Konut satışında temmuzdaki hızlanma yanıltmasın, genel eğilim değişmedi
Türkiye İstatistik Kurumu ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü'nün ortaklaşa oluşturduğu veriler, ilk bakışta konut satışlarının temmuzda müthiş bir ivme kazandığını gösteriyor. Öyle ya, konut satışlarının temmuzda geçen yıla göre yüzde 42 artması olağanüstü bir gelişme çünkü.
Ama; aması var işte! Geçen yılki darbe girişimi yüzünden ekonomi bir anda dibe vurmuştu. 15 Temmuz, adeta neredeyse tüm ekonomik aktivitelerin; üretimin de, tüketimin de, konut satışının da, hepsinin büyük sekteye uğramasına yol açmıştı. İşte 15 Temmuz'un etkisiyle geçen yılın temmuz ayındaki konut satışı şimdiye kadarki en düşük düzeylerinden birinde kalmıştı. Geçen yıl temmuzda yalnızca 81 bin konut satılabilmişti. Dolayısıyla bu yıl normal düzeyde gerçekleşecek bir satış, çok hızlı bir artışa işaret edecekti.
Nitekim beklendiği gibi de oldu. Bu yılın temmuz ayındaki satış 116 bine yaklaştı ve geçen yılın aynı ayında 83 binde kalan satışa göre yüzde 42'yi aşan bir artış sağlanmış oldu.
Temmuz ayında ipotekli satışlarda da, diğer satışlarda da, ilk ve ikinci el satışlarda da, tüm gruplarda hızlı artışlar kaydedildi.
İlk yedi ayda ipotekli satışlar yüzde 26 arttı. Buna karşılık diğer satışlar aynı düzeyde kaldı, yalnızca yüzde 0.2'lik bir gerileme yaşandı.
Ocak-Temmuz döneminde ilk satışların yüzde 6.1 arttığı, ikinci el satışlarda yüzde 9.9 artış gerçekleştiği, böylece toplamdaki artışın yüzde 8.2 olduğu görüldü.
Ağustosta düşecek
İş günü sayısının gerileyecek olması yüzünden ağustos ayında gerçekleştirilecek konut satışının hem temmuza, hem geçen yılın ağustos ayına göre daha düşük kalması bekleniyor.
Bu yılın temmuz ayında 21 iş günü vardı. Geçen yılın ağustos ayında ise 22 iş günü. Oysa bu yıl ağustosta iş günü sayısı Kurban Bayramı tatilinin uzatılmasının etkisiyle 19'da kalacak. Üç günü önemsiz gibi göremeyiz; 22 günden 19 güne düşülmesi yüzde 14'e yakın bir gerileme demek.
Dolayısıyla ağustos ayındaki konut satışının 100 bin ile 105 bin arasında kalması şaşırtıcı olmayacak.
Eylülde yeniden artış var
Tümüyle işgünü sayısına dayalı hesaplama, konut satışının eylül ayında geçen yıla göre artacağını, en azından olumsuz bir gidiş olmayacağını gösteriyor.
Geçen yılın eylül ayı, Kurban Bayramı tatilinin tümünün bu aya denk gelmesi ve bir günlük de uzatmanın etkisiyle iş günü sayısı açısından kısır bir aydı. Geçen yılın eylül ayında yalnızca 17 iş günü vardı. Bu yıl ise eylül ayında Kurban Bayramı'nın bir kısmının sarkmasından dolayı 19 iş günü bulunuyor.
Geçen yılın eylül ayındaki konut satışının 115 bin olduğunu hatırlatalım...
Kulağı tersten gösteren uygulamalar
Aktardıklarımız konut satışına ilişkin yalın sayılar. Ne var ki bu sayıların oluşmasında bir takım yasal, ama mevzuatı delerek gerçekleştirilen satışların da etken olduğu bilinen bir gerçek. Bunlara gün gelir bir ara değiniriz.
Ama şu inkar edilemez bir gerçek olarak karşımızda duruyor. Ne kadar aksi söylenirse söylensin, inşaat sektöründe işler pek iyi gitmiyor. Daha fazla kaygı uyandıran ise bir süre sonra bu günlerin bile aranabileceği...