Korkuteli’nin karyağdı armudu...
Tarımsal üretimden ihracata, teknoloji kullanımından ürün çeşitliliğine kadar bir çok konuda Antalya tarım sektörünün lokomotifi konumunda. Örtü altı tarım alanlarının yaklaşık yüzde 40’ını, fide yetiştiriciliğinin yüzde 70’ini gerçekleştiriyor. Tohumculuğun merkezi konumunda. Sebze tohumu üretimi, ithalatı ve ihracatı yapan özel sektör kuruluşlarının yüzde 20’si Antalya’da. İhracat amaçlı kesme çiçek yetiştiriciliğinde de ilk sırada. Antalya’da aynı zamanda hayvancılıkta da önemli atılımlar gerçekleştiriliyor. Tarımsal potansiyeli bu denli yüksek olan kentte Antalya Ticaret Borsası her ay “Tarım Sohbetleri” adıyla önemli bir etkinlik gerçekleştiriyor. Borsa üyelerinin yanı sıra kentin tarım önderlerinin katıldığı bu etkinlikte sorunlar ve çözüm önerileri tartışılıyor. Bilgi paylaşımı ile tarıma yol gösterici öneriler ortaya konuluyor. Antalya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır dostumuzun daveti ile 27 Mart’ta “Tarım Sohbetleri”nin konuşmacı konuğu olduk. Toplantıdan önce Ali Çandır ile Korkuteli’ne giderek üreticilerle görüştük. Kültür mantarı üretiminin büyük bölümünü gerçekleştiren Korkuteli’nde üreticiler önemli sorunlarla karşı karşıya. Bu sorunları yarınki yazımızda paylaşacağız. Korkuteli, mantar üretiminin yanı sıra meyvecilikte ve süt hayvancılığında da söz sahibi. Korkuteli Mantar Evi’ndeki sohbetimizde üreticilerden önemli bilgiler aldık. Pazarlarda “Ankara Armudu” olarak bilinen armudun Korkuteli’nin 5 köyünde üretildiğini öğrendik. Kışın piyasaya sunulduğu için bölgede “karyağdı armudu” olarak biliniyor. Antalya Ticaret Borsası Meslek Komitesi Üyesi ve Yazır Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Yaşar Kocaoğlu’nun anlattığına göre, karyağdı armudu, Korkuteli’nin Tatköy, Yazır, Bayat, Esenyurt ve İmrahor köylerinde üretiliyor. Florası ve iklim kliması nedeniyle bu armudu ilçenin diğer köylerinde bile aynı lezzette üretmenin mümkün olmadığını anlatan Yaşar Kocaoğlu, bu armudun Ankara armudu olarak adlandırılmasının nedenini ise şöyle anlattı: “Ankara’da bu armudun üretimi yok. Tüccarlar Korkuteli’ndeki üreticilerden aldığı armudu Ankara ve Konya’daki depolarda saklıyor. Çok dayanıklı bir ürün. Kışın pazara sunuluyor. Ankara’dan pazara sürüldüğü için de piyasada Ankara armudu olarak anılıyor. Bugüne kadar ürüne sahip çıkılmadı. Biz şimdi Antalya Ticaret Borsası’nın desteği ile Korkuteli’nin Karyağdı armudu’nu tescil ettirerek coğrafi işaretini alacağız.” Piyasadan gelen taleple karyağdı armudunun üretim alanı genişliyor. Elma bahçelerinin yerini armut ağaçları alıyor. Korkuteli’ inin 5 köyünde yaklaşık 20 bin dönüm alanda yıllık 70-80 bin ton olan üretimin daha da artması bekleniyor. Karyağdı armudu 5 köyün temel geçim kaynağı. Üretimle ilgili en önemli sorun belli bir standardın olmaması. Paketleme olanakları yetersiz olduğu için üründe boylama yapılmadan satışa sunuluyor. Yazır Tarımsal Kalkınma Kooperatifi üreticilere önemli avantajlar sağlıyor. Üreticiler 3-4 kooperatif daha olsa hem üretimin hem de pazarlamanın daha kolay olacağını söylüyor. Kooperatifin depolama olanakları var. Ancak yeterli değil. Diğer köylerde de depolama olanaklarının geliştirilmesi ve paketleme tesisinin kurulması gerekiyor. Antalya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, Borsa olarak kentin ürün çeşitliliğine sahip çıkmaya çalıştıklarını belirterek Karyağdı armudu ile ilgili tescil ve coğrafi işaret çalışması başlattıklarını söyledi. Çandır’a göre öncelikle Karyağdı armudu’nun özellikleriyle tescil edilmesi gerekiyor. Son yıllarda üretici para kazandığı için ürün tasnifi yapmaya başladı. Belli bir standarda ulaşılırsa ve paketleme konusunda sorunlar aşılırsa ihracat da yapılabilir. Bunun için üreticinin hem maddi hem de bilgi bakımından desteklenmesi gerekiyor. Bu nedenle Antalya Ticaret Borsası bu ürünün tescili ve coğrafi işaretiyle birlikte kooperatifçilik modelini de yerleştirmeye çalışıyor. Korkuteli’nden ayrıldıktan sonra yol üzerindeki tesislerinde Karyağdı armudu ve nar suyu ikram eden Yaşar Kocaoğlu nar üretiminde yaşanan hayal kırıklığına dikkat çekti. Nar üretiminin moda olduğu dönemde bu bölgede de çok sayıda nar ağacı dikildiğini belirtti. Ancak büyük bir hayal kırıklığı yaşandığını belirterek “bu sene nar ağaçları köklenir. Bu hayal de biter” diyerek bizi uğurladı.