Kurumlar vergisinde enflasyon düzeltmesine dikkat

Hesap dönemi takvim yılı olan kurum­lar vergisi mükellefleri için 2024 yı­lına ait beyanname verme dönemi 1 Nisan itibariyle başlamış bulunmaktadır. Gerek kurumlar vergisi ve gelir vergisi beyan­nameleri ile diğer beyannameler ve be­yanname ekleri finansal tablolar Hazi­ne ve Maliye Bakanlığı tarafından yapay zekâ yazılımları kullanılarak elektronik ortamda denetime ve analize tabi tutul­maktadır. Bakanlık tarafından geçtiğimiz hafta sonu yapılan açıklamaya göre Ver­gi Denetim Kurulu tarafından Enflasyon Düzeltmesi denetimleri başlamış bulun­maktadır. Bu noktada kurumlar vergisi beyannamesine ve ödenecek vergiye etki edecek olan enflasyon düzeltmesine iliş­kin hususların bazılarını hatırlatmakta fayda var.

Düzeltmeye esas değer ve taşıma katsayısı

2024 yılı geçici vergi dönemlerin­de enflasyon düzeltmesi yapan mükel­lefler, 30.09.2024 tarihinden gelen ve 31.12.2024 tarihli mizanda yer alan enf­lasyon düzeltmesine tabi olan parasal ol­mayan kıymetlerin düzeltmeye esas alı­nacak değeri 30.09.2024 tarihli düzel­tilmiş değeri, taşıma katsayısı olarak ta 1.02368 dikkate alınmalıdır.

Brüt satışlar toplamı 50.000.000 TL’nin altında olan ve 2024 yılı geçici vergi dö­nemlerinde enflasyon düzeltmesi yap­mayan mükelleflerin 31.12.2024 tarihli mizanlarında yer alan enflasyon düzelt­mesine tabi olacak olan bilanço kalemi; 01.01.2023 tarihinden devir geliyor ise, düzeltmeye esas değer 31.12.2023 tarihli düzeltilmiş değer, taşıma katsayısı olarak ise 1,28525 dikkate alınmalıdır.

Stoklar ve maliyet hesabı

2024 yılı üçüncü geçici vergi dönemin­de enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuş olan stoklar, 31.12.2024 tarihinde mali­yet kayıtları yapılırken, 30.09.2024 tari­hinde düzeltilmiş değerleri dikkate alı­narak maliyet kayıtları yapılacak, mali­yet kayıtları yapıldıktan sonra kalan tutar üzerinden stoklar düzeltmeye tabi tutula­caktır.

Geçmiş yıl zararı

31.12.2023 tarihli bilançonun düzeltil­mesi sonucu ortaya çıkan düzeltme zara­rı 2024 yılı geçici vergi beyannameleri ile 2024 yılı kurumlar vergisi beyanname­sinde mahsup edilemez. Mahsup edilebi­lecek geçmiş yıl zararı 2019, 2020, 2021, 2022 ve 2023 yıllarında kurumlar ver­gisi beyannameleri üzerinde her yıl için ayrı ayrı gösterilmiş olan zarar tutarıdır. Ayrıca 2019, 2020 ve 2021 takvim yılla­rı için matrah artırımında bulunulması durumunda söz konusu yıllara ait zarar­ların % 50’si izleyen yılların kârlarından mahsup edilemeyecektir. 2022 takvim yı­lı için matrah artırımında bulunulması durumunda ise bu yıla ait zararın tamamı 2023 ve izleyen yılların kârlarından mah­sup edilemez.

Yıllara yaygın inşaat işleri

Yıllara yaygın inşaat işlerine ilişkin maliyetler ile Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Hakedişleri hesabının hakediş bedellerine enflasyon düzeltmesi uygu­lanması sonrasında ortaya çıkan düzelt­me farklarının "697- Yıllara Yaygın İnşa­at Enflasyon Düzeltme Hesabı"nda takip edilmesi gerekmektedir. Söz konusu he­sabın alacak ve borç kalanı vermesi du­rumuna göre "178- Yıllara Yaygın İnşaat Enflasyon Düzeltme Hesabı" veya "358- Yıllara Yaygın İnşaat Enflasyon Düzelt­me Hesabı"na devredilerek bu hesap ka­patılacaktır. Düzeltme hesabının kalan bakiyelerinin takip edildiği "178- Yıllara Yaygın İnşaat Enflasyon Düzeltme Hesa­bı" veya "358- Yıllara Yaygın İnşaat Enf­lasyon Düzeltme Hesabı"nda yer alan ba­kiyeler, ayrıca enflasyon düzeltmesine tabi tutulmayacaktır.

Finansman gider kısıtlaması

Finansman Gider Kısıtlamasının, 1/1/2024 tarihinden sonraki geçici vergi dönemleri dâhil, dönem sonlarında dü­zeltilmiş bilançolardaki tutarlar dikkate alınarak hesaplanması gerekmektedir.