Liderlikte on gerçek

Liderlik literatüründe adlarından çok söz edilen iki yazar da James M. Kouzes ve Barry Z. Posner’dır. Otuz yılı aşkın araştırmalarının ve çalışmalarının sonunda imbiklerinden süzdükleri liderlikle ilgili on gerçeği “The Truth About Leadership” kitaplarında sıralamışlar. Aşağıda bu 10 gerçeği ve bir şirket ortamındaki liderlik için yorumlarımı bulacaksınız.

Gerçek-1: Lider, bir fark yaratacağına inanan kişidir.

Bir lider, takipçilerinin önüne düşerek onları bir yerlere götürmeden önce, kendisine inanmalıdır. Onların yaşamında olumlu etkiler yaratabileceğine güveni olmalıdır. Liderlik, kişinin başkalarının yaşamında bir fark yaratacağına inanmakla başlar.

Kendisine inanmayan, sürekli başkalarının kendisini onaylamasını bekleyen kişi bir fark yaratamaz, lider olamaz. Örneğin, müşterilerine bir sunum yaparken, söylediklerine önce kendi inanmalıdır. Yoksa, dersini çalışmamış, çalıştığını hazmetmemiş garip öğrenci durumuna düşer.

Gerçek-2: İtibar, liderliğin temelidir.

Evet, kendisine inanmalıdır. Ama başkalarının da ona inanması gerekir. Çünkü tek başına liderlik olmaz. Peki başkalarının lidere inanması için ne gerekir? İtibar.

İtibarı sağlayacak olan ise, tutarlılık, dürüstlük ve sözle eylemin uyuşmasıdır. Bir söylediği, bir söylediğini tutmayan, sözleri ve eylemi örtüşmeyen, dürüst olmayan kişiler itibar sahibi olamaz; var olan itibarlarını da koruyamazlar.

Gerçek-3: Değerler, bağlılığı güder.

İnsanlar, liderlerinin hangi değerlere bağlı olduğunu bilmek isterler. Liderler de onu izleyenlerin değerlerini bilmek isterler.

Liderler, değerler doğrultusunda hareket ederler. Bu değerler, şimal yıldızı gibi lidere yol gösterir. Hiçbir değere saygı duymayan, hiç bir değere bağlı kalmayan lider, değersizdir.

Gerçek-4: Geleceğe odaklanmak, bir lideri diğerlerinden ayırır.

Gelecekteki fırsatları görebilme ve bunları ifade edebilme becerisi, liderin yetkinliğini tanımlar. Lider uzun dönemli düşünür. Geçmişi analiz ederek öngörü kazanır ve geleceği şekillendirir.
Ağzında sakız gibi şirketin geçmişini çiğneyen lider, geçmişin çöplüğünde kalır.

Gerçek 5: Lider, yalnız başına başaramaz.

Bir lider hiç bir şeyi, tek başına, başkalarının uzmanlığı ve desteği olmadan yapamaz. Liderlik bir takım sporudur; iyi lider başkalarını da harekete geçirmelidir. Lider kendisinin değil, onu izleyenlerin çıkarını düşünürse aradaki bağ güçlenir.

Lider, takipçilerine hizmet için vardır. Bu nedenle, takipçilerine değer verir; onların katkılarını küçüksemez, saygı gösterir.

Gerçek 6: Güvenin sözü geçer

Lider hiç bir şeyi tek başına yapamaz, başkasının desteğine ihtiyacı vardır. Peki bu desteği sağlayan nedir? Güven. Güven, bireyleri ve grupları bir arada tutan sosyal yapıştırıcıdır. Kişilerin liderlerine duyduğu güven seviyesi, liderin etkileme derecesinin de bir göstergesidir. Önce lider, kişilerin güvenini kazanmalıdır ki, o da sonra kişilere güvenebilsin.

Takipçilerinin güvenini kaybeden lider, sonunda koltuğunu da kaybeder.

Gerçek 7: Meydan okumalar büyüklüğün denemesidir

Örnek liderler daima statükoyu değiştiren kişilerdir. Hep aynı şeye devam ederseniz büyük şeyleri başaramazsınız. Değişim, daima bir meydan okumadır. Meydan okumalar da zorlu testlerdir; kişilerin kendilerini tanımasına yardımcı olur.

Krizler, ve bu krizleri başarı ile aşan liderler güç kazanır.

Gerçek 8 : Bir lider olarak örnek olursunuz, ya da lider olamazsınız

Liderler, sözlerini tutmalı ve davranışları ile dayandıkları değerler için bir rol model olmalıdır. Lider, başkalarından istediğini önce kendisi yapmalıdır. Lider, yanlışlarını kabul etmeli ve yanlışlarından öğrenmelidir.

İyi lider "Ele verip talkını, kendi yutar salkımı” deyişine örnek olmamalıdır. Örneğin, şirkette bir tarafta tasarruftan bahsederken, diğer tarafta şirketin kaynaklarını kendisi için hovardaca harcamamalıdır.

Gerçek 9: En iyi liderler, en iyi öğrenenlerdir

İyi lider, liderliği öğrenebileceğine, böylece bugünden daha iyi bir lider olacağına inanmalıdır. İyi liderler, fanatik bir biçimde gelişmeye ve öğrenmeye açıktır. Öğrenme zaman alır, dikkat ve geri-bildirim gerektirir.

İyi lider uzmanlığa ve bilgiye önem vermelidir. Her şeyi bildiğini iddia eden, hey şeye maydanoz lider, maydanoz olarak kalır.

Gerçek 10: Liderlik bir yürek işidir

İyi lider takipçilerini, müşterilerini ve misyonunu yürekten sever. Başkalarının kendisini iyi hissetmesini sağlar. Takdirlerini bildirmede cömerttir. Sevgi, başkalarına mümkün olduğunca çok vermek için motivasyondur.

Lider, takipçilerine yürekten bağlıdır. Onların da kalbini kazanır.

Sonuç

İyi bir lider olmak isteyen kişi, yukardaki gerçeklere değer vermelidir. Ancak liderlik, lider ile takipçileri arasındaki karşılıklı etkileşime dayanır. Ve yukardaki gerçekler, belli bir sağduyu sahibi, belli bir değerler sistemine sahip takipçileri olan liderler için geçerlidir. Tersi durumlarda başka liderlik gerçekleri gündeme gelir.