Küresel fonlar Türkiye için Londra’da buluşacak

Globalturk Capital Kurucu ve Yöneti­ci Ortağı Barış Öney, Türkiye’nin ikinci bir dalga olarak ‘10 yıllık yatırım yapı­labilir’ döngüsüne girdiğini düşündüğünü söyledi. Hü­kümetin uyguladığı yeni po­litikalarla öngörülebilirliğin arttığını ifade eden Öney, son 6-7 senedir Türkiye’ye yatı­rım yapmayan özel sermaye fonlarının; Avrupalı, ABD’li fonların Türkiye’yi artık ra­darlarına aldığını söyledi.

Barış Öney, Türkiye’nin yüz­de 10 büyüdüğü 2010-2011 yıllarında dünyanın bütün yatırımcılarının burada ol­duğunu ve ciddi bir yabancı doğrudan yatırımcıların ve özel sermaye fonlarının ilgisi ile karşılaştığını hatırlatarak, “2026-2027 yıllarında da bu sermayenin yeniden akma­ya başlayacağını düşünüyo­rum. Hatta 2025 yılının ikin­ci yarısından itibaren kredi notu artışlarıyla beraber ye­ni fonların gelmesini ve mev­cut fonların yatırımlarını ar­tırmasını bekliyorum. Büyük fonların yatırım iştahı son birkaç aydır arttı” dedi.

Rasyonel politikalar ve kur oynaklığına vurgu

Bu öngörünün gerçekleş­mesi için döviz kurunun ön­görülebilir olması gerektiği­ni ifade eden Öney, şunları söyledi: “Türkiye aslında ya­tırım yapılabilir ve yatırım­lardan çıkılabilir bir ülke. Çı­kış yapamadığın ülkeye yatı­rım yapmazsın. Bunun için de döviz kuru oynaklığı çok önemli. Kurun öngörülebilir olmasının arkasında da siya­si ve makroekonomik koşul­ların rasyonel ve doğru yü­rütülmesi, hem de dış politi­kadaki gelişmelerin sağlıklı yürütülmesi var. ABD’de fa­izlerin düşmesi ve yükselen pazarlarda hukuki ortamla­rın iyileşmesi ile tekrar ro­tayı bu pazarlara çevirecek­lerdir. Bu konularda yaşa­nacak olumlu gelişmeler ile özel sermaye fonlarının tek­rardan 10 yıllık bir döngü ile Türkiye’ye döneceğine ina­nıyorum” diye konuştu.

Öney, özel sermaye fonla­rının özellikle ihracatçı ve dijital dönüşümünü tamam­layan veya o yolda ilerleyen sanayi, dünyayla rekabet edebilecek yazılım, e-ticaret, teknoloji, yenilenebilir ener­ji, sağlık sektörlerine gelece­ğini ifade etti.

Avrupalı şirketler kendi aralarında birleşecek

Bu arada dünyadaki ge­lişmelere de değinen Barış Öney, “Tabii ki yabancı ser­mayenin gelmesinde kendi ülkelerindeki gelişmeler de çok önemli. Bize gelen ya­bancı sermayenin yüzde 70’i Avrupa’dan geliyor. Avru­pa şu anda sıkıntılı, ABD za­ten son dönemde çok karıştı. Bu durumda ilk olarak Avru­pa’daki şirketlerin kendi ara­larında satın alma ve birleş­melerinin yaşanacağını dü­şünüyorum. Daha sonra da ABD’li ve Avrupa’lı şirketler arasında bu işlemleri görece­ğimizi düşünüyorum. Bu ne­denle oradan Türkiye’ye ge­liş bir müddet bu tür stratejik yatırımcılar tarafında da­ha uzayacak gibi görünüyor. Tam bu noktada özel serma­ye fonları önem kazanıyor. Biz Avrupa kendini toparla­yana kadar özel sermaye fon­larından yatırım almalıyız. Öte yandan, Ortadoğu’dan Birleşik Arap Emirlikleri’n­den yatırım çekebiliriz” dedi.

Oturduğun yerden para kazanma dönemi bitti

Türk şirketlerinin yurt­dışında yatırım yapmasıyla ilgili olarak ise Barış Öney, “Artık eskisi gibi sadece otur­duğun yerde ihracatla para kazanayım çok zor. Yurtdışı pazarlarda kalıcı yatırımları veya Avrupalı, ABD’li şirket­leri satın alma seçenekleri­ni araştırmaları ve değerlen­dirmeleri gerekiyor. Aslında Başkan Trump’ın politikala­rından sonra bu Avrupalı ve Asyalı şirketler için de geçer­li, çünkü ABD’nin getiriyor olduğu gümrük vergileri ve diğer kurallar, şirketleri bu­na mecbur edecek gibi duru­yor.

Mesela Suudi Arabistan kendisi yatırım çekmeye ça­lışıyor. Petrol dışı sektörle­re yatırım yapmak istiyorlar, biz gidip orada sanayi ve tek­noloji yatırımları yapabiliriz. Suudi Arabistan’a örneğin fabrikalarında olan bazı hat­ları taşıyabilirsin. Ancak iş gücü yerine full otomasyonu olan üretim hatları kurmak önemli, çünkü ucuz iş gücü o ülkelerde bulunmuyor. Bu­na mukabil çok uyguna, ör­neğin yüzde 3 ile 10 yıllık dö­viz kredisi veriyor, arsa veri­yor. Benzer şekilde Avrupa ve ABD’de üretim yapabilir orada şirket satın alabilirsin” diye konuştu.

