Krediflasyon...

Ferit Barış PARLAK
Ferit Barış PARLAK AYRINTI [email protected]


Üretimsizlik, maliyet artışını getirir mi?
İthalatı tetiklediği, döviz ihtiyacını artırdığı ve dolayısıyla döviz fiyatını yükselttiği için getirir…
Dövizde dışa bağımlı, cari açık veren ülkelerde bu artış daha fazla hissedilir…
Bu denklem, tüm makro veriler gibi enflasyonun temel nedeninin de ‘üretimsizlik’ olduğunu anlatır…
* * *
Enflasyonda diğer neden talep artışı…
Üretim, istihdam, ücretler ve refah düzeyi birbirini takip ederek artar, ülke ekonomisi bu sayede büyür, geleceğe güven yükselir, talep hareketlenir, ekonomi canlanırsa, enflasyonda kısa vadeli yükselişler görülür…
Sonraki dönemde oynaklık azalır ve bir denge seviyesi yakalanır…
* * *
Yanı sıra…
Talep artışı için, bizim son dönemde uyguladığımız kredi politikaları gibi, suni canlandırma modelleri de uygulanır…
* * *
Türkiye özelinde değerlendirdiğimizde…
Para kazanamayan üretici, çalışan krediye yüklendi…
Ve…
Ürettiği tükettiğini karşılamayan ve 2017’de yüzde 0.6 cari açık veren Brezilya, aynı yıl yüzde 1 büyüyebilirken;
Hatta, ürettiği tükettiğini karşılayan ve 2017’de yüzde 1.8 cari fazla veren Rusya aynı yıl sadece yüzde 1.5 büyüyebilirken;
Ürettiği tükettiğini karşılamayan ve 2017’de yüzde 6.5 cari açık veren Türkiye, yüzde 7.4 büyüdü…
* * *
Bu dengesizlik, diğer tüm mikro ve makro göstergelerde olduğu gibi enflasyon oranlarında da dengesizlik ve olumsuzluk getirdi…
Rusya 2017’yi yüzde 2.5, Brezilya 2.9 enflasyon oranıyla kapatırken biz 11.9’luk oranla kapattık…
Bugün enflasyon oranı 15.39…
* * *
Üretmeden tüketme alışkanlığı, ekonominin kırılganlığını daha ne kadar artırır, ekonomiyi nereye götürür bilinmez…
Ama…
Şanslıyız!
Bugünkü noktaya getirdiğini biliyoruz…
* * *
Tarım ürünlerinde mayıs ve haziran aylarında yaşadığımız, maalesef sürpriz olmayan, üretimsizlik nedeniyle beklenen fiyat artışlarının, yaz sezonunda da devam edebileceği dillendiriliyor…
Geçen yıldan bu yana gübrede yüzde 38.1, mazotta yüzde 30.4, yemde yüzde 30.9’luk artış bu olumsuz beklentinin nedeni olarak sunuluyor…
* * *
Enflasyonla mücadele için, kredilere ve kredi kartı kullanımına limit zorunluluğu getirebileceği, bugün, siyasi kulislerde konuşuluyor…
ABD başta olmak üzere gelişmiş AB ülkelerinde de bunun uygulandığına dikkat çekiliyor…
Şu da biliniyor…
Borçlanarak tüketen bir ekonomi anlayışından, üreterek tüketen bir ekonomi anlayışına geçiş yıllardır konuşuluyor…
Reformlar da…

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Kayıtdışına rağbet! 13 Aralık 2024
Parası olanı desteklemek! 12 Aralık 2024