Kulüpler neden sermaye artırımına giderler

 

Anımsanacağı üzere, Galatasaray Sportif A.Ş. geçen yıl ilk bedelli sermaye artırımını 18 Haziran'da gerçekleştirmiş ve sermayesini 2.788.084 TL' den yüzde 400 bedelli artırarak 13.940.422 TL'ye yükseltmişti. Hisse başına rüçhan hakkını 1 TL yerine 25 TL'den kullandıran Galatasaray Sportif A.Ş. bu sermaye artırımı ile toplam 278.8 milyon TL kaynak toplamıştı. 

 

Galatasaray ikinci sermaye artışını gerçekleştirmek için Galatasaray Sportif Sınai ve Ticari Yatırımlar AŞ, Kamuyu Aydınlatma Platformu'na (KAP) gönderdiği açıklamaya göre, şirket yönetim kurulu, ödenmiş sermayesinin 13 milyon 940 bin liradan, yüzde 300 oranında artırılarak 55 milyon 761 bin 687,60 liraya yükseltilmesine karar vermiş; bu kapsamda bedelli sermaye artırımında 1,00 lira olan beher hisse için rüçhan hakkı kullanım bedelinin 10,00 lira olarak belirlenmesi kararlaştırılmış ve bu amaçla izin alabilmek için Sermaye Piyasası Kurulu'na (SPK) başvurulmuştu. Ama bu başvuru SPK tarafından uygun bulunmayarak ret edildi.  

 

 

Beşiktaş Futbol Yatırımları Sanayi ve Ticaret A.Ş. de geçen hafta bedelli sermaye artırım kararı aldı. Beşiktaş, İMKB'de işlem gören Beşiktaş Futbol Yatırımları Sanayi ve Ticaret A.Ş.'nin çıkarılmış sermayesinin 500.000.000 TL'lik kayıtlı sermaye tavanı içerisinde, tamamı nakden karşılanmak üzere 40.000.000 TL'den 240.000.000 TL'ye yükseltilmesine, rüçhan haklarının nominal değeri üzerinden kullandırılmasına, rüçhan haklarının kullanımından sonra kalan payların İMKB Birincil Piyasası'nda halka arz edilmesine karar verdi. 

 

 

Şirketleşen kulüplerde bilançonun pasifinde sermaye kalemini görürüz. Sermaye içinde şirket tarafından kuruluş aşamasında konulan nakit para veya benzeri olmak üzere ayni sermaye olabilir. Ya da şirketin zaman içinde elde ettiği karlar veya şirketin ihtiyari amaçla tuttuğu fonlardan oluşan parasal fonlar, şirketin sahip olduğu menkul ya da gayri menkullerin değerlerindeki artıştan kaynaklanan fonlar, çok genel anlamda şirketin Öz kaynaklarını/Öz sermayesini oluşturur.  

 

Futbol veya Sportif A.Ş.'lerin öz kaynakları zamanla, o şirketin faaliyetlerindeki karlılık ya da zarara göre artar ya da azalır. Kulüp/şirket faaliyetlerinden kar elde ediyorsa, elde olunan bu kar bir süre sonra kulübün öz kaynak yapısını güçlendirmek için sermayeye eklenir. Zarar durumunda da bu sermaye erimeye/azalmaya başlar. Zararın büyüklüğü ya da sürekliliği zamanla sermayenin negatife dönmesine yol açar. Bu da "Sermaye Yetersizliği" olarak değerlendirilir.

 

 

Bizim burada ele alacağımız konu: Kulüplerin sermaye yetersizliklerinin neden kaynaklandığıdır. Temelde faaliyetlerin, yani gelirler ve giderler arasındaki aleyhteki fark zarar olarak ifade edilir. Bu bağlamda, bir kulübün gelirleri, giderlerini karşılamıyorsa, bu durumda faaliyetlerin aksamaması için kulübün aradaki bu farkı gidermesi gerekir. Çünkü, gelir-gider dengesi bozulan kulüpler öz kaynak açığı verir.

