Mal ihracatı ve yolcu beraberi eşya ihracında e-Fatura

20 Haziran 2015 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 454 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile, e-Fatura uygulamasına kayıtlı olan mükelleflerden, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 11’inci maddesi kapsamındaki “mal ihracı” ve “yolcu beraberi eşya ihracı” (Türkiye’de ikamet etmeyenlere KDV hesaplanarak yapılan satışlar) kapsamında fatura düzenleyecek olanlara, bahsi geçen faturaları da 01 Ocak 2016 tarihinden itibaren e-fatura olarak düzenleme zorunluluğu getirilmişti. Söz konusu tebliğde ayrıca, bu faturaların e-fatura olarak düzenlenmesi ve gönderilmesine ilişkin usul ve esaslar ile uygulamadan yararlanma yöntemlerinin www.efatura.gov. tr adresinde yayımlanacak “e-Fatura Uygulaması Gümrük İşlemleri Kılavuzu” nda ayrıntılı olarak açıklanacağı ifade edilmişti.

Daha sonra, 25 Aralık 2015 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 461 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Genel Tebliği ile yukarıdaki 1 Ocak 2016 tarihi, 1 Ocak 2017 olarak değiştirilmiştir. Dolayısıyla, e-Fatura uygulamasına kayıtlı olan mükellefl er için “mal ihracı” ve “yolcu beraberi eşya ihracı”nda e- fatura düzenleme zorunluluğu 1 Ocak 2017 tarihinden itibaren başlayacaktır. Söz konusu ihracat faturalarının e-fatura olarak düzenlenmesi ve gönderilmesine ilişkin usul ve esaslar ile uygulamadan yararlanma yöntemlerinin açıklandığı “e-Fatura Uygulaması Gümrük İşlemleri Kılavuzu” 03 Kasım 2016 tarihinde www.efatura. gov.tr adresinde yayımlanmıştır.

(http://efatura.gov.tr/dosyalar/kilavuzlar/ Gumruk_Islemleri_Kilavuzu_ Versiyon_1.0.pdf)

Söz konusu kılavuzda yer alan düzenlemelere özetle aşağıda yer verilmiştir:

A- İhracat faturası

İhracat faturalarının e-fatura olarak düzenlenmesi zorunluluğu sadece Gümrük Beyannamesi ekinde yer alan “mal ihracı” faturaları için geçerlidir. Diğer belgelerin (Serbest Bölge İşlem Formu, transit ticaret formu vb.) ekinde yer alan ihracat faturaları e-fatura kapsamında değildir. Faturayı düzenleyecek olan mükellef e-fatura sistemine dahil olmalıdır. İhracat faturalarında alıcı bilgilerine ilaveten Gümrük ve Ticaret Bakanlığının bilgilerine de yer verilecektir. E-fatura dosyasının “AccountingCustomerParty” bölümünde Gümrük ve Ticaret Bakanlığı bilgileri, “BuyerCustomerParty” bölümünde ise alıcı yabancı firmanın bilgileri yer alacaktır. ProfileID değeri “IHRACAT” olmalıdır.

Düzenlenen faturalar Gümrük ve Ticaret Bakanlığı (GTB) sisteminde görünecektir. GTB tarafından alınan fatura için 23 haneli referans numarası üretilerek Gümrük ve Ticaret Bakanlığı portalı aracılığıyla mükellefe bildirilecek ve bu referans numarası gümrük beyannamesinin 44 no.lu kutusunda “Belge Referans No” ve “Belge Tarihi” alanlarında mükellef tarafından beyan edilecektir.

İhracatın gerçekleşmesi durumunda mükellefe “kabul” uygulama yanıtı gönderilecektir. Kısmi ihracat olması durumunda GTB tarafından söz konusu fatura “red” uygulama yanıtı gönderilecek olup çıkış işlemleri gerçekleştirilecek miktar için yeni bir e-fatura düzenlenecek ve bu faturaya istinaden gümrük çıkış işlemleri tanımlanacaktır. İhracat işlemlerinde e-Fatura uygulaması kapsamında, bir fatura sadece bir GÇB’ye konu edilecektir.

Öte yandan, kılavuzda, portal yönteminde yükleme modülü ile ihracat ve yolcu beraberi eşya ihracında e-Fatura düzenlenmesinde bir engel bulunmamakla beraber, GİB portal uygulamasının yeterli mobiliteye sahip olmadığından ve manuel olarak ihracat ve yolcu beraberi eşya faturasına ilk etapta destek veremeyeceğinden GİB portal uygulamasının kullanımı tavsiye edilmemektedir. Bu nedenle e-fatura mükelleflerinden ihracat yapan ve GİB portal uygulamasından yararlanan mükelleflerin; karşılaşabileceği özellikli durumlar ve sorunlara hızlı bir şekilde aksiyon alınmasını sağlamak bakımından ivedilikle alternatif yöntemleri değerlendirmesi önerilmektedir.

B- Yolcu beraberi eşya ihracı faturası

Faturayı düzenleyecek olan mükellef (mağaza) e-fatura sistemine dahil olmalıdır.

Mükellefl er düzenleyecekleri yolcu beraberi eşya ihracı faturalarında alıcı bilgilerine ilaveten Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın bilgilerine de yer vereceklerdir. E-fatura dosyasının “AccountingCustomerParty” bölümünde Gümrük ve Ticaret Bakanlığı bilgileri, “BuyerCustomerParty” bölümünde ise alışverişi yapan turistin bilgileri yer alacaktır. Faturanın ProfileID değeri “YOLCUBERABERFATURA” olmalıdır.

Düzenlenen faturalar onay için gümrük çıkış memurunun ekranına düşecektir. Onaylanan faturalar ile uygulama yanıtı vergi iadesi ödemesi için ilgili yetki belgeli aracı kurumların sistemine düşecektir. Faturayı düzenleyen mükellef(mağaza) ile aracı kurumlar arasında, iptal/iade gibi durumlarda haksız vergi iadesi yapılmasının önüne geçilmesini sağlamak için gerçek zamanlı bir bağlantı olmalıdır. Sistemde bir sorun olması durumuna karşılık, mükellef, satış noktalarında yeteri kadar kağıt fatura bulundurmalı, gerektiğinde kağıt fatura düzenlemeli ve kağıt fatura düzenlediği satışlara ait tekrar e-Fatura düzenlememelidir.