Lider giderse piyasa çökmez!
ABD Başkanı Trump, ‘‘Görevden alınırsam finansal piyasalar çöker’’ demiş. Sermaye piyasaları gelişmemiş bir üçüncü dünya ülkesinin lideri böyle bir cümle edebilir. Dünyanın en derin finans piyasasına sahip ülkesinin lideri söyleyince komik oluyor. Trump giderse, başkan yardımcısı Pence gelir. Pence’in söylemi de Trump’tan farklı olmaz. Trump’ın sorunlarına dönersek, adamın başta para aklama olmak üzere daha çok kirli çamaşırının ortaya döküleceği görülüyor. Görevinden azledilmesi yüzde 20 bile olsa, önemli bir orandır. Tabii kasımda yapılacak ara seçimler öncesinde halkın bu duruma göstereceği tepki önemlidir. Fox News’un yaptırdığı son ankete göre; özel yetkili savcı Mueller’in, Trump-Rusya ilişkisi ile ilgili yürüttüğü soruşturmaya destek yüzde 59’a çıkmış. Temmuzda bu oran yüzde 48 idi. Diğer taraftan ankete katılanların yüzde 45’i, bu işin sonunda Trump’ın azledilebileceğini düşünüyor.
Trump kendi döneminde ekonominin çok iyi performans gösterdiğini vurguluyor. Bu yılın ikinci çeyreğinde yüzde 4.1 büyüyen Amerikan ekonomisi, son dört yılın en iyi büyüme performansını gösterdi. Ekonomik aktivitenin güçlü olduğu açıktır. Ancak öncü finansal göstergelerden karışık sinyaller geliyor. Örneğin Amerikan 10 yıllık tahvil faizi ile 2 yıllık tahvil faizi arasındaki farktan elde edilen getiri eğrisi bu hafta yüzde 0.19’a kadar düştü. Bu fark yüzde 0’ın altına düşerse riskler artabilir. Amerikan ekonomisinde yaşanan son yedi ekonomik durgunluğu bu indikatör öngörmüş. Geçmiş resesyonlardan esinlenirsek, faiz farkı eksi olduktan aşağı yukarı bir yıl sonra ekonominin resesyona girdiği görülüyor. Yani fark gelecek haftadan itibaren negatif değerlere inse, Amerikan ekonomisi en erken 2019’un son çeyreğinde durgunluğa girebilir.
Bu faiz farkının sıfıra yaklaşması, Fed ile piyasa oyuncuları arasındaki görüş farklılığının bir yansımasıdır. Bir merkez bankasının gecelik faizleri kontrol etmesi, tüm vadelerdeki faizleri kontrol ettiği anlamına gelmez. Uzun vadeli Amerikan tahvillerinin yatırımcıları ekonomik büyümenin yavaşlayacağını düşünüyorsa, merkez bankası ekonominin canlı olduğuna inanıyorsa, getiri eğrisi ters döner. Merkez bankası ekonomiyi soğutmak için faiz artırımları yapar. Fed’in yaptığı da budur. Öte yandan zayıf büyüme beklentisiyle tahvil yatırımcıları düşük faize oynarlar. Tarihsel açıdan incelendiğinde, merkez bankalarının bu tip durumlarda genelde hatalı tahmin yaptıkları görülür. Getiri eğrisinde negatif değerler henüz görülmediğine göre, daha çok zamanın olduğu söylenebilir. Getiri eğrisine bakarak, piyasalar için kaos senaryoları yazmaya gerek yok. Trump’ın durumunun getiri eğrisi üzerinde bir etkisi de olmaz.