Kira ödemelerinin banka ve PTT’den yapılma zorunluluğu
Mali İdare, vergiyi doğuran olayı belli kurumların kayıt ve belgeleri yardımıyla tespit etmek ve kayıt dışılığı önlemek amacıyla tahsilat ve ödemelerde bankalar, benzeri finans kurumları veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsik etmeleri zorunluluğu getirmiştir.
268 ve 298 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğine göre; konutlarda her bir konut için aylık 500 TL ve üzerindeki kiralamalarda, kısa süreli konut kiralamalarında ve iş yerlerinde ise herhangi bir sınırlama olmaksızın kiraya ilişkin tahsilat ve ödemelerin banka ve benzeri finans kurumları veya posta idareleri aracılığıyla gerçekleştirmeleri ve bu kurum ve kuruluşlar tarafından düzenlenen belgelerle tevsik etme zorunluluğu bulunmaktadır.
9 Eylül günü Gelir İdaresi tarafından yayımlanan Gelir Vergisi Tebliğ Taslağına göre tutarı ne olursa olsun kira ödemelerinin bankalar veya Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi tarafından düzenlenen belgelerle tevsik edilmesi zorunluluğu getirilmiştir.
Kira ödemelerinin tamamı tevsik zorunluğu kapsamında
Tebliğ Taslağına göre; konutlarda ve iş yerlerinde konutu ve iş yerini kiraya veren ve bunları kiralayanların, kiraya ilişkin tahsilat ve ödemelerini bankalar veya Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi tarafından düzenlenen belgelerle tevsik etmek zorunludur. Haftalık, günlük veya benzeri şekilde kısa süreli konut kiralamalarına ilişkin yapılan tahsilat ve ödemeler de tevsik kapsamındadır. Kira bedelinin mahkeme ve icra yoluyla veya aynî olarak yapılması halinde tahsilat ve ödemeler tevsik zorunluluğu kapsamında değildir.
Hisseli gayrimenkullerin kiralanmasında, kira bedelinin tamamının hissedarlardan birisine bankalar veya Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi aracılığıyla ödenmesi durumunda, tevsik zorunluluğunun yerine getirildiği kabul edilir ve ceza uygulanmaz.
Tevsik edici belgeler nelerdir
Bankalar veya Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi aracılığıyla para yatırma, havale, EFT, çek, banka ve kredi kartı ile yapılan tahsilat ve ödemeler karşılığında düzenlenen dekont veya hesap bildirim cetvelleri tevsik edici belge olarak kabul edilecektir. Bankaların internet şubeleri üzerinden yapılan ödeme ve tahsilatlar da tevsik edici belgedir.
Cezalar ne kadar
Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 355 inci maddesinde yer alan hüküm uyarınca kira ödemelerinde tevsik zorunluluğuna uymayanların her birine hem kiracıya hem de kiralayana olmak üzere her bir işlem için
-Birinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabı hakkında 20.000-TL den,
-İkinci sınıf tüccarlar, defter tutan çiftçiler ile kazancı basit usulde tespit edilenler hakkında 10.000-TL den,
-Yukarıda yazılı bulunanlar dışında kalanlar hakkında 5.000-TL den az olmamak üzere işleme konu tutarın %10’u oranında özel usulsüzlük cezası kesilir. Ancak, bir takvim yılı içinde kesilecek özel usulsüzlük cezasının toplamı 20 milyon lirayı geçemez.
Tevsik zorunluluğuna uymaksızın elden ödeme yapanların, bu durumu ödemeyi takip eden beş iş günü içerisinde kendiliğinden idareye bildirmesi halinde, ödeme yapanlara özel usulsüzlük cezası kesilmez.
Kira ödemesinin bir kısmının Banka veya PTT aracılığıyla, bir kısmının ise elden ödenmesi halinde, kira bedelinin tamamı üzerinden değil, elden ödenen tutar dikkate alınarak ceza uygulaması yapılacaktır. Tebliğ Taslağı yayımlandığı şekilde yürürlüğe girerse tutarı ne olursa olsun konut ve işyeri kira ödemeleri Banka veya PTT aracılığıyla ödenmek zorundadır.