Kooperatiflerin kuruluş ve anaöszleşme değişik işlemleri hakkında tebliğ
02.07.2018 tarih ve 30466 sayılı Resmi Gazete’de Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından Kooperatiflerin Kuruluş Ve Anasözleşme Değişiklik İşlemleri İle Kurucu Ortak Sayıları Ve Çalışma Bölgelerinin Belirlenmesi Hakkında Tebliğ yayımlanmıştır.
1.Kooperatiflerin kuruluş işlemleri:
Kooperatiflerin kuruluşunda izin işlemleri Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü tarafından yürütülür. Bu yetki Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslar dâhilinde İl Müdürlüklerince de kullanılabilir.
1.1.Kuruluş izin işlemleri
Kuruluş izin başvuruları esnasında istenilecek gerekli bilgi, belge ve dilekçe örnekleri Genel Müdürlük internet sitesinde yayımlanır.
Kooperatif kuruluş izni almak için sırasıyla;
a) Kooperatif anasözleşmesi Merkezi Sicil Kayıt Sisteminde (MERSİS) düzenlenerek bu sistem üzerinden ticaret sicili müdürlüğüne gönderilir.
b) Bakanlıkça belirlenen sayıda anasözleşme ticaret sicili müdürlüğünde yetkilendirilmiş personel huzurunda kurucu ortaklarca imzalanır.
c) Kuruluş talebini içeren bir dilekçe ekinde anasözleşme ve gerekli diğer belgeler ile izin merciine başvurulur.
(3) İzin mercii, gerekli gördüğü hallerde ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile özel hukuk tüzel kişilerinden bilgi, belge ve görüş isteyebilir.
1.2. Düzeltme beyanı
Anasözleşmenin ticaret sicili müdürlüğünde yetkilendirilmiş personel huzurunda imzalanması ve mühürlenmesinden sonra anasözleşmede değişiklik yapılmasının istenilmesi halinde, kurucularca izin merciine anasözleşme nüshası adedince düzeltme beyanı verilir.
Kuruluşun usulüne uygun olarak tamamlanmasını teminen izin merciince düzeltme istenilmesi halinde düzeltme beyanı, anasözleşmenin “ilk yönetim kurulu” başlıklı maddesinde adı geçenlerin çoğunluğu tarafından ticaret sicili müdürlüğünde yetkilendirilmiş personel huzurunda imzalanır.
2.Anasözleşme değişikliği izin işlemleri
Kooperatiflerde anasözleşme değişiklikleri kuruluştaki usul ve esaslara tabidir. Buna göre anasözleşme değişikliği izin işlemleri Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü tarafından yürütülür. Bu yetki Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslar dâhilinde İl Müdürlüklerince de kullanılabilir.
Anasözleşme değişiklik başvurusunda istenilecek gerekli bilgi, belge ve dilekçe örnekleri Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü internet sitesinde yayımlanır.
Anasözleşme değişiklik izni talep edilmesi halinde sırasıyla;
a) Yönetim kurulunca, anasözleşmenin tamamının veya bazı maddelerinin değiştirilmesi talebine ilişkin gerekçeli karar alınır. Bazı maddelerin değiştirilmesinin talep edildiği durumlarda bu maddelerin numaraları yönetim kurulu kararında açıkça belirtilir.
b) İzin talebini içeren bir dilekçe ekinde değişiklik kararının sureti ve gerekli diğer belgeler ile izin merciine başvurulur.
3. Tescil ve ilân
Kuruluş izin işlemi tamamlandıktan sonra ticaret sicili müdürlüğünde kooperatifin kuruluşu Kanunun 3 üncü maddesine göre tescil ettirilerek bu maddede belirtilen hususlar Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan ettirilir.
Anasözleşme değişikliği izin işlemi tamamlandıktan sonra izin verilen değişiklikler kooperatif genel kurulunda görüşülür. Genel kurulca kabul edilen değişiklikler ticaret sicili müdürlüğünde tescil ettirilir.
Anasözleşmenin bazı maddelerinin değiştirilmesi halinde yapılan değişiklikler arasında Kanunun 3(*) üncü maddesinde belirtilen hususlar varsa ilan ettirilir. Anasözleşmenin bütünüyle değiştirildiği durumlarda ise ilan Kooperatiflerin Kuruluş Ve Anasözleşme Değişiklik İşlemleri İle Kurucu Ortak Sayıları Ve Çalışma Bölgelerinin Belirlenmesi Hakkında Tebliğ’in 8 maddesinin birinci fıkrası hükmüne göre yapılır.(Kooperatiflerin Kuruluş Ve Anasözleşme Değişiklik İşlemleri İle Kurucu Ortak Sayıları Ve Çalışma Bölgelerinin Belirlenmesi Hakkında Tebliğ’in 8 maddesinin birinci fıkrası : (1) Kuruluş izin işlemi tamamlandıktan sonra ticaret sicili müdürlüğünde kooperatifin kuruluşu Kanunun 3 üncü maddesine göre tescil ettirilerek bu maddede belirtilen hususlar Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan ettirilir.)
(*)1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 3. Maddesi
C) İzin verme, tescil ve ilan:
Madde 3 – Ana sözleşme, Ticaret Bakanlığına verilir. Bakanlığın kuruluşa izin vermesi halinde, kooperatif merkezinin bulunduğu yer ticaret siciline tescil ve ilan olunur. Tescil ve ilan olunacak hususlar şunlardır:
1. Ana sözleşme tarihi,
2. Kooperatifin amacı, konusu ve varsa süresi,
3. Kooperatifin unvanı ve merkezi,
4. Kooperatifin sermayesi ve bunun nakdi kısmına karşılık olarak ödenen en az miktar ve her ortaklık payının değeri,
5. Ortaklık payı belgelerinin ada yazılı olduğu,
6. Ayni sermaye ve devralınan akçalı kıymetlerle işletmelerin neden ibaret oldukları ve bunlara biçilen değerler,
7. Kooperatifin ne suretle temsil olunacağı ve denetleneceği,
8. Yönetim Kurulu üyeleriyle kooperatifi temsile yetkili kimselerin ad ve soyadları,
9. Kooperatifin yapacağı ilanların şekli ve anasözleşmede de bu hususta bir hüküm varsa yönetim kurulu kararlarının pay sahiplerine ne suretle bildirileceği,
10. Kooperatifin şubeleri: Kooperatifler, lüzum gördükleri takdirde memleket içinde ve dışında şubeler açabilirler. Şubeler, merkezin sicil kaydına atıf yapılmak suretiyle bulundukları yer ticaret siciline tescil olunurlar.
Ticaret Bakanlığı, ana sözleşmelerin, kanunun ihtiyari hükümlerinden ayrıldığını ileri sürerek kooperatifleri kuruluşuna izin vermekten kaçınamaz.
Anasözleşmenin değişiklikleri de kuruluştaki usullere bağlıdır.