Maaşını zamanında alamayan çalışan kıdem tazminatı hak eder

Kıdem tazminatı, özel sektör çalışanla­rına kendi arzu ve isteği dışında işten çıkartıldığında ya da haklı bir sebeple işten ayrıldıklarında son çalıştığı işyerinde an az bir yıllık çalışması olması kaydı ile her bir yıla bir brüt ücret şeklinde işveren tarafın­dan işçiye ödenen paradır.

Kıdem tazmina­tı bir yıla bir brüt ücret şeklindedir ancak kıdem tazminatının tavanı vardır. 30 Hazi­ran 2025’e kadar kıdem tazminatının tava­nı 46.655,43 TL’dir.

Çalışanların maaşları en geç takip eden ayın 20. gününe kadar ödenir. İşçinin ma­aşının ödenmemesi, eksik ödenmesi veya geciktirilerek ödenmesi haklı nedenle fe­sih sebebidir.

İşçinin maaşının sürekli geç ödenmesi nedeniyle haklı feshi imkanını kullanabil­mesi için yapması gerekenler;

1 Noter aracılığı ile akdinin haklı ne­denle derhal fesih edildiği bildirimi­ni işverene yapabilir. Bu durumda ihtar ta­rihi itibariyle işine devam etmek zorunda değildir.

2 İşveren işçinin iş akdini feshinin haklı nedene dayandığını kabul etmi­yor ise zorunlu arabuluculuk için müraca­atta bulunması gerekir.

3 Maksimum bir ay sürebilecek arabu­luculuk aşamasında işçi ve işveren arasında uzlaşı sağlanamaması durumun­da işçi bu konuda dava açabilir. Bu süreci bir avukat aracılığı yürütmesi hak kaybına uğramaması açısından önemlidir.

Haklı sebeple iş akdini fesih eden işçi arabuluculukta anlaşamamış ve iş dava ko­nusu olmuş ise bu sürede başka bir işyerin­de çalışabilir. Dava sonunda yasal faizi ile birlikte alamadığı ücretlerini, kıdem taz­minatını ve diğer sosyal haklarını alır. An­cak ihbar tazminatı alamaz.

Bu durum belediye çalışanları içinde ge­çerlidir. Son dönemlerde belediyelerin ge­lirlerine SGK borçları nedeniyle el konul­ması nedeniyle belediye çalışanlarının maaşlarının da gecikmeli olarak ödendiği­ni biliyoruz. Maaşlarını düzenli alamayan belediye çalışanları da aynı yolu izleyebi­lirler.

Bu durum emekli olduktan sonra SGDP ile çalışanlar içinde geçerlidir. Emekli ol­duktan sonra çalışanlar maaşlarını düzenli alamıyorlar ise iş akdini haklı sebeple fes­hi edebilirler.

Emekli maaşı haczedilebilir mi?

Emekli maaşlarına, emeklilerin Sos­yal Güvenlik Kurumuna borçları var ise 1/4’üne, emekli aylıkları asgari ücretin al­tında ise de 1/10’una haciz uygulanır. Ay­nı zamanda nafaka borçları için de emekli aylıklarına haciz uygulaması mümkündür.

Bunlar dışında, bankalar, diğer kamu ku­rumları, icra daireleri emekli aylıklarına haciz uygulayamaz. Ancak kişinin açık mu­vafakati bulunması halinde haczedilmesi mümkündür. Burada dikkat edilmesi gere­ken borcun vadesi geçtikten sonra kişinin kendi isteği ile emekli aylığından kesinti yapılabilmesi için rıza göstermesi gerek­mektedir.

Bu konuda 5510 sayılı kanunun 93. Mad­desi emekli aylığının hangi hallerde hacze­dilebileceğini belirlemiştir.