Korku endeksi VIX'ten negatif sinyal
Yorumcular 2011 yılı için piyasa beklentilerini açıklamaya başladılar. Küresel risk iştahının en önemli göstergesi olan S&P 500 Endeksi için yüzde 20-25 civarında getiri tahminleri yapılıyor. Endekste bu oranda yükseliş gerçekleşirse, gelişmekte olan ülke piyasaları müthiş yükselişler yaşayabilirler.
Fed'in tahvil programı dışında, Obama'nın geçen hafta açıkladığı vergi teşvikleri de umutları artırdı. Teşviklerin tüketimi tetiklemesi, bunun da büyümeye katkısının yüksek olması hesaplanıyor. Küresel piyasaların haline şöyle bir bakın: Fed yeni bir program açıklasın, Obama vergi indirimlerini uzatsın, AB Kurtarma Fonu genişletilsin. Kriz başlayalı üç sene geçmiş, piyasa önünü görebilmek için hala bir yerlerden 'açıklama' veya 'paket' bekliyor.
Teşvik paketine dönersek; vergi indirimlerinin etkisi olabilir, ancak indirimlerin 'geçici' olduğu unutulmamalı. Bu paket, Bush yönetiminin 2008 senesinde açıkladığı paketin devamı. Bush 2008 senesinde teşvik paketini duyurduktan sonra, aynen son bir haftada olduğu gibi, ABD 10 yıllık faiz hızla yükselmiş, S&P 500 Endeksi çoşmuştu. Fakat vergi indirimleri geçici olduğundan, reel ekonomiye etkisi sınırlı oldu. İnsanlar harcamadılar, tasarruf oranlarını artırdılar. Vergi indirimlerinden sonraki çeyrekte, ABD tasarruf oranı yüzde 2.7'den yüzde 4.8'e fırladı. Reel tüketici harcamaları yatay seyrederken, reel büyüme yıllık bazda yüzde 0,6 oldu .
2001 senesindeki resesyonda da benzer durumlar yaşanmıştı. Bush yönetimi yine geçici vergi indirimleri açıklamış, harcama yapmaları için insanlara posta yoluyla para bile gönderilmişti. Ekonomistler heyecanlanmış, beklentiler yükseltilmişti. Sonuçta tasarruf oranı iki katına, yüzde 4.2'ye çıktı. Reel harcamalar yıllık bazda sadece yüzde 1.8 artarken, reel büyümede yüzde 1.1'lik 'daralma' yaşandı. Merak ediyorum, yakın geçmişten böyle iki örnek varken, bu sefer neyin farklı olması bekleniyor? İşsizlik oranı yüzde 9.8, gerçek işsizlik oranı olarak kabul edilen U6 yüzde 17 iken; Amerikalı tüketicinin bu sefer çılgınlar gibi harcama yapması nasıl düşünülebilir ki?
Açıklamaların verdiği moralin piyasalara yansımalarını da görüyoruz. ABD piyasalarındaki korkunun derecesini ölçen Volatilite Endeksi(VIX) son günlerde oldukça düştü. S&P 500 yükselirken, ekonominin geleceği ile ilgili fikirler olumluya dönmüşken, VIX'teki gerileme normal kabul edilebilir. Ancak 17 seviyesinin altına kadar düşen VIX, yatırımcılardaki aşırı rahatlamanın bir göstergesi olabilir. Bu gevşeme ile yatırımcılar hedge pozisyonlarını(korunma) kapatarak daha fazla risk almak isteyebilirler. İlginçtir; son yıllarda borsalarda yaşanan sert satışlar buna benzer ortamlarda yaşanmış. Örneğin hükümet yeni bir önlem açıklamış, beklentiler yükselmiş, daha sonra ciddi bir düzeltme gelmiş.
Ben hedge pozisyonlarının kapatılmaması gerektiğini düşünüyorum. Bu İMKB için de geçerli. Korunma amaçlı olarak da kullanılan VOB'daki endeks kontratlarından vazgeçmeyin.