Krizdeki gerilemeden kurtuluyoruz
2009 yılının ilk 6 ayında milli gelir (2008 yılının ilk yarısına göre) yüzde 12.2 oranında küçülmüştü.
Bu yılın ilk yarısında 2009 yılının ilk yarısına göre yüzde 11.0 oranında büyüdü.
2008 yılının ilk yarısında milli gelir 1998 yılı fiyatları ile 49.6 milyar TL olmuştu.
Geçen yıl aynı dönemde 44.0 milyar TL'ye geriledi.
Bu yıl ilk yarıda milli gelirimiz 49.0 milyar TL olarak gerçekleşti.
Demek ki, kriz öncesi milli gelir rakamını yakalamak üzereyiz.
- Üçer aylık dönemler itibariyle, bir önceki yılın aynı dönemine göre, 2009 yılının birinci 3 aylık döneminde milli gelir yüzde 14.6 oranında, ikinci 3 aylık döneminde 7.6 oranında küçülmüştü.
- Bu yılın ilk 3 aylık döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11.7 oranında, ikinci 3 aylık dönemde yüzde 10.3 oranında arttı.
Milli gelir yüzde 10.3 oranında arttı denildiğinde işte bu orandan söz ediliyor.
Tekrarda yarar var. Bu yüzde 10.3 oranındaki büyüme, geçen yılın aynı dönemindeki yüzde 7.6 oranındaki büyümenin üzerine gerçekleşmiştir.
Son 3 aylık dönemde yüzde 10.3 oranında büyüdük... Son 6 ayda büyüme yüzde 11.0'e ulaştı gibi söylemler kafa karıştırır.
Önemli olan bu büyüme oranları ile milli gelir rakamının nereye ulaştığı, eski rakamlara göre bu rakamın büyük mü küçük nü olduğudur.
Bu pencereden yapılan değerlemede anlaşılan şudur:
- Yılın ilk yarısında milli gelir geçen yılın ilk yarısına göre çok iyi bir artış göstermiştir.
- Milli gelir büyümüştür ama, henüz kriz öncesi dönemde ilk 6 ayda gerçekleşen rakamın biraz altındadır.
- Eğer 2010 yılının ilk yarısındaki artış hızı yılın üçüncü ve dördüncü 3 aylarında da devam etti, ediyor ise milli gelir bu yıl 1998 yılı sabit fiyatları ile 103 milyar TL rakamına ulaşabilir. (6 aylık milli gelir 49 milyar TL. İkinci 6 ayda 54 milyar TL'lik milli gelir elde edilirse yılık gelir 49+54=103 milyar TL olabilir.)
Bugüne kadar milli gelir değişimleri bir önceki yılın 3 aylık dönemleri ile karşılaştırılarak izleniyor.
Başka ülkelerde bu değişim bir önceki ayın, bir önceki 3 ayın rakamlarına bakılarak izlendiğinden bizde de TÜİK yeni bir çalışma başlattı.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılarak her 3 ayın milli gelir rakamı belirleniyor. Ve de bu rakamlar bir önceki üç ayın rakamı ile karşılaştırılarak birbirini izleyen üçer aylık dönemlerde ekonominin büyüme/küçülme durumu ortaya konuluyor.
Bu çalışmaya göre birbirini izleyen üçer ayılık dönemlerde 2009 yılının ilk 3 ayında milli gelir yüzde 5.5 oranında küçülmüştü. Daha sonraki üçer aylık dönemlerde büyüme başladı. 2010 yılının ilk 3 aylık döneminde ekonomi bir önceki 3 aylık döneme göre yüzde 0.4 büyümüşken ikinci 3 aylık dönemde yüzde 3.7 oranında büyüdü.
Demek ki büyüme devam ediyor. Ve de hızlanıyor.
Bu iyi bir şey.
2009 yılının ilk 6 ayında milli gelir artışına paralel olarak hane halkının harcamalarının, tüketiminin de arttığı görülüyor.
Hane halkı toplam tüketimi yılın ilk yarısında 2008 yılında (1998 yılı sabit fiyatları ile) 35.2 milyar TL, 2009 yılında 32.7 milyar TL iken bu yıl 35.1 milyar TL oldu. Açık anlatımıyla 2008 yılı büyüklüğüne ulaştı.