Konutçuların gözü faizde dönüşümde olacak
Gayrimenkulde kampanyalar, indirimler, yabancıya vatandaşlık gibi olumlu gelişmelere sahne olan bir yıl geride kalıyor. 2016 yılındaki darbe girişimi sonrasında kamu destekli başlayan kampanyalarla hızla toparlanan gayrimenkul sektörü 2016'da 1 milyon 341 bin adetlik satış yaparken, bu yıl için öngörülen ise 1.5 milyona yakın bir rakamdı. Ancak faizlerin hızla yükselerek yüzde 1’in üzerine çıkması ve bankaların konut kredisi vermedeki isteksizlikleri sektörü biraz yavaşlattı. Bu durum kamu destekli KDV ve tapu harçlarının indrimlerinin eylül ayında son bulmasıyla daha net bir şekilde ortaya çıktı. Nitekim yılın genelinde yükseliş trendinde olan konut satışları ekim ve kasım ayında düşüşe geçti. Muhtemelen aralık ayında da düşüş devam edecek. Bu nedenle konut sektörünün bu yılı 1 milyon 400 bin adetlik satışla kapatmasına kesin gözüyle bakılıyor.
Yabancı umut verdi
Dolayısıyla 2018’de sektörün performansını faizler ve kamunun vereceği destekler belirleyecek. Şayet bu destekler gelmezsse konut satışları daha dar bir alana sıkışacak. Sadece yaşamak için ev alanlar ve fırsat projeleri talep görebilir. Ancak sektörün satışa çıkardığı projelere baktığımızda yatırımcı için de çok sayıda proje inşa ediliyor. Dolayısıyla birkaç gün sonra gireceğimiz 2018’de özellikle faizin yüzde 1in altına inmesi veya yüzde 1'e yakın bir seviyeye getirilmesi sektörün performansı için son derece önemli olacak. Sektörün bir diğer beklentisi ise devletin sağladığı KDV indirimi ve tapu harçlarının uygun bir seviyeye getirilip bunun sürdürülebilir bir şekilde uygulanması. Sektöre bu avantajlar sağlandığında konut satışlarındaki artışın sürmesi 1 milyon 500 adetlik satışları yakalaması daha kolay görünüyor. İç piyasa satışlarında durum böyleyken sektörü sevindirici gelişmeler de yaşandı. Bu gelişme yabancının konut alımı için yeniden Türkiye'ye dönmesi oldu. Özellikle yabancılara vatandaşlık ve KDV muafiyeti iyi bir sonuç verdi ve bu yılın 11 ayında yabancıya yüzde 21,3 artışla 20 bin 70 konut satışı yapıldı. Kasımda yabancıya konut satışında 728 konut satışı ile ilk sırayı İstanbul alırken, 491 konut satışı ile Antalya ikinci, 142 konut satışı ile Bursa üçüncü sırada yer aldı. 2018’de yabancıya satışların yine artarak devam etmesi bekleniyor. Ancak yabancı gelirken bir taraftan da alım gücü yüksek Türk alıcılar yurtdışına çıkmaya devam ediyor. Özellikle darbe girişimi sonrası bu gidişler çok hızlı olmuştu. Sayıları 6 bini bulan kitlenin yeniden Türkiye’ye geri dönüşü sağlanması da özellikle lüks konut sektörü için bir hareket kaynağı olabilir.
Kentsel dönüşüm çok önemli
2018’de belki de en çok konuşulacak konulardan biri de kentsel dönüşüm olacak. Azalan arsalar ve yakalaşan büyük deprem söylemleri bu konuda kamu ayağında daha ciddi adımlar atılmasını sağlayabilir. Bu kapsamda 2018'de belediyelere dönüşüm için kaynak sağlanarak elinin güçlendirilerilmesi ile bir kentsel dönüşüm modeli planlanıyor. Şayet Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın üzerinde çalıştığı bu çalışma başlarsa gayrimenkul sektörü kentsel dönüşüm kaynaklı hızlı bir büyüme yakalayabilir.