Küresel ortam riskli varlıklar için uygun
Risk alma iştahının hala yüksek olduğu bir piyasa ortamında Türk Lirasının (TL) zayıflığı dikkat çekicidir. Global yatırımcılar riskli varlıklardan çıkış yaparsa cezayı kesecekleri ilk para birimi TL olur. Türkiye ekonomisindeki ‘‘kur-enflasyon-faiz’’ sarmalı ortadadır. Dolar endeksi son 3.5 yılın en düşük seviyelerinde gezinirken, TL’nin aynı risk kategorindeki para birimlerinden niçin farklı bir performans gösterdiği sorgulanmalıdır. Rasyonel politikalar geliştirilmezse, TCMB’nin şu aşamada belki de ‘‘kısa vadeli şok’’ olarak nitelendirdiği kur artışı kalıcı hale gelebilir. Önümüzdeki hafta yayımlanacak enflasyon rakamının ve nisanın ikinci haftası açıklanacak ödemeler dengesi verisinin önemi arttı. Görünen o ki Merkez Bankasının 25 Nisan’da yapacağı toplantı TL açısından tam bir test olacak.
TL’nin dengesini hem iç faktörler hem de dış etkenler bozuyor. ABD ile Çin arasında olası bir ticaret savaşının yaşanacağı spekülasyonu zaman zaman piyasaları etkiliyor. Ancak son günlerde ticaret savaşı kötümserliğinden, ticaret savaşı iyimserliğine bir evrilme var. Financial Times ve Wall Street Journal gibi önemli gazetelerde, Çin’in ABD’ye yaptığı ‘‘Sizden daha fazla yarı iletken madde alalım’’ teklifinin ve ABD hazine bakanı Mnuchin’in muhtemel Çin seyahatinin haberleri çıktı. Amerika, Kore ile yaptığı serbest ticaret anlaşmasını istediği şekilde değiştirmişti. Çin’le yapılacak görüşmelerde aynı başarıyı tekrarlayabilir mi, tartışılır. Ancak küresel piyasalar şu aşamada bu gelişmeyi fiyatlıyor. Bu olumlu havanın devam etmesinin, EUR/USD paritesi üzerinde de yansımaları olabilir. Spekülatörlerin eurodaki yüklü alım pozisyonları devam ediyor. Bir ay vadede 1.25-1.27 bölgesindeki opsiyonlara kurumsal yatırımcıların ilgisi var. Ancak euronun önemli bir ‘‘carry trade’’ parası olduğunu hatırlatayım. Carry trade stratejisinde düşük faizli para birimi yani euro ile borçlanıp, yüksek getirili para birimlerine yatırım yapılıyor. Bu spekülatif pozisyonlar doğal olarak küresel risk alma iştahından etkileniyor. Dünya piyasalarında hisse senetlerine ilgi sürerse, bu yatırımlar euro ile borçlanarak, başka bir ifadeyle euro satarak finanse edilir. Kısacası EUR/USD paritesindeki yukarı yönlü hareketler yavaş olabilir.
Euro ataklarını yavaşlatabilecek unsurlardan birisi de Çin’in kur politikasındaki değişimdir. Çin Yuanı bu hafta 2015’te yapılan devalüasyondan önceki seviyelerine ulaştı. Yuandaki gelişmeler Çin Merkez Bankasının (ÇMB) inisiyatifindedir. Bu kontrollü kur hareketlerinin, ÇMB’nin elindeki Amerikan varlıklarını azaltabileceği tartışmalarının yapıldığı bir döneme denk gelmesi ilginçtir. Çin elindeki Amerikan varlıklarını satmakta özgürdür. Fakat dolar cinsi varlıklara yatırımı uygulanan kur politikası zorunlu kılıyor. Son 1.5 yılda ÇMB’nin varlıklarında azalma oldu. Çünkü yuan üzerindeki baskıyı hafifletmenin başka bir yolu yoktu. ÇMB rezervlerini kullanarak para çıkışlarını dengelemek istedi. İşin euro tarafına gelirsek, ÇMB Aralık 2015’te ‘‘Bundan sonra takip edilmesi gereken gösterge dolar kuru değil, yuan sepet kurdur’’ dediğinden beri yuanın dönemsel yükselişlerinde euronun zorlandığı gözleniyor. Ama carry trade stratejisinden, ama yuan üzerinden, euronun patinaj yapması riskli varlıklar açısından iyi olabilir.