Likiditeyi çekersek ne olur?
Hafta içinde gelen Para Politikası Kurulu faiz kararında bir değişikliğe gidilmese de, karar metninde şahin duruşun korunması oldukça önemli. Piyasada baz etkisi ile önümüzdeki aylarda düşecek olan yıllık enflasyon ile beraber Eylül-Ekim döneminde ilk faiz indiriminin geleceği beklentisi karar sonrası azaldı.
Piyasa ile ekonomist tahminleri arasında yine bir ayrışma var. Ekonomistler bu şahin söylem ile bu sene indirim gelmeyebilir, gelirse de sınırlı kalır derken, swap piyasası Eylül ile başlacak bir indirim patikası öngörüyor. Peki bunun reel ekonomiye yansıması nedir?
Phillips Eğrisi olarak da bilinen, ekonomide enflasyon ve istihdam arasındaki negatif korelasyon gerçeği bir kez daha önümüze geldi. Teoride de denildiği gibi enflasyon düşsün istiyorsan, istihdam artamaz. Enflasyon ile gerçekten mücadele etmek istiyorsak, dünyada enflasyon belasının kalıcı olarak üstesinden gelmiş ülkelerin yaptığı gibi, ekonomiyi soğutmamız gerekiyor.
Maliye politikası dezenflasyona destek vermeli
Şu ana kadar yapılan daha ziyade para politikası kısmında alınan önlemlerdi, faizi artıralım bazı makroihtiyati tedbirleri düzenleyelim yeterli denildi. Ancak kamunun topladığı vergi ve bunu nasıl harcadığı çok daha önemli, yani maliye politikası da dezenflasyona destek vermeli. Yoksa günlük ya da haftalık palyatif çözümlerle konunun etrafından dolanmak, sorunun daha da kronik hale gelmesinden başka bir işe yaramaz. Gereksiz yere vakit kaybederiz, son 5-10 yılda yerimizde saydığımız gibi. O yüzden TCMB tarafından atılan ve atılması planlanan adımları önemsiyorum.
Atıl likiditeyi çekmek ekonomik aktiviteyi azaltır
Sistemdeki atıl likiditeyi çekmemiz, ekonomik aktiviteyi şüphesiz azaltacak. Türkiye gibi gelir dağılımında problem yaşayan ve sınırları içinde yaşayan insan sayısı sürekli artan bir ülkede %3 altında büyüme aslında resesyon olarak kabul edilir. Belki 2024-2025 bu açılardan iyi anılmayacak, ancak dünyada artık üstesinden gelinen enflasyon problemi bizim de gündemimizden çıkacak. Asgari ücret ile geçinmeye çalışan insanların hayat standardını ancak tek haneli enflasyon ile iyileştirebiliriz, aldıkları zammı bir kaç ay içinde enflasyona geri vermeleri ile değil.