Küresel Yenileşim Endeksi, Türkiye için ne diyor?

Hakan GÜLDAĞ
Hakan GÜLDAĞ [email protected]

İnovasyon...

Bütün dünyanın gündeminde...

Şu sıralarda nerede bir uluslararası konferansa gitseniz karşınızda inovasyon...

Konu bir yerden dönüp dolaşıp inovasyona geliyor...

Türkiye'de de inovasyonu ciddiye alanlar var...

Duyduğunuz mu, gördünüz mü bilmiyorum...

Geçen hafta bu konuda önemli bir endeks açıklandı...

Küresel İnovasyon Endeksi 2011...

Orijinal adıyla Global Innovation Index…

Ancak pek ilgi görmedi...

Ne gazetelerimizden...

Ne de televizyon kanallarımızdan...

Bizim de imdadımıza yazarımız Edip Emil Öymen yetişti...

Bilgileri o gönderdi de haberimiz oldu...

Neyse, mutlaka gidermemiz gereken eksikliklerimizi size anlatmak yerine, endeks hakkında bilgi vereyim...

Kısa adıyla GII küresel iş okulu INSEAD tarafından açıklanıyor...

İşbirliği yaptığı kuruluşlar da bir hayli güçlü:

Alcatel-Lucent, Booz&Co. ve kısa adı WIPO olan, "Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü"...

Bir de CII...

Confederation of Indian Industry...

Yani, Hindistan'ın TÜSİAD'ı...

O da ortak dünyanın inovasyon endeksinin hazırlanmasına...

GII, "Dünyada kim inovasyonu ekonomisinde en etkin biçimde kullanıyor?" sorusunu araştırıyor...

Yani dünyada ekonomilerin en önemli itici gücü olarak nitelenen inovasyonda kim lider, kim nal topluyor onu ölçmenin peşinde...

Bu yanıyla son derece stratejik bir araştırma...

Önce endeksle ilgili bazı bilgileri sizlerle paylaşmak istiyorum…

(Ama ondan önce kendimizi inovasyon yerine yenileşim demeye alıştıralım...

KalDer'e destek verelim... KalDer Başkanı Hamdi Doğan'ın inovasyon yerine yenileşim sözcüğünü Türkçemize yerleştirme konusunda çabaları dikkat çekici...)

Küresel Yenileşim Endeksi'nin iki temel bileşeni var...

Onların ortalamaları alınarak hesaplanıyor...

Biri yenileşimi kolaylaştırıcı ortamı gösteren girdiler...

Öbürü yenileşimdeki başarıyı ölçen çıktılar...

Kurumlar, insan sermayesi ve araştırma, altyapı, pazarın gelişmişlik düzeyi gibi girdiler, "Yenileşim Girdi Alt Endeksi"ni oluşturuyor...

"Yenileşim Çıktı Alt Endeksi" ise iki veriden oluşuyor:

Bilimsel çıktılar ve yaratıcı çıktılar...

Buna göre yenileşimde dünyanın ilk 10 ülkesi şöyle:

İsviçre…

İsveç…

Singapur…

Hong Kong…

Finlandiya…

Danimarka…

ABD…

Kanada…

Hollanda…

Ve

İngiltere…

6 Avrupa, 2 Asya ve 2 Kuzey Amerika ülkesi…

İlk 10'da İskandinavya'dan 3 ülkenin yer alması dikkat çekici:

İsveç, Finlandiya ve Danimarka…

Bunlara 11'inci sıradaki İzlanda ve 18'inci sıradaki Norveç'i de eklersek ilk 20'de 5 ülke ile İskandinav ülkeleri güçlü biçimde temsil ediliyor.

Avrupa'nın güçlü sanayi ülkesi Almanya 12'nci sırada…

13'üncü sıradaki İrlanda, 17'de Lüksemburg ve 19'uncu sıradaki Avusturya'yı da dahil ettiğimizde, yenileşimde en ileri 20 ülke arasında Avrupa'dan 12 ülke var…

Ortadoğu ve Kuzey Afrika'ya gelince…

GII'de bu bölgelerden 16 ülke yer alıyor…

Bunların arasında sadece İsrail 14'üncü sıradaki yeriyle ilk 20 arasında…

Katar 26'ncı sıradaki yeriyle ilk 30'a giriyor…

Latin Amerika ülkeleri arasında ne ilk 20'ye ne ilk 30'a girebilen yok…

Latinlerin birincisi Şili küresel listede 38'inci…

Brezilya 47'nci sıradaki yeriyle ilk 50'de…

Asya'nın iki temsilcisi ilk 10'da...

Ama her ikisi de şehir devleti...

