Kira gelirleri mercek altında
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek geçtiğimiz günlerde kira gelirlerinin vergi dışı bırakılmasının önüne geçilmesi amacıyla çalışma yürüttüklerini, Gelir İdaresi Başkanlığının (GİB) vergide gönüllü uyumu artırma çalışmalarına devam ettiğini açıkladı.
Başkanlığın, kayıtlı mükelleflere verdiği hizmetlerin yanı sıra kayıt dışı ekonomiyle mücadele anlamında da denetim çalışmalarını aralıksız sürdürdüğünü kira gelirlerinin doğru beyan edilmesini sağlamak amacıyla gayrimenkul sahiplerinin kira gelirlerinin mercek altına alındığını açıkladı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı kira gelirlerinin mart ayındaki beyanından önce gayrimenkul sahiplerinin kira gelirlerinin doğru beyan edilmesini sağlamaya yönelik yaklaşık 4,5 milyon konut analiz edildiğini, kiralık olarak kullanıldığı tespit edilen adreslerde fiili tespitlerin yapılacağı açıklandı. 2023 yılında elde edilen ve 2024 yılı Mart döneminde beyan edilecek olan konut kira gelirlerinin beyanına ilişkin özellikli konulara değinilecektir.
Konut kira gelirlerinin beyanı
Gelir Vergisi Kanununun 70'inci maddesinde belirtilen mal ve hakların kiraya verilmesi neticesinde elde edilen gelirler “gayrimenkul sermaye iradı” olarak tanımlanmakta olup bu gelirler belirli koşullarda gelir vergisine ve beyana tabi bulunmaktadır. Kira gelirinde gelirin elde edilmesi, tahsil esasına bağlanmıştır. Tahsil esasına göre kira gelirinin vergilendirilmesi için nakden veya ayni olarak tahsil edilmiş olması gerekmektedir.
Konut kira gelirlerinde istisna
Konut kira gelirlerinden bir takvim yılı içinde elde edilen hasılatın 2023 yılı için 21.000,00-TL’si gelir vergisinden istisna edilmiştir. Söz konusu istisna tutarı iş yeri kira gelirleri için geçerli değildir. Konut kira geliri elde eden kişilerin, istisna tutarının altında kira geliri elde etmeleri halinde bu gelirleri için beyanname vermesine gerek bulunmamaktadır.
Birden çok konutu olanlar
Bir mükellefin birden fazla konuttan kira geliri elde etmesi halinde istisna tutarı kira gelirleri toplamına bir defa uygulanacaktır. Bir konuta birden fazla kişinin ortak olması halinde, bu konuttan elde edilen kira gelirlerinin vergilendirilmesinde, her bir ortak için 21.000,00 TL’lik istisna ayrı ayrı uygulanacaktır.
Hazır beyan sistemi
2023 yılında 1 milyon 578 bin 932 mükellefin kullanmış olduğu Hazır Beyan Sistemi, mükelleflerin, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından beyannamelerinin hazırlanarak internet ortamında onayına sunulduğu bir sistemdir. Mükelleflerce sisteme giriş yapılarak, önceden hazırlanmış olan beyannamenin kontrol edilip, kontrol sonrası değişiklikleri yaptıktan sonra beyannamenin onaylandığı bir sistemdir. https://www. gib.gov.tr/ ve https://hazirbeyan.gib. gov.tr/#/ adresinden hazır beyan sistemine giriş yapılabilir.
Beyan etmeyenler ve beyanları uyumsuz çıkanlar
GİB tarafından 2023 yılına ilişkin olarak kira geliri elde edebilme potansiyeline sahip yaklaşık 4,5 milyon konut analiz edilerek fiili tespitlerle birlikte banka hesap verileri ve vergi beyanlarıyla karşılaştırılarak kira beyanlarını beyan etmeyenler veya eksik beyan edenler tespit edilecek. 2023 yılı beyan dönemi gelmediği için bu veriler beyanname verilmeden önce mükelleflerle paylaşılarak bu gelirlerin beyanlara yansıması sağlanacak, beyan etmeyenler hakkında ise cezalı tarhiyat yapılacaktır. Ancak 2023 yılı öncesi kira gelirlerini beyan etmeyenler veya eksik beyan edenler hakkında cezalı tarhiyatlar yapılacağı gibi, konut kira gelirleri için belirlenen 21 bin liralık istisnadan faydalanamayacağını hatırlatmak isteriz.