Kısmi süreli çalışmalarda işçilik alacaklarının hesabı
Av. Cihan AVCI
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2006/ 32902 E., 2007/ 19245 K. ve 18.06.2007 tarihli kararında kısmi süreli çalışmalarda işçilik haklarının hesaplanması noktasındaki yöntemi ve kısmi süreli çalışmaya dair kriterleri tarif etmiştir. Bu karar özellikle kısmi süreli çalışmalarda kıdem - ihbar tazminatının hangi ücret üzerinden ödeneceğinin tespiti ve bir çalışmanın hangi şartlar dairesinde kısmi süreli çalışma oluşturacağı hususunda son derece aydınlatıcı bir mahiyet içermektedir. Kısmi süreli çalışmalarda işçilik alacaklarının hesaplanması meselesi ve kısmi çalışmanın varlığının tespiti uygulamada da çok farklı çözüm yollarının görüldüğü bir husustur. Bu farklı uygulamalarda haddi zatında bir takım adaletsizlikleri de beraberinde getirmektedir.
İncelemeye konu kararda Davacı, ihbar, kıdem tazminatı, izin, fazla mesai, ücret, hafta ve resmi tatil gündeliklerinin ödetilmesine karar verilmesini istemiştir. Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi kararında öncelikle kısmi süreli çalışma olgusunun ne şekilde tespit edileceğini ortaya koymuştur. Davacının kaloriferli olmayan konutta çöpün alınması, merdiven temizliği, havalandırma temizliği işlerini yapıp bunun dışında ev temizliğine gittiği bir kısım ödemelerin kira karşılığı hizmet yapması kararlaştırılan eşine, diğerlerinin kendisine yapılmıştır. Sigorta yoklama memuru tarafından davalı apartmanda çalıştığı 1999 tarihinde işe girdiği ve iş sözleşmesinin haklı bir neden olmaksızın işveren tarafından sona erdirildiği anlaşılmaktadır.
Yargıtay; davacının çalıştığı apartmanın kalorifersiz olması, bayan olup ev temizliğine gitmesi temizliğin en az yarım gün olması nedeniyle ve yapılan işler ile ilgili ödeme belgelerinden davacının kısmi süreli çalıştığının ortaya çıktığını ifade etmiştir. Bu durumda ücretin kısmi süreli çalışmaya göre daha az olacağından kıdem, ihbar, yıllık izin ücreti ve ücret alacaklarının belirlenmesi gerekirken tam süreli çalışmış gibi hüküm altına alınması hatalı görülmüştür.