Kripto baharı mı?

Prof. Dr. Dilek LEBLEBİCİ TEKER
Prof. Dr. Dilek LEBLEBİCİ TEKER [email protected]

2024 yılının son haftalarında küresel piyasalarda en çok konuşulan konula­rın başında Trump senaryoları, FED’in fa­iz indirimleri, SEC yeni başkanı ve krip­to piyasalara yönelik beklentiler yer aldı. Trump, yeni döneminde ortaya koyaca­ğı regülasyonlar ve siyasi aksiyonları ile 2025’in EN’lerini tek başına sahneye taşı­yacak gibi duruyor.

Tüm bu gelişmeler ve FED’in en son kararında faizde indirime gitmiş olsa da, 2025 yılı için enflasyonun yeniden gündem olacağının altını çizmesi; faiz indirim politikasında daha tutucu bir FED’i de gündeme taşımış oldu. Buna son birkaç gündür yaşanan Los Angeles yan­gınları ile ortaya konan katastrofik tablo da eklendiğinde, halen 35 trilyon dolarlık bir borca sahip ABD ekonomisi için bu yı­lın beklenenden daha zor geçeceği yönün­de. Koşullar biraz daha zorlaşırken, risk­li varlık piyasaları da ister istemez farklı beklentileri fiyatlamaya çalışıyor.

Kripto piyasalarda fiyat hareketlerini öngörebilir miyiz?

Kripto piyasalar Trump’ın koltuğa otur­masını dört gözle bekliyor. Bildiğimiz üzere kripto piyasalar ile makro veriler ve beklen­tiler arasında kuvvetli nedensellik ilişkileri var. Mesela, enflasyonda gerileme işaretleri ve faiz indirim söylemleri bu riskli varlıkla­ra olan iştahı kabartırken, jeopolitik risk­ler yatırımcıyı daha temkinli olmaya davet edebiliyor.

Bu piyasa o kadar dinamik ve bir o kadar da spekülatif ki, ekonomik her se­naryoyu ya da spekülatif her olguyu anında ve hızla fiyatlayabiliyor. İniş ve çıkışlar da o kadar keskin ki, bu alanı pek bilmeyen, risk sever görünse de, panik satış eğilimi olan yatırımcılar için de önemli kayıpları bera­berinde getiriyor. Bitcoin 2024’te çarpıcı kazançlara sahne olmuştu. Bunun en temel nedeni şüphesiz ETF’lerin kabulü, yarılan­ma ve Trump sonrası kriptolara itibar ka­zandıracak regülasyonlara ilişkin iyimser yaklaşım oldu.

Trump’ın savaşları bitirece­ğine dair söylemleri de jeopolitik risklerde daha temiz bir yıl olacağına inanç, jeopoli­tik risklerle negatif korelasyona sahip krip­tolar için bir umut kapısını araladı ve BTC 100k dolar üzerine yükselişe geçti. Fakat ne oldu? FED’in enflasyonist beklentilere paralel 2025’te sınırlı faiz indirim söylemi, kuvvetli gelen istihdam rakamları ve ılımlı PMI verisi, kripto piyasalarda dalgayı tersi­ne çevirdi ve fiyatlar geri çekildi.

Bitcoin stratejik rezerv olur mu?

Trump, Bitcoinin Merkez Bankası tara­fında bir rezerv varlık olarak kullanılabile­ceğinin altını çizmişti. Esasen bu yeni bir konu değil. Uluslararası raporlar suç faali­yetleri nedenli olarak ABD, Çin, İngiltere, Ukrayna ve El Salvador’un el koyduğu Bit­coin’leri zaten ellerinde tuttuklarını vur­guluyor.

Trump’ın amaçladığı sadece bu nedenli değil Bitcoin’in bir stratejik rezerv olarak da tutulması yönünde. Son yıllarda altın fiyatında oluşan boğa hareketlenme­sinde de, MB’lerin altın rezervlerinin etki­li olduğu not edilmeli. Bu koşullar 2025’te ABD’de kriptolar lehinde gerçekleşir mi göreceğiz.

ABD Başkanlarının koltuğa otu­rur oturmaz kendi politikalarına paralel yasalarda bir dizi değişime gitmesi ilk icra­atları oluyor. İşin içinde Elon Musk faktö­rü de olunca, ister istemez kripto piyasası bu konuda kendini olumlu ayrıştırıyor. Bu konuda Trump yönetimi yalnız da değil. Özellikle Bitcoin’in stratejik rezerv olması yönünde Çek Cumhuriyeti, Brezilya, İsviç­ve ve Güney Afrika’da da çalışmalar olduğu raporlara yansıyor.

Jeopolitik risklerin yenileri kapıda mı?

Trump her ne kadar ABD’nin işine yara­yacak şekilde savaş ortamını bitireceğini vurgulamış olsa da, küresel mekanizma için jeopolitik risk sadece Rusya-Ukrayna ge­riliminden ibaret değil. Henüz belirsiz bir Ortadoğu politikasının yanında, Trump’ın kendi söylemleri ile Grönland ve Panama’ya askeri harekat olasılığı kripto piyasalar için madalyonun negatif tarafında öteki yüzünü temsil ediyor.

Bu piyasalara yönelik olumlu/ olumsuz beklentilere ilişkin konuşulacak uzun bir liste var. Fakat kısaca 2025 yılının özellikle regülasyon konusunda hızlandırıl­mış bir sene olacağı kesin. Her kripto yazdı­ğımda da belirttiğim gibi, portföylerde ka­yıpların oluşması olasılığında, sizi batırma­yacak bir miktarca yatırım yapın.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Suriye meselesi 11 Aralık 2024
Faiz kararları 04 Aralık 2024
Trump 2.0 etkileri 13 Kasım 2024
Faiz, Trump ve Bitcoin 06 Kasım 2024