Kira geliri olanlara Maliye’den mesaj var

Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından geçtiğimiz yıldan itibaren kira gelirle­rinin kayıt dışı bırakılmasının önüne geçil­mesi amacıyla analizler yapılmış ve 400 bin konutta yoklama yapılarak 370 bin civarın­da mükellefin beyanname vermesi sağlan­mıştır. 2025 yılında da denetimlerin arta­rak devam edeceği kira gelirlerini beyan dışı bırakan mükelleflerin beyanname vermele­ri sağlanacağı beyanname vermeyenlere ise cezalı vergi tarhiyatları yapılacağı öngörül­mektedir.

Kira gelirlerine ilişkin olarak ya­pılan tüm bu analizler ve çalışmalar kapsa­mında geçtiğimiz haftadan itibaren çok sa­yıda vatandaşa kira geliri elde ettikleri ve bu gelirlerini beyan etmeleri konusunda SMS yoluyla bilgilendirme mesajları gönderil­meye başlandı. Bilgilendirme mesajları kira gelirleri olanlara beyanname vermeleri yö­nünde hatırlatma niteliği taşımaları önem­li ve yerinde bir uygulama olmakla birlikte, kira geliri olmadığı halde bu mesajı alan va­tandaşlarda ister istemez endişeye yol açtı. Söz konusu mesajları “Hazır Beyan Sistemi” içinde değerlendirmeye çalışalım.

Hazır beyan sistemi

“Hazır Beyan Sistemi” 1 Mart 2016 tari­hi itibariyle mükelleflerin hizmetine sunul­muş bir sistemdir. Bu sistem, gelirleri sade­ce ücret, gayrimenkul sermaye iradı, menkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratlardan veya bunların birkaçından veyahut tama­mından oluşan gelir vergisi mükelleflerinin gelir vergisi beyannamelerinin Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından önceden hazırlanarak mükelleflerin onayına sunulduğu sistemi ifade etmektedir. Mükelleflerin elde ettik­leri gelirlerin türüne göre Gelir İdaresi Baş­kanlığı tarafından, veri ambarında bulunan bilgiler ile diğer kurum ve kuruluşlardan te­min edilen bilgiler kullanılmak suretiyle, beyannamenin kısmen veya tamamen önce­den hazırlanarak mükelleflerin onayına su­nulması esasına dayanmaktadır.

SMS mesajlarının kaynağı

Maliyenin göndermiş olduğu SMS mesaj­larının nedeni, vatandaşların banka hesap­larına gelen paraların kira geliri gibi algılan­mış olması ve bu verilerden yola çıkılarak 2024 yılı kira gelirleri için yıllık istisna tu­tarı olan 33 bin lirayı aşan hesap sahibi va­tandaşların kira geliri elde ettiği ve beyan edilmesi gerektiği algısı oluşturmaktadır. Söz konusu para transferlerinde dekontla­ra “açıklama yazılmaması” veya yanlışlık­la “kira ödemesi” gibi ibarenin yazılması bu transferlerin kira geliri olarak algılanması­na yol açmakta ve hazır beyan sisteminde düzeltmeye ihtiyaç duyulmaktadır. Benzer şekilde aile bireylerinden birisi adına tapu­ya tescil edilmiş bir gayrimenkulün kira ge­lirlerinin diğer bir aile bireyi hesabına gel­mesi halinde de hazır beyan sisteminde dü­zeltme ihtiyacı ortaya çıkmaktadır.

SMS gelen vatandaş ne yapmalı?

Kira gelirleri olmadığı halde kendisine SMS yoluyla mesaj gelen vatandaşların Hazır Beyan Sistemine girerek kira geliri olmadığı halde sistemde adına kira geliri ödemesi olup olmadığını kontrol etmeleri gerekmektedir. Kira geliri elde etmiş olan vatandaşların ise Hazır Beyan sisteminde görünen kira gelirle­ri ile gerçekte elde etmiş olduğu kira gelirle­rinin uyumlu olup olmadığını kontrol etmele­ri gerekmektedir. Söz konusu bilgilerin hatalı veya uyumsuz olduğu düşünülüyor ise Hazır Beyan Sisteminde “Adıma Yapılan Kira Öde­melerine İlişkin Açıklama” bölümüne açıkla­ma yazılarak sistem üzerinden gönderilmesi gerekmektedir. Hatalı bilgiler için ayrıca “Di­jital Vergi Dairesi” üzerinden de açıklama ya­pılabileceğini belirtmiş olalım.