L, U, V, W, VVV…
Çıkacak sonuçlara göre 'diriliş' ya da 'tam felaket'in adresi olarak gösterilen G20 zirvesinden önce ABD'de açıklanan 'haftalık mortgage başvuru verisi' ve 'dayanıklı mal siparişleri verisi'ne farklı anlamlar yüklendi.
Bu iki önemli verinin ayrıntıları iktisat bilimine göre ABD'de dirilişin başladığını gösteriyor aslında.
***
Şöyleki:
Dayanıklı mal siparişleri kategorisinde yer alan "iş makineleri"nde yaşanan talep artışını tüm iktisat kitapları "ekonomide canlanmanın göstergesi" olarak açıklar.
Ekonominin canlı olduğu dönemlerde yüzde 7 seviyelerini aşan mortgage kredi faizinin yüzde 4'ler seviyesine düştükten sonra son iki haftada yükselmeye başlaması da talep artışını gösterir ve bu artışı tüm iktisat kitapları "ekonomide canlanmanın göstergesi" olarak açıklar.
***
Tüm bu önemli ve olumlu göstergelere rağmen istihdamda yaşanan ve devamı beklenen sıkıntı ise aşağı yönde yeni ve son bir dalga bekleyen ekonomistlerin beklentilerinin gerçekleşeceğinin de ipuçlarını veriyor.
***
2007 yılında başlayan ve etkisini göstermeye devam eden küresel kriz, üretim ve istihdam öncelikli mikro politikaların ertelenmesinin nelere mal olacağını gösterdi.
Bu nedenle tüm dünya istihdama ve üretime dayalı bir büyüme modeli geliştirmek ve bunu zaman geçirmeden uygulamak zorunda.
***
Önceki gün Hazine Müsteşarı İbrahim Çanakcı ve SANKO Holding Yönetim Kurulu Başkanı Abdülkadir Konukoğlu ile bu konuları konuştum.
***
Konukoğlu, seçimden sonra daha da büyük sıkıntılar bekleyenlerin aksine umutlu olduğunu söyledi.
Dış pazardaki daralmanın zamanla aşılacağını belirtip, üretime ve istihdama cansuyu olarak kısa dönemde iç pazarın canlandırılması gerekliliğinin altını çizdi.
"Tüketicinin banka kredisi borçlarının yüzde 45-60 aralığındaki yıllık faiz oranıyla değilde, yüzde 12-15 arasındaki yıllık faiz oranı ile bir yıl ötelenmesi" ise iç piyasanın canlandırılması için dikkat çekici önerisiydi
***
Hazine Müsteşarı İbrahim Çanakcı ise bilançolarda gerçekleşen tahribata ve varlık fiyatlarında yaşanan düşüşün neden olacağı negatif servet etkisine dikkat çekti.
Bu verinin, iktisadi birimlerde güvenin normale dönmesinin zaman alacağını ve toparlanmanın yavaş ve kademeli olacağını gösterdiğini söyledi.
IMF'nin 2009 yılında dünya ekonomisinde yüzde 0.5-1 aralığında bir daralma, 2010 yılında ise yüzde 1.5 - 2.5 aralığında bir büyüme beklediğine vurgu yaparak, Hazine olarak bu yaklaşım içinde geleceğe yönelik politikaları ihtiyatlı bir biçimde belirlediklerini ifade etti.
***
Piyasalar L mi, U mu, V mi, W mu, VVV mi yapar sorularına yanıt aramaya yoğunlaştığımız kadar üretime, verimliliğe, Ar-Ge'ye, istihdama yoğunlaşsaydık L'yi, U'yu, V'yi, W'yu, VVV'yi konuşmaya gerek kalır mıydı?
Bu model hiç denenmediği için, sorunun cevabı yok!