Madencilerin üç yıl 6 aydır süren çilesi
Madencilik sektörü temsilcileri 16 Haziran 2012 tarihli genelge ile arama ve çıkarma izinlerinin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Müdürlüğü'nden alınıp Başbakanlığa devredilmesi sonrasında üç yıl 6 aydır, izinlerde büyük azalma olduğunu ve çilelerinin sürdüğünü belirtiyorlar. Ayrıca son dönemde dünyada metal fiyatlarındaki düşüşlerinde altın, demir, bakır gibi maden aramalarını fizbl olmaktan uzaklaştırmasının da buna ek bir olumsuzluğa neden olduğunu belirtiyorlar. Madenciler bir an önce arama ve işletme izinlerinin, genelgeyle devredildiği Başbakanlıktan, yasal olarak “sahib-i aslisi olan kurum” Maden İşleri Genel Müdürlüğü MİGEM'e devrini talep ediyorlar.
4 Aralık Madeciler Günü nedeniyle açıklama yapan Madencilik Sektörü Başkanlar Konseyi Birliği Başkanı Ümit Akdur, “Türkiye yıllık 40 milyar dolarlık maden ve hammadde ithal ediyor. Aramalara ise 100 milyon dolar kaynak aktarılıyor. Türkiye maden aramaya 2 milyar dolar ayırıp harcama yapabilirse 40 milyar dolarlık ithalatı sıfırlayabilir. Türkiye’nin Cumhuriyet tarihinde maden aramalarına harcadığı paranın toplamını, önde gelen madencilik ülkesi Kanada’nın yıllık harcamasına eşit” diyerek sorunu ortaya koyuyor.
Akdur, bu dönemdeki ruhsat azalmaları konusunda önemli iki sorunlarından birisinin Başbakanlık genelgesi, diğerinin metal fiyatlarının çok düşük olması olduğunu ifade ediyor.
Görüştüğüm önemli bir madenci, “Ruhsatlı alanımızda istenen verimi alamaz olunca, 300 metre ötesindeki arazi için Başbakanlığa başvurduk. İki kelimelik, ‘Müracatınız reddedilmiştir’ cevabını verdiler. Madende çalıştırdığımız yüzlerce kişi işsiz kaldı. Sektörde yer alan işadamlarının hepsi ne yapacaklarını bilemiyor. Bu mermerciler için de izin sorunlarından dolayı böyle. Madenciliği ve mermerciliği birçok dostum terk ettiler” diyerek zorda olduklarını ifade ediyor.
Zorluklar yaşadıklarını ifade eden bir başka madenci dostuma, “Niye bu durumu, engellemeleri yansıtmıyorsunuz” dediğimde “Kara listeye alınmaktan korkuyoruz. Kimse konuşamıyor. Çünkü, var olan ruhsatlarının da süre uzatmasının engellenmesinden, iptalinden korkuyorlar” cevabını verdi.
İzinler konusunda yıllara göre MİGEM’in bilgilerine göre, 2012 yılında 12 bin 945 izin alınmışken, 2012 yılında izinler 9984’e, 2013’te 7341’e, 2014’te 6.962’ye gerilemiş.
Bu durumun düzelmesi için Başbakan Davutoğlu ile görüşen, Cumhurbaşkanı'ndan randevu talep eden maden örgütlerinin yöneticilerinin bir başvuru adresinin de Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak olacağını belirten bir madenci dostum, ayrıca bir Madencilik Bakanlığı kurulmasının sorunların çözümü için doğru olacağını öne sürdü.
Bakalım bu konuda önümüzdeki dönemde neler yaşanacak? Başbakanlık genelgesi sonrası 3 yıl 6 aydır çile çektiklerini söyleyen madencilerin sorunlarına yeni hükümet ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Albayrak nasıl çözüm üretecek?