Kriz evlenme-boşanma dengesini de bozdu

Ekonomik krizin aile yapısına olan etkileri bu kez lafla değil, rakamlara dökülmüş olarak karşımızda. Türkiye İstatistik Kurumu'nun açıkladığı veriler, 2009 yılındaki kaba evlenme hızının son altı yılın en düşük düzeyine gerilediğini, kaba boşanma hızının ise veri açıklanan son sekiz yılın en yüksek düzeyinde bulunduğunu gösteriyor. Kaba evlenme ve boşanma hızlarının oranlanmasıyla bulunan denge rakamının, geçen yıl, 2008'e göre tam yüzde 25 artış gösterdiği dikkati çekiyor.

Hemen belirtelim; kaba evlenme hızı, 1.000 nüfusa düşen evlenme sayısını, kaba boşanma hızı da yine 1.000 nüfusa düşen boşanma sayısını gösteriyor.

Evlenme ve boşanma istatistiklerine ilişkin mutlak değerler pek anlam ifade etmiyor. Önemli olan nüfusla yapılan kıyaslama ve bu şekilde bulunan evlenme ve boşanma hızları. 2002-2009 döneminde en düşük evlenme hızı 7.36 ile (1.000 nüfusa düşen evlenme sayısı) kriz yılı olan 2002'de gerçekleşti. 2003 yılındaki sayı 8.05 oldu. İşte izleyen 2004-2009 döneminde en düşük gerçekleşme geçen yıl yaşandı. 2007 ve 2008 yıllarında 9.09 ve 9.03 düzeylerine kadar çıkan kaba evlenme hızı, geçen yıl 8.23'e indi.

Evlenme hızı düşerken, boşanma hızı rekor düzeyde artış gösterdi. 2008 yılında 1.40 olan boşanma hızı, geçen yıl 1.59'a çıktı.

Ekonomik krizlerin marifeti!

Evlenme ve boşanma hızlarının birbiriyle oranlanması yoluyla bulunan denge rakamı da ekonomik kriz yıllarının aile düzenini bozduğunu çok açık biçimde ortaya koyuyor. 2002 krizi, en düşük evlenme hızının gerçekleştiği yıl konumunda. Aynı durum 2009 için de geçerli. Yani ekonomik krizler insanları evlenme konusunda temkinli hareket etmeye yöneltiyor, bu çok açık. Üstelik, kriz yıllarında boşanma hızı da artıyor. İnsanlar hem evlenmekten kaçınıyor, hem de evlilerde boşanma artış gösteriyor.

Evlenme ve boşanma hızlarının oranlanmasıyla ortaya çıkan grafik çok ilginç zaten. 2002 yılında her 100 evliliğe karşılık 18.75 boşanma gerçekleşmiş. Sonra hızla gerileyen bu denge, 2004-2007 döneminde adeta sabit kalmış. Bu oran, söz konusu yıllarda yüzde 14.68 ile yüzde 14.94 arasında salınmış. 2008 ile birlikte bir kıpırdanma olmuş, oran yüzde 15.5'e çıkmış.

2009'da ise tüm eğilim değişmiş. 2008'de evlenen her 100 çifte karşılık 15.5 çift boşanırken, 2009'da boşanan çift sayısı 19.32 ile rekor düzeye ulaşmış. Yani bir önceki yıla göre tam yüzde 25'lik bir artış olmuş. Grafik de zaten tam bir çanak eğrisi çiziyor. 2002 ve 2009 krizlerinde birbirine çok yakın oranlar söz konusu, arada ise daha dingin bir gerçekleşme.

Şimdi halen 2009 krizinin Türkiye'yi çok fazla etkilemediğini söyleyebilecek durumda mıyız acaba? Bırakınız makro verileri, ekonomik değerleri… Türk aile yapısı bile çatırdamış…