Konut satışında kıpırdanma

Son dönemde gayrimenkul fiyatlarının, özellikle de konut fiyatlarının adeta dibe oturduğu ve konut satın almak için çok uygun bir dönemde bulunulduğu görüşü sıkça dile getiriliyordu. Ama kimse, bu görüş yoğun taraftar bulurken gerçekte ne olup bittiğini bilmiyordu. Konut satışları artıyor muydu, azalıyor muydu, belli değildi. Konut arzı hızla artmıştı, bunun da etkisiyle satılık konut ilanlarından geçilmiyordu. Sanki görünüm, satışların hız kesmekte olduğu yönündeydi.

Bu belirsizlik, Türkiye İstatistik Kurumu'nun ilk kez dün açıkladığı konut satış istatistikleriyle son buldu. TÜİK verileri, konut satışlarının bu yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı döneminin altında kaldığını, ancak bir önceki döneme, yani geçen yılın son çeyreğine göre arttığını ortaya koydu. Bu yılın ilk çeyreğinde 108 bin 861 konut el değiştirdi. Geçen yılın aynı döneminde sayı 112 bin 168 düzeyindeydi. Yani, ilk çeyrekteki satış, geçen yılın yüzde 3 altında kaldı.

Konut satışında geçen yılın son çeyreğine göre ise yüzde 17.7'lik bir artış yaşandı. 2008'in son çeyreğindeki konut satışı 92 bin 516 düzeyinde gerçekleşmişti.

El değiştiren konut sayısını çeyrekler itibariyle izlemek, inşaat sektörünün krizden etkilenme sürecine ilişkin de ipuçları veriyor. Geçen yıl ilk çeyrekte 112 bin olan konut satışı, ikinci çeyrekte 113 bine çıktı. Daha sonra azalma başladı. Üçüncü çeyrekteki satış 109 bine, son çeyrekteki satış ise yaklaşık 93 bine indi. Bu yılın ilk çeyreği ise, konut satışının yeniden canlandığı, bir önceki yılın aynı döneminin altında kalmakla birlikte önceki üç aya göre yüzde 18'e yakın arttığı bir dönem oldu.

Bu yıl ilk çeyrekteki konut satışının önceki üç aya göre en çok arttığı bölgenin yüzde 64.6 ile Tekirdağ, Edirne, Kırklareli bölgesi olduğu gözleniyor. İkinci sırayı yüzde 45.5 ile Gaziantep, Adıyaman ve Kilis; üçüncü sırayı yüzde 41.2 ile Kastamonu, Çankırı ve Sinop alıyor. Konut satışının en çok azaldığı bölge ise yüzde 19.6 ile Van, Muş, Bitlis ve Hakkari illerinden oluşan bölge.

Konut satışlarının geçen yılın ikinci çeyreğinde zirve yaptıktan sonra iki dönem azalması ve bu yıl artışa geçmesi, inşaat sektörünün geleceği açısından umut verici bir gelişme sayılıyor. Konut arzının artması fiyatları aşağı çekiyor, kredi faizlerinin görece düşük olması da talebi artıran bir etki yapıyor. Bu iki etken, öyle anlaşılıyor ki konut talebini artırıyor ve ilk çeyrekte olduğu gibi satışlar artıyor. İlk çeyrekteki artışın bir eğilime dönüp dönmeyeceğini görmek için, en azından ikinci çeyreği beklemek gerekiyor.

TÜİK'in sitemi

TÜİK Başkan Vekili Ömer Toprak, kurum olarak, kamuoyu tarafından iyi anlaşılamamaktan ve zaman zaman haksız eleştirilere muhatap olmaktan şikayetçi. Önceki gün, TRT Türk'teki Gündem Ekonomi programına katılan Toprak, "Örneğin enflasyon… Rakamlar yüksek çıksa, durumun ne kadar kötü olduğu yazılıyor, söyleniyor; ama rakamlar düşük çıksa, bu kez de kurumumuza karşı haksız ithamlarda bulunuluyor" diyerek sitemini dile getirdi. Ömer Toprak, "İstihdam verileri konusunda da haksız eleştirilerle karşılaşıyoruz. Biz; çalışmak isteyen, ama iş bulamayanları işsiz saymak durumundayız. İş aramayan kesimi işsizler arasına katamayız. Ayrıca, işsiz olan ama iş aramayanları da açıklıyoruz. İşsiz sayısına, iş aramayanı ve iş aramaktan umudunu keseni ekleyip, gerçekte toplam işsiz şu kadardır desek, istatistik anlamında diğer ülkelerden kopmuş oluruz" diye konuştu.

TÜİK Başkan Vekili Ömer Toprak, milli gelirde bölgesel ve il bazında yeni seriler açıklayacaklarını söyledi. Birçok veride mevsimsellikten arındırılmış seri oluşturarak kıyaslamaların daha sağlıklı yapılmasına olanak tanıyacaklarını da dile getiren Toprak, bu konuda ilk verinin yaz aylarında açıklanacak sanayi üretimi verisi olabileceğini belirtti.