 

 

1. Naklen yayın gelirlerinden,

 

2. Reklam, medya ve sponsorluk gelirlerinden,

 

3. Maç günü gelirleri

 

4. Logolu ürün satışı ve diğer ticari gelirlerden oluşur.

 

Özkaynak açığına sebep olan giderler ise genelde;

 

- Toplam oyuncu, teknik adam ve kulüp çalışan maliyetinden,

 

- Net Transfer giderleri-harcamalarından,

 

- Operasyonel harcamalardan,

 

- Faaliyet dışı giderlerden, (zarar finansmanı)

 

- Tesis yatırımı, renovasyonu ve altyapıya yatırımına yapılan harcamalarından oluşmaktadır.

 

Bu giderlerin/harcamaların giderilmesi finansman gereksinimini ortaya çıkartır. Bu da, temelde dört şekilde karşılanır. 

 

1. Banka kredisi kullanırlar.

 

2. Kısa vadeli bono ya da orta veya uzun vadeli tahvil ihraç ederler. 

3. Kulüp yönetiminden ya da üçüncü kişilerden borçlanırlar.

4. Şirket hisselerini halka arz ederek gelir elde ederler. 

 

Kulüpler sermaye artışına gitmek zorunda, çünkü;

 

Şirketleşen kulüpler temel olarak üç nedenle sermaye artışına yönelmek durumundadır. Bunlar;

 

1 - Yukarıda da belirttiğimiz üzere gelirlerin giderleri karşılamaması nedeniyle, zaman içinde oluşan zararları karşılayabilmek amacıyla. Sermaye artırımına gidilir. Bu anlamda, TTK 324 madde kapsamında mevcut şirket zararının şirket sermayesini aşması ve/veya şirket sermayesinin üçte ikisinin oluşan zararlar nedeniyle karşılıksız kalması halinde şirketin iflası gündeme geleceğinden, aradaki farkı sermaye olarak koymak gerekecektir. 

 

2 - Kulübün faaliyetlerinin devamını sağlayabilmek için nakit paraya/sermayeye gereksinim duyulması nedeniyle ilave sermayeye gereksinim vardır. 

 

3 - Finansal Fair Play kapsamında öz kaynak yapısını güçlendirmek ve zarar yapan kulüplerde "kabul edilebilir zarar"ı aşan kısmın ilgili kulüplerce giderilmesi zorunluluğundan dolayı sermaye artışı yapmak zorundadırlar. (Nitekim Finansal Fair Play Kapsamında kulüpler 2014-15'e kadar maksimum yıllık 45 milyon Euro, 2015-16 ile 2018-19 arası da maksimum 30 milyon zarar yapabilirler. 2018-19'dan itibaren ise yıllık zarar 30 milyon zararın altına düşmek zorundadır.)

 

Nitekim, bu söylediklerimiz kapsamında, Beşiktaş'ın neden sermaye artışına gittiğini Mali İşlerden Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi Berk Hacıgüzeller'in, Beşiktaş resmi internet sitesine yaptığı değerlendirmeden de görebiliriz.  

 

Berk Hacıgüzeller'e göre; "Hedeflenen Beşiktaş; denk bütçeli, gelir-gider dengesinde gelir fazlası veren ve devamlı yatırım yapan bir Beşiktaş'tır. Kulüp bu anlamda sermaye artışına nakit anlamda katılacaktır. Sermaye artışı, Futbol A.Ş.'nin yüksek faizli borçlarının kapatılması ve bunların temliklerinin temizlenmesi ile bazı borçların yapılandırılması için kullanılacaktır. Birinci hedefimiz, karlı olmak ve bu karlılığı sürekli kılmaktır."

Galatasaray'ın bedelli artışına gitmesi de, yine mevcut borç tutarının azaltılması ve transfere ilave kaynak sağlanmasını amaçlamaktadır.