Küresel dengeler ve elektrikli araçlar batarya yatırımlarını yönlendiriyor

Elektrikli araç ekosistemi için batarya Ar-Ge yatırımları ve teknoloji geliştirme çalışma­ları, giderek daha önemli bir konu haline geliyor. Bu durum, otomotiv sektörü, batarya ve emtia üreticileri için yeni yatırım fırsatları yaratıyor. Pandemi sonrası ve Ukrayna’daki savaş, Avru­pa’nın Rus petrolü ve gazına olan bağımlılığını azaltmak için yeni bir enerji sistemine olan ih­tiyacını hızlandırdı.

Yakın dönemde yaşanan gaz kesintileri, yenilenebilir enerjiden enerji depo­lamaya, elektrik şebekelerinin genişletilmesi­ne ve enerji verimliliği iyileştirmelerine kadar birçok alanda yoğun yatırımları gündeme getir­di. Ayrıca, elektriklendirme sürecinde kullanılan tüm metallere olan talebi artırdı. Enerji kriziyle bağımsızlık hedefleyen kıtalar ve ülkeler, pande­mi döneminde olduğu gibi geçiş sürecinde petrol ve gaz gibi fosil yakıtlara bağımlılığı azaltmaya yönelik planlarını uyguluyor.

Bir süredir yenile­nebilir enerji, enerji dönüşümü, doğal kaynaklar ve akıllı malzemelere yönelen ülkeler, daha da akılda kalıcı politika ve stratejilerle batarya yatı­rımlarını sıcak bir yatırım alanı olarak öne çıka­rıyor. Yüksek emtia ve malzeme fiyatları ile hız­lanan enerji dönüşümü, girişimlerin artmasını muhtemel hale getiriyor ve bu segmenti daha da ilginç kılıyor.

Batarya yatırım fırsatları

Araç filosunun elektrikli hale gelmesi, sürdü­rülebilir bir enerji sistemi oluşturmak için çok önemli. İçten yanmalı motorlardan kaynakla­nan emisyon eğilimini tersine çevirmeyi amaç­layan sektör, büyük yatırımlar gerektiren tari­hi bir geçişin ortasında bulunuyor.

Batarya gü­cü, hidrojen gibi alternatiflere kıyasla büyük bir liderlik kazanıyor. Ülkeler, batarya üretiminin büyük ölçüde genişletilmesi için planlarını ye­rel yatırımlarla çekmeye çalışırken, malzeme te­darikinin benzer bir hızda ölçeklenmesi, en çok tartışılan ve çözülmesi gereken konular arasında yer alıyor. Bataryalar, ağır araçlar ve sabit enerji depolaması dahil olmak üzere diğer birçok kulla­nım durumu için de çekici hale gelmeye başlar­ken, araçlar, özellikle binek otomobiller, şu an­da batarya pazarını yönlendiren en büyük kulla­nım alanı olarak öne çıkıyor.

Bataryayla çalışan elektrikli araçlar, en azından otomobil üreti­cilerinin ve finans piyasasının sürdürülebilir­lik adımlarında odaklandığı alanı işaret ediyor. Elektrikli araçlar, otomotiv pazarındaki payını artırarak tüm pazarı ele geçirme potansiyeline sahip. Önde gelen geleneksel otomobil üretici­leri, segmentte önemli oyuncular olmasalar bile elektrikli araçlara büyük yatırımlar yapıyor. İç­ten yanmalı motorların geliştirilmesi ise aşamalı olarak durduruluyor.

Küresel elektrikli araç pazarının payı artmaya devam ediyor

2023’ün ilk çeyreğinde, analiz edilen pazarlar­da satılan araçların %28’i, akülü elektrikli araç­lar (BEV), plug-in hibritler (PHEV) ve hibrit­ler dahil olmak üzere elektrikli araçlardan (EV) oluşuyordu. 2024’ün üçüncü çeyreğine gelindi­ğinde bu oran %41’e yükseldi.

Farklı pazarlarda­ki ilerleme hızları değişiklik gösterse de, elekt­rikli araç pazarının genel büyümesi cesaret ve­rici. Elektrikli araçların büyümesindeki önemli bir faktör, 2023’ün başından bu yana üç katından fazla büyüyen Çin elektrikli araç pazarının hızla genişlemesi olarak gösterilebilir. Çin’in ihracatı, 2024’ün ilk üç çeyreğinde bir önceki yıla göre iki katından fazla artarken, Avrupa Birliği, bu büyü­meyi Çinli üreticilere haksız bir maliyet avantajı sağladığını düşündüğü devlet sübvansiyonlarına bağladı. Bu nedenle ek gümrük vergileri getiriyor. Bazı Çinli üreticiler ise bu tarifelerden kaçınmak için Avrupa’da üretim tesisleri kurmayı planlıyor.

Avrupa’da elektrikli araçlar büyüyor

İngiltere, %20’lik elektrikli araç pazar payıyla Avrupa’nın ilk beşinde başta yer alırken, ABD’nin toplam elektrikli araç pazar payının 2024’ün 3. çeyreğinde ilk kez %20’yi aştığını görebiliyo­ruz. Fransa, Almanya, İtalya, İspanya ve İngilte­re’de elektrikli araçlar pazara liderlik ederken, 2024’ün üçüncü çeyreğinde %56’lık bir pazar pa­yı elde etti. Hibritler, bu payın %35’ini tek başı­na oluşturdu. Ancak, Almanya’da elektrikli araç satışlarındaki düşüş, esas olarak üçüncü çeyrek­te bir önceki yıla göre %45’lik gerilemeden kay­naklanıyor.

Almanya’daki bu eğilim, 2023’ün so­nunda elektrikli sübvansiyon programının ani bir şekilde sona ermesinin ardından ortaya çık­tı.İspanya ve İngiltere’de elektrikli araç satışları, 2024’ün 3. çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemi­ne kıyasla %20’lik bir artış gösterdi. Sıfır Emis­yonlu Araç zorunluluğuyla desteklenen İngil­tere’nin elektrikli araç pazar payı, eylül ayında %20’ye ulaşarak ilk 5 Avrupa pazarı arasında en yüksek seviyeye ulaştı. Ülkemizde ise elektrikli araçların toplam araç satışlarındaki payı %10 se­viyesine geldi. Özellikle yerli elektrikli aracımız­daki büyüme hızıyla bu oranın daha hızlı bir şe­kilde artması artık kesin görünüyor.