Lojistik ve muhasebe
Geçtiğimiz hafta Yeditepe Üniversitesi tarafından düzenlenen LOJİSTİK FORUM 2011 adlı organizasyona katıldım. Ve aynı zamanda da Lojistikte İnsan faktörünü ele alan bir de panelin yöneticiliğini gerçekleştirdim. Öncelikle böyle bir konuya da yer verdikleri için, genç arkadaşları özel olarak tebrik etmek istiyorum, doğru bir iş yapmışlar. Doğru da bir organizasyon ile dinleyenleri memnun etmeyi başarmışlar, ne mutlu onlara.
Bu tür organizasyonları birkaç farklı gözle izlemeye ve değerlendirmeye çalışıyorum. Ortağı olduğum Conmar Lojistik bakış açısı ile, Yönetim Kurulu Üyesi olduğum UTİKAD bakışı ile ve uzun yıllardır sürdürdüğüm akademisyen kimliği ile. Hep üç farklı kişi olarak dinliyor ve değerlendirmeye çalışıyorum lojistik ve tedarik zinciri yönetimi ile ilgili söylemleri. Gördüğüm o ki konular benzer formatlarda ele alınıyor ve işleniliyor, önümüzdeki günlerde İstanbul Üniversitesi’nin düzenleyeceği YEŞİL LOJİSTİK ana temalı panele iştirak edeceğim. Ümit ederim bu tür farklılaştırılmış ve konulu konferans ve organizasyonlar standartlaşmış organizasyonları geride bırakır.
Gün gelipte bir gün Muhasebe Sempozyumu’nda lojistiğe yer verileceğini ve benim de bu konu ile ilgili bir konuşma hazırlayacağımı hiç düşünmemiştim. Geçen yıl Galatasaray Üniversitesi tarafından organize edilen sempozyumda benden “LOJİSTİK YÖNETİM SİSTEMİ VE MUHASEBE EĞİTİMİNDEN BEKLENTİLER” konulu bir bildiri hazırlamam ve sunmam talep edildi. Üstelik beş gün süreli çok kapsamlı bir organizasyondu ve lojistik konusuna da yer verilmiş olması gerçekten önemli ve güzel bir adımdı. Şimdi o bildirimden, yalnızca birkaç paragrafı sizlerle paylaşmak ve özellikle muhasebe ile lojistiğin ilişkisine yönelik yorumlarım ile sizi farklı bir düşünce boyutuna taşımaya çalışmak isterim :
Lojistik, ürün, hizmet ve insan gibi kaynakların, ihtiyaç duyulan yerde ve istenen zamanda temin edilmesi için bir araç olarak tanımlanmaktadır. Herhangi bir pazarlama veya üretim organizasyonunun lojistik destek olmadan başarılması imkansızdır. Lojistik, nakliye, envanter, depolama, malzeme idaresi, katma değerli hizmetler ile ambalajlama bilgilerinin birleştirilmesini kapsar. Lojistik işletme sorumluluğu, hammaddenin coğrafik konumlanması, prosesin işletilmesi ve ihtiyaçların mümkün olan en düşük maliyetle karşılanarak işin bitirilmesidir. Lojistik kelimesinin Türk Dil Kurumu sözlüğüne göre anlamı, geri hizmet olarak verilmiştir. Genel olarak, lojistik mühendisliğin makine sistemlerinden ziyade insan sistemleri ile ilgilenen bir branşı olarak görülebilir.
Lojistik, doğru zamanda doğru fiyatla, doğru miktara sahip olmak olarak tanımlanabilir ve bir proses bilimidir. Tüm endüstriyel sektörlerde, verimlilik, tedarik zinciri ve proje devreye alma sürelerinin istenen düzeyde olup olmadığı denetlenir. Lojistik , askerlerin ihtiyaçlarının kendileri tarafından karşılanması sürecinden, doğmuş bir sistemdir. Bu temelden yola çıkarak ve sürekli gelişim göstererek çok daha ileriye gitmiş, bugün artık bir bilim olarak ifade edilmeye başlanmıştır.
Üretim hattının önünde başlayan bu faaliyetler ile en düşük maliyetle üretimin sürekliliğini sağlayabilmenin yanında üretim sonrasında da mamullerin nihai müşteriye en uygun seçenek etrafında, maliyeti en aza indirilmiş şekilde sunulması gerekmektedir.
Lojistik Yönetimi Sistemi ile müşterilerin ihtiyaçlarını karşılamak üzere her türlü ürünün, tüketildiği son noktaya kadar olan tedarik zinciri içindeki hareketinin etkili ve verimli bir şekilde planlanması, taşınması, depolanması ve takibini sağlanabilir.
Tüm bu hususlar ele alındığında, lojistiğin tamamıyla muhasebe bilimine gereksinim duyduğu ve özellikle maliyetlendirme, maliyetlerin aktivite bazlı olarak hesaplanabilmesi, doğru maliyet ve fiyatlandırma sisteminin kurulabilmesi lojistik biliminin ve faaliyetlerinin vazgeçilmezi halini almaktadır. Bu bilgilere sahip olmayan ve muhasebe bilimini ve maliyet muhasebesini doğru ve yerinde kullanamayan bir firmanın başarılı olabilmesi mümkün değildir. Zira, ölçümlemenin doğru yapılamadığı ve maliyetlerin doğru tespit edilmediği bir aktivitede iyileştirme yapmak da olanak dışıdır. Bir lojistik servis sağlayıcı şirketin, hizmet verdiği her müşterisi için mutlak surette operasyon bazlı maliyet ve fiyatlandırma politikasını izleyebiliyor ve sürekli olarak takip edebiliyor olması zorunludur.