Kurumlar vergisi beyannamesinin doldurulmasında dikkat edilecek konular

Son iki hafta boyunca bu bölümde okuduğunuz üç makalede, kurumlar vergisi beyannamesinin hazırlanmasında dikkat edilecek konular olabildiğince özetlenmiştir.

Elbette kurumlar vergisi beyannamesinin doldurulmasında özelliği olan konuların çoğuna değinme olanağı yoktur. Beyan döneminin sonlarına da yaklaştığımızı dikkate alarak, konuyla ilgili özet bilgiyi içeren bu makaleyle seri sonlandırılmaktadır.

Bağış ve yardımlar

Kurumlar Vergisi Kanunu'nda sporla ilgili sponsorluk harcamaları ile bazı bağış ve yardımların, belli sınırlamalar ve şartlar çerçevesinde kurum kazancından indirilmesi öngörülmüştür. Bunun yanında diğer başka kanunlarda da, bazı kurum ve kuruluşlara yapılan bağış ve yardımların kurum kazancından indirimi düzenlenmiştir.

Burada bağış ve yardımların indirimiyle ilgili ayrıntılı açıklamalara yer verilmeyecek, sadece önemli görülen bazı konular aşağıda özetlenecektir.

- Kurum kazancının belli bir yüzdesiyle sınırlı olan bağışlarda hesaplamaya esas olacak kurum kazancı [Ticari Bilanço Karı - (İştirak Kazançları + Geçmiş Yıl Zararları)] formülüyle hesaplanacaktır.

- Kurum kazancının belli bir oranı ile sınırlandırılmayan bağış ve yardımların indiriminde de bir sınır bulunmakta olup bu sınır bağış ve yardımın yapıldığı yılın kurum kazancıdır. Bu tutarı geçen bağış ve yardımlar sonraki yıllara devretmez.

- Kamu kurum ve kuruluşlarına bağışlanan okul, sağlık tesisi, öğrenci yurdu, çocuk yuvası, yetiştirme yurdu ve huzurevi inşası dolaysıyla yapılan harcamaların indirim zamanı Kurumlar Vergisi Kanunu'nda açıkça düzenlenmemiş olup tereddüt yaratabilmektedir. Maliye Bakanlığı, hukuken bağışın yapıldığı, bağışa konu değerin mülkiyetinin bağış yapılan kurum veya kuruluşa geçtiği tarihi esas almakta, bu çerçevede;

- Tesislerin kamu kurum ve kuruluşlarına ait arsa üzerine inşa ettirilmesi halinde, inşaat için yapılan harcamaların, harcamanın yapıldığı yılın kazancından,

- Tesislerin mükellefin kendi arsası üzerine inşa ettirilmesi halinde ise, bu tesislerin inşası için yapılan harcamaların, tesisin tamamlanarak bağışlandığı yılın kazancından,

indirim konusu yapılması gerektiği yönünde görüşler vermektedir.

Kurum kazancından indirilebilecek bağış ve yardımlara ilişkin bir özet tablo aşağıda yer almaktadır.

Vergi mahsubu

Beyannamenin vergi bildirimi tablosunda mahsup edilecek vergiler üç başlık altında toplanmıştır. Bu başlıklar;

- Yabancı ülkelerde ödenen vergilerden mahsup edilecek kısım

- Yıl içinde kesinti yoluyla ödenen vergiler

- Geçici vergiden oluşmaktadır.

Vergi mahsup ve iadesiyle ilgili düzenlemeleri yapma konusunda Maliye Bakanlığı'nın oldukça geniş yetkisi bulunmaktadır. Bakanlık bu yetkisini 252 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği'yle kullanmıştır.

Genel tebliğde yapılan düzenlemelere göre;

- Yıllık beyanname ile beyan edilen kazanç üzerinden hesaplanan vergiden yıl içinde kesilen vergilerin mahsup edilebilmesi için kesilen verginin beyannameye dahil edilen kazanca ilişkin olması gerekir.

- Kesilen vergilerin yıllık kurumlar vergisinden mahsubunda, kesintiyi yapan vergi sorumlularının adı-soyadı veya unvanını, bağlı olduğu vergi dairesini ve vergi kimlik numaralarını, kesintiye esas alınan brüt tutarları, kesilen vergileri ve kesinti yapılan dönemleri gösteren bir tabloyu yıllık beyannameye eklemek gerekli ve yeterlidir.

- Hesaplanan kurumlar vergisinden ilgili hesap dönemine ilişkin geçici vergi dönemlerinde ödenen geçici vergi mahsup edilir. Mahsup işleminin yapılabilmesi için, tahakkuk ettirilmiş geçici verginin ödenmiş olması gerekmektedir.

- Tahakkuk ettirilmiş ancak ödenmemiş olması dolayısıyla yıllık beyanname üzerinden hesaplanan vergiden mahsup olanağı bulunmayan geçici vergi tutarları terkin edilir.

Kurum kazancından indirilen bağışlara ilişkin tablo

Bağışın yapıldığı kurum veya kuruluş Bağışın şekli Oransal sınır Maktu

sınır

Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler ve köyler Nakdi ve Ayni %5 Yok

Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler ve köyler. (Okul, sağlık tesisi, yurt, çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi ve bakım ve rehabilitasyon merkezi yapımı ve onarımı için yapılan bağışlar veya yapılan harcamalarla sınırlı olarak)  Nakdi ve Ayni YOK Yok

Kamu yararına çalışan dernekler Nakdi ve Ayni %5 Yok

Diğer dernekler - - -

Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflar Nakdi ve Ayni %5 Yok

Diğer vakıflar - - -

Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler, köyler, kamu yararına çalışan dernekler, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflar (kültürel, sanatsal ve tarihi eserlerin korunması amacıyla maddede sayılan faaliyetlerle sınırlı olarak) Nakdi ve Ayni Yok Yok

Umumi hayata müessir afetlere maruz kalanlara yapılan harcamaları karşılamak üzere fona verilmek üzere   

- Bağış toplayan kurum ve kuruluşlar Nakdi Yok Yok

- Milli ve mahalli yardım komiteleri Nakdi ve Ayni Yok Yok

Üniversiteler ve yüksek teknoloji enstitüleri Nakdi ve Ayni Yok Yok

İlköğretim kurumları Nakdi Yok Yok

Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Fonu ve Vakıfları Nakdi ve Ayni Yok Yok

TÜBİTAK Nakdi Yok Yok

Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Nakdi Yok Yok

Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu ve bağlı kuruluşları Nakdi ve Ayni YOK YOK

Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı Nakdi ve Ayni YOK YOK

Milli Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Seferberlik Kanunu çerçevesinde yapılan harcamalar Nakdi ve Ayni YOK YOK

Türkiye Kızılay Derneği Nakdi ve Ayni YOK YOK

NOT: Bakanlar Kurulu'nca vergi muafiyeti tanınan vakıfların listesine www.gib.gov.tr, kamuya yararlı derneklerin listesine ise www.dernekler.gov.tr internet adreslerinden ulaşılabilir.