Büyüklük sorunumuz var, şirketlerin birleşmesi lazım

Barış Öney, Türkiye’deki şirketlerin büyüklük soru­nunun önemine dikkat çe­kerek, şirketlerin küçüklüğü nedeniyle yabancı yatırım­ların ülkeye gelmesinin zor­laştığını belirtti. Küçük şir­ketlerin doğrudan yatırım çekme konusunda zorluk ya­şadığını belirten Öney, ya­bancı yatırımcıların şirket alarak veya ortaklık kurarak Türkiye’ye yatırım yaptığını, ancak küçük ölçekli şirket­lerin bu yatırımları çekme­de güçlük yaşadığını söyle­di. Öney, Türkiye’nin yaban­cı doğrudan yatırım çekmesi için şirketlerin birbirleriyle birleşerek ya da birbirlerini satın alarak konsolide olma­larının çok önemli olduğunu vurguladı.

Küresel fonlar Türkiye için Londra’da buluşacak

2015 yılından itibaren Türkiye’de yabancı özel sermaye fonlarıyla ilgili etkinlikler düzenleyen Globalturk Capital, 27 Şubat’ta Londra’da küresel özel sermaye fonlarının katılacağı bir konferans yapacak. Konferansa, Türkiye’den Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Türkiye Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fatih Kacır, Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkanı Burak Dağlıoğlu gibi isimler katılacak. Ayrıca, İngiltere’den de bakan ve Londra Borsası Başkan Yardımcısı’nın katılması bekleniyor.

“Sırada 10 şirket var”

Globalturk Capital olarak şu anda yürüttüğümüz on tane projemiz bulunuyor. Bu projelerden iki tanesi, Türkiye’de yatırım yapmak isteyen yabancı yatırımcılara danışmanlık hizmeti. Geri kalan projeler ise Türk şirketlerine yatırımcı bulmakla ilgili. Ayrıca, fon yaratmak isteyen ve fon yöneten şirketlere de danışmanlık vermeye başladık. Yabancı fonlar ile işbirliği yaparak, Türkiye’de yatırım yapmalarını sağlamak için onlara destek olmaya başladık. Bu alanda sadece Türkiye’de değil, Orta Doğu’da da faaliyet gösteriyoruz. Şu an İstanbul’da üç farklı yönetim şirketine danışmanlık sağlıyoruz, bunlardan bir tanesi yurt dışında, diğer ikisi ise Türkiye’de.

Trump, yatırım bankalarının ‘war room’larını hareketlendirdi

Şu anda dünyanın en belirsiz ülkesi bir anda Amerika Birleşik Devletleri oldu. Trump, 20 Ocak’ta başkan olmasıyla geçmişte benzeri olmayan kararlara imza attı. O kararların etkisinin ne olacağını kimse tam olarak kestiremiyor. Bununla ilgili enteresan bir şey söyleyeyim; yatırım bankalarında “war room” yani savaş odası denilen bir kavram vardır. Satın alma birleşme operasyonlarında son noktalara gelindiğinde bankanın yöneticileri alıcı ve satıcının hissedarları ve danışmanlarını bu ‘savaş odası’na toplarlar ve karar alana kadar çıkmalarına izin vermezler. Trump’ın üst üste aldığı bu kararlardan sonra yatırım bankalarının war room’ları hareketlendi. Küresel bankaların CEO’ları kararların ne anlama geldiğini, yatırımcılar için ne ifade ettiğini değerlendirmek ve anlamak için tüm üst düzey yöneticilerini bu savaş odalarına toplayıp çalışıyorlar.

Halka açılmak kadar kapanmak da normal olmalı!

Yabancı kurumsal yatırımcılar son 10-15 yıldır halka arzlara ilgi göstermiyor. Bunun birkaç nedeni var. İlk olarak, Türkiye’deki şirketlerimiz küçük. Büyük halka arzların yapılabilmesi için şirketlerin yeterli büyüklüğe sahip olmaları gerekiyor. Yabancı yatırımcılar, en az halka açılacak kısmın 150-200 milyon dolar civarı olan halka arzlara geliyor. İkinci neden ise Türkiye’nin ekonomik durumu ve dövizdeki oynaklık. Fakat bu yılın ikinci yarısından itibaren eğer büyük şirket halka arzları gelirse, yabancılardan ilgi görecektir. Küçük şirketlerde de şöyle bir sorun var; ileride ortaklık yapmak istediklerinde veya özel sermaye fonlarından finansman sağlamak istediklerinde halka açıklık bir sıkıntı olabiliyor.

Çünkü halka açık olmayan çok uluslu şirketler veya kendi borsalarında halka açık olan şirketler halka açık şirketleri almak istemeyebiliyorlar. Bu nedenle halka açılmak kadar kapanmak da normal olmalı ve bu bir prestij kaybı olarak düşünülmemeli. Halka açıldıktan 3-5 yıl sonra şirketler büyüdükçe daha global bir oyuncu olmayı hedeflemesiyle halka kapanmayı ve bir özel sermaye fonu ile şirketlerini büyütmeyi, ya da bir çok uluslu şirketle ortaklık yapmayı tercih edebilir. Bu süreç kolaylaşmalı. Son olarak, halka arzlarda özel sermaye fonları çıkış yaparken, ortak satışları da normal kabul edilmeli. SPK bu iki konudaki düzenlemeleri iyileştirmeli.