını söylemiş.
Nedir bu " Mali Kural ?"
Kabaca, Hükümetin bütçe açığında, iç ve dış borçlanmada kendi kendine kanun ile sınırlar getirmesidir.
Örneğin AB ülkeleri için getirilen kıstaslar benzeri, bütçe açığının milli gelire oranı yüzde yüzde 3'ü geçmeyecek, örneğin kamunun borçları milli gelirin yüzde 60'ının altında olacak.
Bu genelde çok iyi bir yaklaşımdır. Mali disiplin demektir. Ekonomide istikrara yol açar.
Ancak, hükümetin kendi kendini bu kadar sınırlaması doğru mudur? Hele hele krizden çıkmaya çalışılan şu dönemde bu kuralların uygulamaya konulması yarar sağlar mı?
Batı ülkelerinde örneklerini gördük. Ülkeler krizden çıkmak arayışında piyasaya büyük ölçüde para pompaladılar. Bunu bütçe açıklarını göze alarak, kamu borçlarını büyüterek yaptılar.
En güçlü ekonomilerde bile şu günlerde sorun talebin yeterince canlanamaması. Talep canlanamayınca ekonomiler büyüyemiyor. Büyüyemeyen ekonomi değer yaratamıyor.
Eğer mali kural uygulaması ile Türkiye'de hükümetlerin eli kolu bağlanır ise, hükümet ekonomiyi harekete geçirecek bütçeleri nasıl hazırlar? Kriz nedeniyle bütçe gelirlerinin azalması karşısında parayı nasıl bulur? Para bulamaz ise zorunlu harcamaları nasıl yapar?
Bu soruları ortaya atmak tehlikelidir. Çünkü bunları tartışılmaya başlanınca, bu soruları ortaya atanlar mali disipline karşı olmakla itham edilebilirler.
Evet, mali disiplin çok önemlidir ama, dereyi geçerken mali disiplin işe yaramaz.
Ekonomiler krizler de daraldıktan sonra kendi kendilerine harekete geçemiyor. Kamunun belli politikalarla talebi canlandırması gerekiyor. Talebi canlandırmak piyasaya para enjeksiyonunu gerekli kılıyor. Geçiş dönemlerinde kanunlarla sınırlandırılan bütçeler ekonomiyi canlandırmak için kullanılamaz hale gelir ise, mali disiplin ne işe yarar ?
Acaba mali disiplin konusunda biraz aceleci mi davranılıyor? Şu kriz dönemi geçtikden sonra sorun daha ciddi olarak ele alınamaz mı?