Kooperatif ürünleri üretici pazarları ile tüketiciye ulaşacak

Hükümet, ithalata dayalı tarım politikası uygulamada ısrar ederken, İzmir'de son 12 yılda üretime dayalı, kooperatifler üzerinden çiftçiyi destekleyen, yerelde kalkınma modeli uygulanıyor.

İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin önceki Başkanı Aziz Kocaoğlu'nun başlattığı yerelde kalkınma hamlesi, tarımda yeni bir model yarattı. Bu nedenle İzmir'de yaşayan üretici ve tüketiciler diğer kentlere göre güvenilir, sağlıklı gıdaya erişimde daha şanslı. Yerel yönetimlerin tarım ve gıdaya verdikleri önem ve destek hem üreticiyi hem de tüketiciyi koruyor.

Sadece İzmir Büyükşehir Belediyesi değil, ilçe belediyeleri de bu konuda ciddi çalışmalar, atılımlar yaptı. Seferihisar'da başta yerel tohum çeşitlerinin korunması, geleceğe taşınması ve tarım konusundaki diğer çabaları Tunç Soyer'i İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı görevine seçilmesinde önemli etkenlerden birisi oldu.

Tarımda İzmir Modeli'ni tüketiciyi de işin içine katarak bir üst seviyeye taşımak için çalışmalar yapılıyor. Bu amaçla geçen hafta tarımla ilgili İzmir'de iki önemli etkinlik yapıldı. İkisini de izledim.

Tarım ve sağlıklı gıdaya erişim

İlki, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer' in göreve geldikten sonra İzmir'i katılımcı bir anlayışla ve kentlilerle birlikte yönetme hedefi doğrultusunda düzenlenen İzmir Buluşmaları toplantısıydı. İsmet İnönü Sanat Merkezi’nde yapılan "Tarım ve Sağlıklı Gıdaya Erişim" buluşmasına yüzlerce İzmirli katıldı ve görüşlerini dile getirdi.

Çiftçilerin, üretim ve tüketim kooperatiflerinin, üretici birliklerinin, ziraat odalarının yöneticileri, gıda toplulukları, ihracatçı, sanayici, gıda ve tarım sektörü temsilcilerinin ve daha da önemlisi tüketicilerin katıldığı toplantıda 3 saati aşkın sürede tarım ve sağlıklı gıdaya erişim konusunda özgürce herkes görüşlerini, beklentilerini dile getirdi.

Üretici ve tüketici ne istiyor?

En çok gündeme getirilen konulardan bazıları şöyle;

- Atalık tohumlardan elde edilen ürünler tüketmek istiyoruz. Seferihisar'da kurulan Can Yücel Tohum Merkezi, tüm ilçelerde kurulmalı ve tohum takas şenlikleri yaygınlaştırılmalı.
- Gençler tarım ve gıdada daha etkin yer almalı.
- Belediye tarım arazilerini randa açmasın.
- İklim değişikliği konusunda çalışmalar yapılmalı.
- Üretim planlaması yapılmalı.
- Gıda atıkları, pazar yerlerindeki atıklar toplanarak bitki besin maddesi, organik gübre yapılsın.
- Belediye, yöresel ürünleri üreten, yaşatan kooperatiflere destek olmalı. Tek tip ürün üretimi desteklenirse çeşitlilik kaybolur.
- Sağlıklı gıda sadece kimyasal ilaç kullanmamakla olmaz, üretim merkezlerine yakın jeotermal enerji santralleri, madencilik, enerji yatırımları da ürünlere zarar veriyor.
- Yeraltı su kaynakları tükeniyor, sulamada büyük sorunlar yaşanacak. Bu konuda önlemler alınmalı.
- Tarım arazileri hobi bahçeleri ile yok ediliyor. Buna izin verilmesin.
- Okul kantinlerinde organik ürünler tüketilmeli.
- Çiftçinin girdi maliyetleri düşürülmeli.
- Çiftçinin ucuza sattığını tüketici pahalıya alıyor. Üretici ile tüketiciyi buluşturacak pazarlar kurulmalı.
- İzmir modeli ülke genelinde uygulanmalı.

Planlı üretim yapılacak

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, toplantı açılışında ve katılımcıların konuşmalarını yanıtlarken önemli mesajlar verdi. Soyer özetle şunları söyledi: "Tarım ve turizm; İzmir’in en temel iki dinamiği. Türkiye’de uygulanan tarım politikalarıyla ilgili çok sözümüz olabilir. Ama biz biliyoruz ki yerelde bir başka tarım politikası geliştirmek mümkün. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin başta Sayın Aziz Kocaoğlu ve bürokrat arkadaşlarımız olmak üzere geliştirdiği bir tarım politikası var. Bizler için 15 yılın hafızasıyla yola çıkıyor olmak çok kolaylaştırıcı bir şey. Şu anda o çıtayı biraz daha yukarı çıkarmanın mümkün olduğunu biliyoruz. İzmir’de ortaya koyacağımız politikaların diğer kentlerimize örnek olacağını biliyoruz. ”
Türkiye’nin çok çeşitli tarım ürünlerini ithal etmek durumunda kaldığına dikkat çeken Soyer, ithalat yaparak ithalatın durdurulamayacağını, ithalatın önüne sadece üretimin desteklenmesiyle geçilebileceğini söyledi.

Tarım ve Orman Bakanlığı’nın yapması gereken bir çalışmayı İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak üstlendiklerini belirten Tunç Soyer, "Kooperatiflerimizle kapsamlı bir toplantı yaptık. Üreticinin hangi havzada, neyi, ne kadar üreteceğini, hangi fiyattan satacağını bilmesini sağlayacak, planlı üretim sürecini başlatıyoruz” dedi.

İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin geçmiş 12 yıl içinde üreticilerden 470 milyon liralık ürün alımı gerçekleştirdiğini, önümüzdeki 5 yıl içinde bu rakamı 1 milyara çıkaracaklarını anlatan Soyer, tarım alanlarını imara açmayacaklarına söz verdi.

İklim Değişikliği Dairesi kuruldu

Sağlıklı güvenilir gıda için, belediye olarak gıda kontrol laboratuvarı kuracaklarını anlatan Soyer, iklim değişikliği çalışmalarını sürdürmek üzere İklim Değişikliği Dairesi kurduklarını söyledi.

Her ilçeye üretici pazarı

İzmir'de ikinci önemli etkinlik ise cumartesi günü Kadifekale'de "Pagos Üretici Pazarı"nın açılışıydı. Eski adı Pagos olan Kadifekale'deki üretici pazarına İzmir'in birçok ilçesinden kalkınma kooperatifleri, kadın kooperatifleri ürünlerini doğrudan üreticiye satma olanağı bulacak. Her cumartesi açılacak pazarda sebze meyve fiyatları market fiyatlarının yarı fiyatına satılıyor. Hedef metropoldeki her ilçede benzer üretici pazarları kurmak.
Özetle, İzmir'de 12 yıl önce başlayan yerelde kalkınma hamlesi yeni bir aşamasıyla devam ediyor. Bugüne kadar üretim odaklı yapılan çalışmalara tüketim boyutu da ekleniyor. Kooperatiflerin, çiftçilerin ürettiği ürünler kentteki tüketiciyle buluşturulacak.