Singapur ve bugün Çin'e ait olmakla birlikte listede ayrı olarak değerlendirilen Hong Kong...

Onları bir yana koyarsak, Asya aman aman bir performans göstermiyor.

Dünyanın yeni üretim platformu Asya yenileşimde henüz çok öne çıkabilmiş değil...

Güney Kore 16'ncı…

Japonya 20'nci

Çin 29'uncu sırada…

Gelelim Türkiye'ye…

GII 2011'de Türkiye 65'inci sırada…

2010 sıralamasında 67'deydik…

2009'da ise 51'inci sırada…

Detaya bakarsak…

Yenileşim Girdi Alt Endeksi'nde 53'üncü

Yenileşim Çıktı Alt Endeksi'nde 80'inci sıradayız…

Yenileşim Etkinlik Endeksi'nde ise 28'inci sırada yer alıyoruz…

Bu "Etkinlik Endeksi de ne ola?" derseniz...

Ekonomilerin yenileşim sonuçlarını canlandırmak için kolaylaştırıcı ortamları nasıl kullandığını ölçmeye çalışıyor...

Yukarıda bahsettiğimiz, Yenileşim Çıktı Alt Endeksi ve Yenileşim Girdi Alt Endeksi'nin verileri alınarak hesaplanıyor.

Neyse teknik detaylar bir yana, Yenileşim Etkinlik Endeksi'nin ilk 10 ülke sıralamasına bakınca sonuçlar ilginç:

Bir numarada Fildişi Sahilleri var…

Bu ülkeyi, Nijerya, Çin, Pakistan, Moldova, İsveç, Brezilya, Arjantin, Hindistan ve Bangladeş izliyor…

BRIC olarak nitelenen ülkelerden üçü; Brezilya, Çin ve Hindistan bu sıralamanın ilk 10'unda yer alıyor. BRIC'in dördüncü üyesi Rusya ise sıralamada 52'nci…

Türkiye ise yukarıda söylediğimiz gibi ilk 30'un içinde yer alıyor...

Daha fazla veri ve rakamla sizi yormak istemiyorum...

Ama merak edenler için Türkiye'nin GII'da yer alan tüm bilgileri yandaki tabloda...

Dış Haberler Servisi'nden arkadaşımız Servet Yeşilyurt sizin için hazırladı…

Tablonun özeti şu:

Türkiye'nin yenileşimde karnesi parlak değil…

Oysa, biliyoruz ki günümüz dünyasında geçer akçe yenileşim...

Para oradan kazanılıyor...

Dünya çapındaki son ekonomik yavaşlama ile odak iyice yenileşime kaydı...

Gelişmiş ülkeler bu konuda şimdilik önde...

Ama gelişmekte olan ülkelerin de şansı yüksek...

İyi fikirler dünyanın her yerinde para ediyor...

En iyi kazancı ise hem yenileşim hem üretim yapabilenler sağlıyor...

O zaman herkese çok iş düşüyor...

İş dünyasına, üniversitelere, bu konuları sıkıcı bulup ilgi göstermeyen medyaya...

Sıkıcı olabilir...

Ama önemli...

Türkiye'nin kendisini başka ekonomilerle karşılaştırmaya, durumunu gerçekçi biçimde değerlendirip ve bir politika belirleyip atağa geçmeye ihtiyacı var...

İşte görüyorsunuz...

Pakistan'dan Fildişi Sahilleri'ne...

Çin'den Singapur'a...

Yarış almış başını gidiyor... 

İşin şakaya gelir tarafı yok...

Dünyayı yakalamak için yeniye ulaşmamız lazım...

Dahası yeniliği üretmemiz lazım...

Bugün Türkiye'de üniversite-sanayi işbirliği ile gerçekleştirilecek inovasyona ve araştırma-geliştirmeye her zamandan daha fazla ihtiyaç var…

İş dünyasının katma değeri yükseltecek yatırımlara yönelmesi gerekiyor...

Hükümet yenileşimi teşvik edecek düzenlemeleri yapmak için bir an önce harekete geçmeli...

Büyüme, ihracat, cari açığa çözüm... 

Aklınızda ne varsa, yenileşim hepsiyle ilgili...

21. Yüzyıl'da "Çılgın Türkler" dünyada pay sahibi olacaksa, topyekün bir yenileşim seferberliği lazım Türkiye'ye...

Ve de bol bol özgürlük...

"Hayda... Nereden çıktı şimdi bu özgürlük meselesi? Ne alakası var?" diye soruyorsanız...

İzin verirseniz alakasını da haftaya anlatayım...

Yine dünyadan örneklerle...

