Koç'un otomotiv sektöründe 80'inci yılı Rahmi Koç'un iş h

Tevfik GÜNGÖR
Tevfik GÜNGÖR OLAYLARIN İÇİNDEN [email protected]

Otokoç'un 80'inci, Rahmi Koç'un Otokoç'ta i?e ba?lamasynyn 50'inci yyly kutlanyyor.

Otomobil ticareti gaz i?i ve müteahhitlik i?inden sonra Vehbi Koç'un ilgilendi?i yeni bir i? kolu idi.

Vehbi Koç, 1928 yylynda Ford ile anla?ma yaparak otomobil satmaya ba?lady.

Vehbi Koç 'Hayat Hikayem' isimli kitabynda otomobil i?ine giri?ini Otokoç'un kurulu?unu ?öyle anlatyr:

"Ford ?irketi memurlaryndan Mr. Chent ile Muhittin Akçor bey Ankara'ya otomobil acentesi bulmak için gelmi?lerdi. Bu arada benimle de ili?ki kurdular ve Ankara Ford acenteli?ini vermek istediklerini, bu i?ten anlayan bir arkada?la i?birli?i yapar, bir garaj kiralar, ayry bir dükkan açarsam, acenteli?i bana verceklerini anlattylar. Yyl 1927. Durumu babama açty?ym zaman, "Sen bu ?oförlerle ba?a çykamazsyn. Elindeki parayy da batyracaksyn, bu i?e giremezsin" dedi.

Sonunda izin vermezse benim çok kyrylaca?ymy, ?imdiye kadar da yapty?ym i?lerde ba?aryly oldu?umu gören babam, "Evet" demek zorunda kaldy.

Koç otomobil i?ine giriyor

1928 yylynda Ford ile ilk anla?mayy yaptyk. Rakibimiz Chevrolet'nin kamyonlary ve otomobilleri iyi, bizim kamyonlar su kaynatyyor. Otomobillerimiz rakip markaya oranla daha basit. Chevrolet satyyor, biz satamyyoruz. Y?te acemilik de var. Ford ?irketi acenteli?ini verdi?i için fazla mal almamyzy, fazla satmamyzy istiyor. Bir kamyon 1.788 liraya mal oluyor, 2.000 liraya satyyoruz. Otomobil i?i ba?ka i?ler gibi de?il, uzun vade istiyor. Bankalara gitmeye aly?mamy?yz, kendi paramyz da yetmiyor. Babam zaten bu i?e kar?y. Bu durum kar?ysynda iki üç yyl çok çektim.

Bu acentelik, daha sonra geni?leyen ve geli?en otomotiv i?lerimizin ba?langycy olmu?tur.

Bir sava? hikayesi

Vehbi Koç sava? ?artlarynda işalat güçlüklerini ?öyle anlatyr:

"Otomobil i?inde önemli bir anym da, sava? içinde getirti?imiz kamyonlaryn hikayesidir.

Ykinci Dünya Sava?y ilan edilir edilmez, önceden Türkiye'ye gönderilmi? olan 90 kamyonun ne oldu?undan aylarca haberimiz olmady. Sonra bu kamyonlaryn Karaçi'ye çykty?yny ö?rendik. Bir gün Karaçi'ye çykan kamyonlaryn Ba?dat'a gönderildi?ini duyduk.

Sava? çykar çykmaz, hükümet kamyon k‰ryny yüzde doksan olarak kabul etmi?ti, 3.000 liraya mal olan bir kamyonda 2.700 lira k‰r veriyordu. Bu kamyonlaryn akreditifi de devletin verdi?i dövizle açylmy?ty. Sava? devresinde devletin kamyona büyük ihtiyacy vardy. Kysacasy, bu kamyonlary biz Türkiye'ye getirdik, hükümetin emretti?i yerlere teslim ettik. Hükümetin i?i görülmü?, biz de k‰r etmi?tik."

(hayat hikayem, sayfa 56, 57, 58)

Bernar Nahum Koç'ta

Bernar Nahum, "Koç'ta 44 yylym" ady ile yayynlanan kitabynda (sayfa 22 ve ötesi) Türkiye'de "Türk tüccary olarak Beyaz Rus'lardan Ayny Vefa firmasynyn 1924-1925 yyllarynda Ford mamullerini pazarlady?yny, 1928 yyllarynda Katipzade Sabri Bey'in firmayy devraldy?yny, bu i?in ba?yna da Aziz Ysvan'y geçirdi?ini yazar.

Bernar Nahum 17 ya?ynda iken, 1928 yylynda Burla Birader'lere ait Otta? firmasynda Buick, Opel marka binek otomobilleri, kamyon ve kamyonet satmaya ba?lamy?. 1938 yylynda Ankara'ya Otta? ?ube Müdürü olarak atanmy?. 1943 yylynda Vehbi Koç'un ysrary ile Ankara'da Koç Ticaret'te otomobil ?ubesinin ba?yna geçmi?. Koç Ticaret'in otomobil ?ubesi Ford bayilli?i yanynda tarym makineleri de pazarlyyormu?.

Bernar Nahum kitabynyn 80'inci sayfasynda, Rahmi Koç'un otomobil ?ubesinde i?e ba?layy?yny ?öyle anlatyr:

1956 yylynyn otomobil grubuna getirmi? oldu?u en önemli yenilik Rahmi Koç'un Ankara'da otomobil grubunda i?e ba?lamasy olmu?tur. Rahmi Koç'u daha küçük bir çocukken evinde tanymy?tym. Daha sonra Robert College'e girmi? ve okulu bitirmeden Yngiltere'ye High School'u bitirmek üzere gönderilmi?ti.

Uniroyal'in Yngiltere'deki ihracat müdürü Mr. Wright. Rahmi Koç'un velisiydi. 1951 yylynda Yngiltere'ye gitti?imde, orada okula gitmekte olan Rahmi Koç'la bulu?tum. Mr. Wright'yn kendisine bir bisiklet almak için dahi zorluk çykardy?yny acy bir ?ekilde anlatty?yny hatyrlyyorum.

Rahmi Koç i?e ba?

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
40 yılda ne değişti? 03 Ağustos 2018
Vizyon sahibi olmak 30 Temmuz 2018