Krizde yönetici ne yapmalı?

Şöyle bir senaryo düşünelim. İşler kötüye gidiyor. Siparişler birer birer iptal ediliyor. Rakiplerinizden işi bırakanlar var. "Onlar kötü battı" diyorlar. Müşteri çekleri zor ödenmeye başladı. Hammadde tedarikçileri, parayı almadan malı yollamıyorlar. Gazetelerde, televizyonlarda dünyanın dört bir yanından gelen kriz haberleri yer alıyor. Yalnız komşularınızdan değil, akrabalarınızdan da işini kaybedenler var.

Çalışanlarınız kaygılı. Kafalarında şu tip sorular kol geziyor: Acaba bizim şirkete ne olacak? Karım işini kaybetti, ya ben de işten çıkarılırsam çocuğun okul taksitini nasıl ödeyeceğiz? Her telefonu açtığınızda müşterinizden de tedarikçinizden de benzer ağlama sesleri geliyor: Nereye kadar dayanacağız? Şirkette iki kişi bir araya gelince hep krizi konuşuyorlar. Ve her gün şirkette yeni söylentiler çıkıyor. Mutsuzluktan, kaygıdan esneyen kişiler görüyorsunuz işyerinde. İşte böyle bir ortam…

Nasıl, gerçekçi bir senaryo değil mi? Bu durumda yönetici olarak ne yapmalısınız?

1-Gerçekçi olun

Çalışanlar yöneticilerine güvenmek ister. Ama kriz ortamında daha bir güvenmek ister. Güven konusunda da en önemli boyut, yöneticinin ne yaptığını bilen, serinkanlı ve gerçekçi kişi görünümü vermesidir. Bu güvenirliği sarsacak iki uç davranış vardır. Birincisi, Titanic kaptanı rahatlığı içinde "Hamdolsun, bizim gemi sağlam, bize bir şey olmaz" davranışıdır. Diğeri ise, en ufak dalgada "Aman batıyoruz" deyip tahliye sandallarına koşmaktır. Yönetici güvenilmek istiyorsa değerlendirmesini doğru yapmalı ve gerçekçi olmalıdır.

2-Pozitif enerji yayın

Kriz anında yukarda sıraladığım cinsten kaygılar taşır insanlar. Emeğinden, beşeri sermayesinden başka varlığı olmayan kişiler için işini kaybetmek büyük bir korkudur. Bu kaygının, bu korkunun yarattığı stres kişilerin verimini düşürür. Ve çevresinde yarattığı negatif elektrik, ilişkide olduğu herkese yansır. İşte yönetici en yakınında çalışan mesai arkadaşından başlayarak çevresine pozitif enerji vermelidir. Koşullar ne kadar zor olsa da her zaman bir çıkış vardır. Ama bu çıkışa ulaşmak daha fazla enerji gerektirir. İyi yönetici, yayacağı pozitif enerji ile insanların stresini nötralize edip içlerindeki yapıcı enerjiyi açığa çıkarır.

3-Yapılması gerekeni anlatın

 Yönetici krizin değerlendirmesini gerçekçi olarak yapar. Çıkış yollarını arar, alternatifler geliştirir. Bunu açık ve net olarak çalışanlar ile paylaşır. Onların çıkış konusundaki görüşlerini alır, herkesin inandığı bir harekat planı hazırlar. Dardan çıkmanın yolu, herkesin güçbirliği yapmasıdır. Kişilere, eğer gemi batarsa herkesin batacağı anlatılmalıdır. Çalışanlara, aslında şirketi değil, kendi işlerini kurtarmak için çalıştıklarının bilinci verilmelidir.

4-Krizin yaratacağı özel yeteneklere fırsat verin

Özel koşullar, özel kişileri ve kişilikleri de ortaya çıkarır. Kriz de böyledir. Zorluklar karşısında bazıları siner, çekilir. Bazıları ise bunu bir meydan okuma olarak alır ve zorun üstüne gider. İşte kriz anında bu kişilikleri ayırmak mümkün olur. Krizin öne çıkardığı yeteneklere, ilerlemeleri için yol açınız, fırsat veriniz.

5-Görünür olun

Bazen yöneticiler sorulacak sorulardan ürkerek odalarından dışarı çıkmazlar, çalışanlara görünmezler. Halbuki kriz anında, zor durumlarda çalışanlarla temas çok daha önemlidir. Yöneticilerin güçlü bir lider olarak ortada görünmeleri gerekir. Çalışana "Yıkılmadım, ayaktayım" mesajını görünüşü ile de vermelidir.

Sonuç

Krizlerde herkese görev düşer. Eğer kaptan gemideki tüm tayfalara akıllı liderlik edebilirse ve doğru yönü tutturabilirse gemiyi emin limanlara çıkarabilir.