TÜRKİYE

 

Anahtar göstergeler

Nüfus (milyon   75.7

Kişi başına GSYİH, SGP ($)   13.885,0

GSYİH (milyar dolar)

                                               Skor: 0-100     Sıra

Küresel İnovasyon Endeks       34.1     65

İnovasyon Çıktı Alt Endeksi     30.3     53

İnovasyon Girdi Alt Endeksi     38.0     80

İnovasyon Etkinlik Endeksi      0.8       28

Küresel İnovasyon Endeksi 2010                    67

Küresel İnovasyon Endeksi 2009                    51

 

1. KURUMLAR        62.1     69

 

1.1 Politik Ortam       43.5     83

1.1.1 Politik istikrar      18.9     100

1.1.2 Hükümetin etki gücü       63.8     52

1.1.3 Basın özgürlüğü   47.9    100

 

1.2 Regülasyon Ortamı          60.5     63

1.2.1 Regülasyon kalitesi          58.6     63

1.2.2 Hukukun üstünlüğü          58.0     54

1.2.3 İstihdamda katılık            65.0     79

 

1.3 İş ortamı   82.1     55

1.3.1 Şirket kurma süresi, gün  95.2     13

1.3.2 Şirket kurma maliyeti, gelir/sermaye, %   86.6     82

1.3.3 Toplam verginin kâra oranı, %    64.6     78

 

2. İNSAN SERMAYESİ ve ARAŞTIRMA           32.9     80

 

2.1 Öğretim    49.9     90

2.1.1 Öğrenim harcamasının GSMH'ye oranı, %          37.6     74

2.1.2 Öğrenci başına kamu harcaması, kişi başına GSYİH'ye oranı, % 18.6     82       

2.1.3 Ortalama öğrenim süresi, yıl        48.8     83

2.1.4 Okuma, matematik, fende PISA ölçeği   51.4     40

2.1.5 Öğrenci-öğretmen oranı, ortaöğretim      74.9     78

 

2.2 Yükseköğretim      27.9     75

2.2.1 Yükseköğretim kayıt, % 38.8     55

2.2.2 Fen bilimleri mezunları, %           31.4     47

2.2.3 Mühendislik mezunları, %           43.3     33

2.2.4 Yükseköğretimdeki yabancı öğrencilerin toplam öğrenci sayısına oranı, %           1.2       73

2.2.5 Yurtdışındaki yükseköğretim öğrencilerinin toplam öğrenci sayısına oranı, %       15.4     87

2.2.6 Yabancı öğrencilerin kendi ülkelerindeki öğrenci sayısına oranı, %          7.6       72

 

2.3 Araştırma ve Geliştirme (Ar-Ge)            20.9     74

2.3.1 1 milyon kişiye düşen araştırmacı sayısı   10.5     43

2.3.2 Brüt Ar-Ge harcamasının GSYİH'ye oranı, %     14.4     40

2.3.3 Kaliteli araştırma enstitüleri

 

3. ALTYAPI   27.5     64

 

3.1 Bilişim-İletişim Teknolojileri (BİT)          30.1     55

3.1.1 BİT'e ulaşım        46.6     52

3.1.2 BİT kullanımı      15.8     51

3.1.3 Kamu internet hizmetleri  34.6     58

3.1.4 E-katılım             21.4     53

 

3.2 Enerji        21.1     61

3.2.1 Elektrik üretimi,  kişi başına kWh            13.9     62

3.2.2 Elektrik tüketimi,  kişi başına kWh          9.5       64

3.2.3 GSYİH / birim enerji kullanımı, SGP / kilo petrol eşdeğeri          45.2     22

3.2.4 Enerji kullanımında yenilenebilir oranı, % 6.5       60

 

3.3 Genel Altyapı       31.3     91

3.3.1 Ticaret ve ulaştırmada altyapı kalitesi       52.0     37

3.3.2 Brüt sermaye oluşumunun GSYİH'ye oranı         9.5       111

3.3.3 Ekolojik ayakizi ve biyo kapasite, kişi başına düşen küresel hektar          32.4     81

 

4. PAZAR GELİŞMİŞLİK DÜZEYİ           38.0     72

 

4.1 Kredi         29.5     95

4.1.1 Krediyle ilgili yasal haklar            40.0     83

4.1.2 Kredi bilgisinin derinliği   83.3     25

4.1.3 Özel sektöre verilen yurtiçi kredilerin GSYİH'ye oranı, %           12.0     72

4.1.4 Brüt mikrofinans kredilerinin GSYİH'ye oranı, %            0.0       76

 

