Koordinasyon eksikliği
İstanbul seçiminin yenilenecek olmasının, ekonomi ve piyasalar üzerindeki etkileri muamma değildir. Belirsizliğin fiyatlaması yapılır. Türkiye’nin ülke risk primi olmaması gereken bir seviyededir. Dolar/Türk Lirası paritesinin çok daha aşağılarda olması gerekir. İhracat ve turizme destek olması açısından, döviz kurlarının daha yukarıda olması gerektiğini söyleyenler ne konuştuklarını bilmiyorlar. Dolar kuru sadece bir gün, 13 Ağustos 2018 tarihinde, 7’li seviyeleri gördü. Piyasa aktörleri bu travmayı o günden beri atlatamadı. Özellikle yerli yatırımcılar, dolar kurundaki düşüşleri alım fırsatı olarak değerlendirdiler. Dolar kurunun yakın gelecekte 8 olacağı, 10 olacağı spekülasyonları aldı başını gitti. Bir şeyin dedikodusunun yapılması, onun gerçekleşmesinden daha kötüdür. Dolar nasıl olsa yükselir algısı kırılamadı. Döviz kurlarındaki artış enflasyona yol açıyor. Enflasyon, paranın satın alma gücünü düşürüyor. Yüz bin TL’nin altında fiyatı olan, eli yüzü düzgün bir otomobil kalmadı. Araç satışlarındaki yıllık değişim ortadadır. Kredi faizlerinin yüksekliği ve diğer nedenlerle insanlar ev alamıyorlar. Cep telefonu fiyatlarının ulaştığı seviyeler akıllara zarardır. Kritik sektörlerdeki talep, deyiş yerindeyse yerlerde sürünüyor. Bu ekonomik iklime rağmen, bir iş insanı veya iktisatçı hâlâ ‘‘Döviz kurlarının daha yukarıda olması lazım’’ diyorsa, söyleyecek bir şey yok. Kurlardaki dalgalanmanın ve yükselişin ekonomiyi genel olarak iyi bir noktaya getirmediği görülüyor.
Yazının başlığını eş güdüm noksanlığı koydum. Çünkü piyasalar ve ekonomi açısından kritik konumdaki kurumların süreci yönetemediği görülüyor. Bir kopukluk var. Siyasetçilerin farklı bir ajandası vardır. Ne yapmaları gerekiyorsa onu yaparlar. İktidar seçimin tekrar edilmesi için uğraştı. Muhalefet seçim sonucunun meşru olduğunu vurguladı. Bunların tabii ki ekonomik yansımaları olur. Fiyatlaması yapılır. Ancak zorlanan bir ekonomide, yapılması gereken reformların gecikmesi sıkıntıdır. Gıda fiyatları bir türlü düşmüyorsa tarım politikası sorgulanır. Kredibilitesinin yüksek olması gereken kurumun yani Merkez Bankası’nın şeffaflığının sorgulanması, iletişim politikasının tartışılması eksi puandır. TCMB yaptığı bir operasyonun rezervler üzerindeki etkisini net biçimde açıklayamıyorsa eleştirilir. Seçim bitene kadar mevcut durum devam edecek. Ekonomik verilerdeki dalgalanma, fiyatlardaki iniş çıkışlar sürecek.