Kurumsal raporlamada gelecek: Entegre raporlama

Günümüzde şirketlerin yayımladıkları çok sayıda rapor var. Bunların başlıcaları, finansal bilginin açıklandığı yıllık faaliyet raporları, çevresel, ekonomik ve sosyal performansı gösteren sürdürülebilirlik raporları, kurumsal yönetim yapısı ve uygulamalarını yansıtan kurumsal yönetim raporları, sosyal sorumluluk uygulamalarını yansıtan kurumsal sosyal sorumluluk raporları olarak sıralanabilir. Bu raporların temel amacı, kurumların raporlama konusundaki uygulamalarını ve performanslarını tüm paydaşları ile düzenli olarak paylaşmak. Diğer raporlardan farklı olarak faaliyet raporları, kurumların tabi oldukları mevzuat gereği belirli bir formatta ve dönemsel olarak yayımlanmak durumunda.

Geçmiş bilgiler ile geleceğe yatırım yapmak

Mevcut raporların iki ortak özelliği var. Birincisi, kapsamında yer alan verilerin geçmiş döneme ait bilgileri içermesi. Dolayısıyla raporlar kurumların geçmiş dönem performansını yansıtıyor. Oysa paydaşlar ve yatırımcılar geleceğe dönük kararlarında kurumların sadece geçmiş performanslarına yönelik bilgilerini değil, gelecekteki hedef ve stratejilerini de bilmek istiyor.
Geçmiş dönemi yansıtan bu raporların ikinci ortak özelliği ise, finansal ve finansal olmayan bilgilerin ayrı raporlarda yer alması. Faaliyet raporu mali bilgileri içerirken sürdürülebilirlik raporu, çevresel ve sosyal sürdürülebilirlik göstergelerini içeriyor. Yine bu bilgileri temel alacak olan paydaşlar, yatırımcılar çevresel, sosyal ve yönetsel (ESG) göstergelerin finansal performansa yansımalarını görme olanağını bulamıyor. Örneğin yeşil çözümler olarak adlandırılabilecek ürünlere entelektüel sermayenin katkısını ve bunların finansal göstergelere olan etkisini doğrudan görmesi olanağı ortadan kalkıyor.

Bir değer yaratma hikayesi

Geleneksel raporlama finansal ve finansal olmayan faaliyetlerin birbirleri ile olan ilişkisini ve etkileşimini yansıtmıyor. Günümüzde bu ihtiyacı karşılamak üzere ortaya çıkan yeni raporlama düzeni ‘entegre raporlama’ olarak adlandırılıyor. Entegre düşünceye dayanan entegre raporlama, kurumların geçmiş ve mevcut durumunu yansıtan bilgileri ile birlikte geleceğe dönük stratejilerini ve uygulamalarını içeren, finansal ve finansal olmayan faaliyetleri etkileşimli olarak raporlayarak etkin ve etkili bilgi paylaşımı sağlıyor.

Bu raporlama düzenini yaygınlaştırmak üzere 2010 yılında; oluşturulan Uluslararası Entegre Raporlama Konseyi (IIRC), yayımladığı çerçevede entegre raporu “bir kuruluşun stratejisi, yönetimi, performansı ve gelecek beklentilerinin kısa, orta ve uzun vadede nasıl değer yarattığının kısa ve öz bir sunumu” olarak tanımlanıyor. Raporlama düzeni finansal ve finansal olmayan bilgiler arasında ilişki kurarak, kurumların nasıl değer yarattığını ortaya koymayı amaçlıyor.

Kurumsal raporlamanın yeni normali

Günümüzde `raporlamanın yeni normali` olan entegre raporlama, kurumsal raporlamanın geldiği son nokta olarak, şeffaflığı ve şirkete ilişkin bilgi paylaşımını artırdığı için bütün paydaşlara fayda sağlıyor. Bunun da ötesinde, raporlama süreci şirketin kendisini baştan aşağı gözden geçirdiği, güçlü ve zayıf yanlarını, risk ve fırsatlarını sistematik bir şekilde değerlendirmesini sağlayan bir strateji çalışması sağlıyor. Şirketler, her sene bu bilgileri rapor etme disiplinine ilave olarak bütün iş süreçlerini sürekli gözetleme ve aksiyon alma disiplini kazanıyorlar. Kurumların değer yaratmasına odaklı bir yaklaşımı temel alan entegre raporlama düzeni, esasen bir kurumun değer yaratma sürecinin bir anlatımı. Şirketlerin sürdürülebilir değer yaratmasını destekleyerek kurumlar, paydaşları ve sağlıklı bir ekonomi açısından büyük önem taşıyor. Bu gelişmeler tüm raporlamaların zaman içinde– tek bir rapor-a dönüşeceğinin açık bir göstergesi. Türkiye’de başta bankalar olmak üzere kurumlar Entegre rapor hazırlamaya başladılar.

Bu konuda en önemli rol model ise, Borsa İstanbul oldu. Borsa İstanbul bu yılki raporunu Entegre Faaliyet Raporu olarak düzenleyerek sadece halka açık firmalara değil, bütün dünya borsalarına öncülük ederek açık bir mesaj vermiş oldu.

REFERANSLAR
● ARAS, Güler, Gaye Uğur SARIOGLU, (2015) Kurumsal Raporlamada Yeni Donem: Entegre Raporlama, TUSIAD
● KRZUS, Michael P., Robert G. ECCLES (2010), One Report: Integrated Reporting for Sustainable Strategy, Wiley
● Entegre Raporlama Çerçevesi (IIRC) 2013