4.2 Yatırım      32.5     50

4.2.1 Yatırımcıların korunma düzeyi     57.0     44

4.2.2 Şirketlerin piyasa değerinin GSYİH'ye oranı        14.6     51

4.2.3 İşlem gören hisselerin toplam değerinin GSYİH'ye oranı  22.0     28

4.2.4 Girişim sermayesi anlaşmaları/GSYİH SGP, trilyon $      40.2     54

 

4.3 Ticaret ve Rekabet           52.0     60

4.3.1 Ağırlıklı ortalama, gümrük tarife oranı, % 91.2     40

4.3.2 Pazara erişimde kısıtlayıcılık endeksi, %  77.9     35

4.3.3 Mal ve hizmet ithalatının GSYİH'ye oranı, %       10.5     109

4.3.4 Mal ve hizmet ihracatının GSYİH'ye oranı, %      15.7     100

4.3.5 Yerel rekabetin yoğunluğu           77.7     13

 

5. İŞ ORTAMI GELİŞMİŞLİK DÜZEYİ  29.4     90

 

5.1 Bilgi-Yoğun Çalışanlar     41.1     61

5.1.1 Bilgi-yoğun istihdam, %   40.6     59

5.1.2 Formel eğitim veren şirketlerin toplam şirket sayısına oranı, %     30.0     58

5.1.3 Şirketlerin yaptıkları Ar-Ge, %    48.6     41

5.1.4 Şirketlerin finanse ettiği Ar-Ge, %           57.0     25

 

5.2 İnovasyon Bağlantıları     21.8     106

5.2.1 Üniversite-sanayi işbirliği             39.5     75

5.2.2 Toplulaştırma gelişiminde durum  41.0     65

5.2.3 Yurtdışından finanse edilen Ar-Ge, %     1.8       69

5.2.4 Girişim sermayesi / stratejik ittifak anlaşmaları; GSYİH SGP, trilyon $    4.9       65

5.2.5 En az 1 yabancı mucidin dahil olduğu, PCT patent başvuruları, %           3.5       72

 

5.3 Bilgi Emilimi         25.1     103

5.3.1 Telif ve lisans ödemelerinin GSYİH'ye oranı, %   11.7     65

5.3.2 Net ileri teknoloji ithalatı, %        23.6     51

5.3.3 bilgisayar ve iletişim hizmetleri ithalatı, % 23.4     96

5.3.4 Net doğrudan yabancı yatırım akşının GSYİH'ye oranı, %          41.6     87

 

6. BİLİMSEL ÇIKTILAR   18.9     90

 

6.1 Bilgi Yaratımı       17.9     45

6.1.1 Yurtiçi patent başvuruları / milyar $ GSYİH SGP            16.8     42

6.1.2 Yurtiçinden PCT patent başvuruları / milyar $ GSYİH SGP        6.7       36

6.1.3 Faydalı model başvuruları / milyar $ GSYİH SGP           24.7     12

6.1.4 Bilimsel ve teknik makaleler / milyar $ GSYİH SGP       26.7     37

 

6.2 Bilgi Etkisi            17.7     106

6.2.1 GSYİ H SGP $ büyüme hızı / toplam istihdam , %          31.9     95

6.2.2 Mali yılda açılan şirket  sayısı / 1000 çalışan        6.7       60

6.2.3 Yazılım harcamalarının GSYİH'ye oranı, %         11.1     48

 

6.3 Yazılım Difuzyonu  21.0     92

6.3.1 Telif ve lisans ödeme faturalarının GSYİH'ye oranı, %     -          -

6.3.2 Net ileri teknoloji ihracatı, %       4.1       63

6.3.3 Bilgisayar ve iletişim hizmetleri  ihracatı, %          11.0     109

6.3.4 Net doğrudan yatırım çıkışının GSYİH'ye oranı, %          48.0     67

 

7. YARATICI ÇIKTILAR   41.6     29

 

7.1 Yaratıcı soyut ürünler         50.7     42

7.1.1 Yurtiçi ticari marka başvuruları / milyar $ GSYİH SGP   43.4     17

7.1.2 Madrid sisteminde yurtiçi marka başvuruları / milyar $ GSYİH SGP       36.2     17

7.1.3 BİT ve iş modelleri          63.0     48

7.1.4 BİT ve organizasyonel modeller  53.1     54

 

7.2 Yaratıcı Mallar ve Hizmetler       32.5     29

7.2.1 Rekreasyon ve kültür tüketimi, %            33.9     46

7.2.2 1 milyon kişiye düşen ulusal film üretimi   5.7       57

7.2.3 Okur yazar bin kişiye düşen günlük gazete tirajı   -          -

7.2.4 Yaratıcı mal ihracatı, %   44.3     11

7.2.5 Yaratıcı hizmet ihracatı, %           33.5     21

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar