Limon fiyatı 15 lirayı buldu
Pazarda, markette limonun fiyatı 10 liranın üzerine çıktı. Bazı marketlerde 15 lirayı gördü. Fiyat artışındaki en önemli etken üretimin az olması. Limon dikim alanlarının genişlemesine rağmen iklim değişikliğine bağlı olarak aşırı sıcaktan veya aşırı soğuktan olumsuz etkilenmesi nedeniyle üretim talebi karşılayamıyor. Bu nedenle son yıllarda limon fiyatı hep yüksek seyrediyor. Özellikle iki sezon arasındaki geçiş döneminde ürünün azalması ile depolarında limon olan tüccarlar yüksek fiyatla satıyor. Bu nedenle limon fiyatı 15 lirayı gördü.
Aşırı sıcaklar üretimi vurdu
Birçok üründe olduğu gibi üreticide ucuz olan limonun fiyatı tüketicide pahalı. Üretici, yüksek girdi maliyetleri nedeniyle para kazanamamaktan şikayet ederken, tüketici yüksek fiyat nedeniyle limon alamamaktan yakınıyor. Adana'da limon üretimi yapan Fikret Özer'in verdiği bilgiye göre, bu yıl mayıs ayında yaşanan aşırı sıcak nedeniyle üretim olumsuz etkilendi. Daha önce 100-150 ton üretim beklenen bahçelerde üretim yarı yarıya azaldı. Erken hasat edilen ve iç piyasada tüketilen Mayer çeşidi limonda üretimin yarı yarıya azalması bekleniyor. İhracata yönelik limon çeşidi olan Enterdonat limonunda üretim kaybı çok daha yüksek. Depolanabilen ve Aralık ayında hasadı yapıldıktan sonra gelecek yılın ürünü çıkıncaya kadar tüketilecek dikenli limonda ise üretim kaybı daha az görünüyor.
Dalında 2-2.5 lira, markette 15 lira
Piyasada yatak limon olarak tabir edilen eski limonun fiyatı 15 lirayı görürken, fiyatı düşürmesi beklenen Mayer limonun hasadı Adana'da başladı. Henüz çok az olan hasadın 15 Eylül'den itibaren yoğunlaşması ve fiyatların gerilemesi bekleniyor. Üreticiler şu anda Mayer limonun kilosunu dalında 2-2.5 liradan satıyor. Limonun toplanması, kasalara konulması, toptancı hallerine gönderilmesi ile fiyat 3- 3.5 liraya ulaşıyor. Hallerde ise toptan olarak 4-4.5 liradan satılan bu limon tüketiciye 8-10 liradan satılıyor. Hasat arttıkça fiyatın gevşemesi bekleniyor. Yatak limon olarak tabir edilen eski limonun fiyatı ise 10-15 lira arasında fiyata satılıyor.
Üretim alanları genişliyor
Çukurova'da daha önce portakal, greyfurt, mandalina üreten çiftçilerin son yıllarda limon dikimine yöneldiğini hatırlatan Fikret Özer, "Dikim alanlarındaki aşırı artış nedeniyle bu yıldan itibaren limon üretiminin çok olacağı ve fiyatların çok düşük seyredeceği endişesi vardı üreticilerde. Limon çok hassas bir ürün... Hem sıcaktan, hem de soğuktan olumsuz etkileniyor. Bu yıl Mayıs'ta 50 derecenin üstüne çıkan sıcaklık limon üretimini vurdu. Beklenen üretim artışı olmadı. Adana'da hasat başlamasa limon bu sene 20 lirayı görürdü" dedi.
Fiyat 15 günde normale döner
Türkiye Halciler Federasyonu Genel Başkanı Yüksel Tavşan, fiyattaki yükselmenin üretime bağlı olduğunu ve yeni limon piyasaya girdikçe fiyatın dengeleneceğini söyledi. Soğuk hava depolarında çok az ürün kaldığını ve piyasaya ürün arzının azaldığını anlatan Yüksel Tavşan: " Adana'da lokal olarak başlayan Mayer limonu hasadı 15 Eylül'den itibaren yoğunlaşınca fiyatlar normale döner."dedi
Depolama sorununa çözüm aranıyor
Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Sefa Çakır, limonda depolama sorununa mutlaka kalıcı çözüm üretmek gerektiğini belirterek: "Mersin, Adana'da üretilen limon Ürgüp'teki mağaralarda depolanıyor. Modern soğuk hava depolarının olmadığı dönemde bu çok önemli bir avantajdı. Doğal depolama alanı olarak kullanılıyordu. Fakat, artık modern soğuk hava depoları var. Teknoloji ile istenen ortam sağlanabiliyor. Mersin'den, Adana'dan ürünü Ürgüp'e götürüp depolamak ve sonra oradan tüketim pazarlarına göndermek hem ürün kayıplarına neden oluyor hem de maliyeti artırıyor. Bu konunun masaya yatırılarak çözülmesi gerekir. Çiftçinin, tüccarların bilinçlendirilmesi gerekiyor. Modern soğuk hava depolarına dönmemiz gerekiyor" bilgisini verdi.
Mağara depolardan vazgeçilemiyor
Türkiye Halciler Federasyonu Başkanı Yüksel Tavşan ise, diğer ürünlerde soğuk hava depolarının yaygın kullanıldığını ancak limonda aynı ortamın sağlanamadığını ve mağaralarda korunmaya devam edildiğini söyledi. Tavşan, bu konuda daha ayrıntılı çalışmaya ve hem Ürgüp'teki depoların kullanılması hem de yüksek teknolojik soğuk hava depolarının kullanılabileceğini ifade etti.
Bifenil kalıntı sorunu çözülemedi
Limonda bir başka önemli sorun ise uzun süre dayanması için kullanılan kimyasalların yarattığı kalıntı sorunu. Uzun süre dayanması için limonların tek tek sarıldığı kağıda bifenil adıyla bilinen kimyasal sıkılıyor. Kanserojen etkisi olduğu iddia edilen bifenil kalıntısı nedeniyle ihracatta sorunlar yaşanıyor.
İhracat gelirinde yüzde 34 düşüş var
Bu yılın ilk 7 aylık döneminde Türkiye'nin limon ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14 azaldı. Akdeniz Yaş meyve ve Sebze İhracatçıları Birliği verilerine göre, 2018 yılında Ocak-Temmuz döneminde 287 bin 397 ton karşılığında 165 milyon 304 milyon dolar döviz girdisi sağlanırken bu yıl aynı dönemde 245 bin 730 ton ihracat karşılığında 112 milyon 765 bin dolar gelir sağlandı. İhracat miktar bazında yüzde 14, gelir bakımından yüzde 32 azaldı.