Kimler Gümrük Vergisi ödemeden otomobil ithal edebilir?
İnsanlarımızın büyük çoğunluğu ithalat işlemelerinin şirketler tarafından yapılabileceğini sanır. Oysa, şahıslar da ithalat yapabilirler. Bu yazımızda gerçek kişilerin motorlu araç ithal etmelerini ele alacağız. Bu kişiler kimlerdir?
Türkiye gümrük bölgesi dışında en az yirmi dört ay ikamet ettikten sonra, yerleşim yerini Türkiye gümrük bölgesine kesin olarak nakleden gerçek kişiler.
Yurt dışındaki milli veya milletlerarası kadrolara atanıp da bu görevlerinden dönen kamu görevlileri (bunlar için 24 aylık süre şartı yoktur).
Türk vatandaşlığına geçmek suretiyle yerleşim yerini yabancı bir ülkeden Türkiye gümrük bölgesine kesin olarak nakleden kişiler (bunlar için 24 aylık süre şartı aranmıyor).
üstelik bu kişiler motorlu araçlarını vergilerden muaf olarak ithal edebiliyorlar.
Muafiyetten istifade edebilmek için, motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarının, kişile-rin Türkiye'ye son giriş tarihinden en az altı ay öncesinde yurt dışında bulundukları ülkede adlarına kayıtlı olması, adlarına kaydının yapıldığı yıl itibarıyla, kayıt ve model yılı dahil üç yıldan eski olmaması gerekiyor.
Kuşkusuz, bu hak sadece aile ünitesi dikkate alınarak uygulanıyor.
Muafiyet sadece, yerleşim yeri naklinde kişinin yerleşim yerini nakletmek amacıyla Türki-ye'ye son giriş tarihinden, kamu görevlileri için ise görev sürelerinin bitimini müteakip Tür-kiye'ye giriş tarihinden itibaren altı ay içerisinde getirip serbest dolaşıma giriş beyanında bulunduğu eşya için tanınıyor.
Belirtilen şartlar sağlanmış ve yabancı bir ülkede yeniden ikamet tesis edilmiş olsa dahi, serbest dolaşıma giriş tarihinden itibaren beş yıl geçmedikçe, aynı kişilerin motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarının muafen serbest dolaşıma girişine ilişkin talepleri kabul edilmiyor.
Bir de, miras yoluyla muafen otomobil ithal etme yolu vardır. Şöyle ki, yerleşim yeri Türkiye gümrük bölgesi dışında olan gerçek kişilerin ölümü ile Türkiye'de ikamet eden gerçek kişi mirasçılarına intikal eden kişisel eşya, ev eşyası ve kullanılmış motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarının serbest dolaşıma girişinde gümrük vergileri aranmıyor.
Bu kişilerin muafiyetten istifade edebilmeleri için, motorlu veya motorsuz özel nakil vasıta-larının, kişinin ölüm tarihinden itibaren en az altı ay öncesinde yurt dışında bulundukları ülkede adlarına kayıtlı olması, ticari nakil vasıtaları olmaması, adlarına kaydının yapıldığı yıl itibarıyla, kayıt ve model yılı dahil, üç yıldan eski olmaması gerekiyor.
Muafiyet, mücbir sebepler ve beklenmeyen haller saklı kalmak kaydıyla, ölene aidiyetinin ve namlarına gelenlere intikalinin kanaat verici resmi belgelerle tevsiki şartıyla, veraset ilamı tarihinden itibaren yirmi dört ay içinde, tek seferde veya aynı süre içinde birden fazla partide getirilen eşya için tanınıyor.
Yukarıda belirttiğimiz motorolu araçlar, gümrük idaresinden izin alınmaksızın muafiyetten faydalanamayan kişi, kurum ve kuruluşlara belli bir para karşılığı veya karşılıksız olarak ö-dünç verilemez, teminat olarak gösterilemez, kiralanamaz, devredilemez, satılamaz veya muafiyet amacı dışında kullanılamaz.
Ancak; muafiyet amacına uygun kullanılmak ve gümrük idaresinden izin alınmak kaydıyla muafiyet hakkına sahip başka bir kişi, kurum veya kuruluşa ödünç verilmesinde, kiralanma-sında, devredilmesinde veya satılmasında gümrük vergileri aranmıyor.
Bu şekilde serbest dolaşıma sokulan araçlar muafiyet koşullarını kaybeden veya başka a-maçlarla kullanmayı talep eden kişi, kurum ve kuruluşların gümrük idaresine bildirimde bu-lunması zorunludur.
Bu kısıtlamaların bir yıl süre ile geçerli olduğu unutulmamalıdır.
Bu araçların ithalat işlemleri ancak İstanbul Yeşilköy Otomotiv İhtisas Gümrük Müdürlüğü, Gebze Otomotiv İhtisas Gümrük Müdürlüğü, İzmir Gümrük Müdürlüğü ve Ankara Bedelsiz İthalat ve Naklihane Gümrük Müdürlükleri'nden yapılabiliyor. Belgelerle birlikte müracaat edilmesi gerekmektedir.
İşlemler için gerekli belgeler ise gümrük otoritesince şöyle belirtiliyor:
1- Müracaat formu (Gümrük idaresinden temin edilir),
2- Pasaport veya pasaport yerine geçen belgeler (göçte pasaport ibrazı zorunlu değil),
3- İrsaliye veya taşıt giriş formu,
4- Teslim Tesellüm Belgesi (işlemleri aynı gün tamamlananlar için bu belge aranmaz),
5- Vukuatlı nüfus kayıt örneği (aile ünitesi uygulanan hallerde),
6- İkamet ettikleri ülkede, işverenden ilişkilerinin kesildiğine dair belge ile İş ve İşçi Bulma Kurumu'ndan işsizlik parası veya yardımı almadıklarını, keza ilgili makamlardan mevcut ikamet kaydını sildirdiklerini belgelemeleri, ayrıca ihtiyarlık sigorta primi kesintilerini durdurduklarına dair belgeyi, eğer okuyorlarsa okulla ilişiklerinin kesildiğini gösterir belgeyi konsolosluklarımıza ibraz etmeleri üzerine ikametgahın nakledildiğine dair konsolosluklarımızca düzenlenecek belge.
7- Taşıt araçları için (motosikletler dahil) hak sahipleri adına kayıtlı mülkiyet ve trafik bel-geleri,
8- İthalat talebinde bulunmayan eşin 5 yıl geçmedikçe yeniden ithal izni verilmesi için mü-racaat etmeyeceğine dair tasdikli beyanname taahhütname,
9- Veraset yoluyla yapılacak ithalatla veraset ilamı,
10- Göç suretiyle yapılacak ithalatta vukuatlı nüfus kayıt örneğine ilave olarak Türk vatan-daşlığına geçişi gösterir belgeler;
11- Kamu görevlilerince yapılacak ithalatta görev belgesi.
Bu kapsamda yapılacak ithalat işlemlerinde ithal hakkı elde etmek amacıyla, belgelerde tahrifat yapanlara, bunların sahtesini ibraz edenlere, bu amaca yönelik olarak belge tanzim ederek ibraz edenlere bedelsiz ithal izni verilmiyor. Keza, bu kişiler ve bunlara yardım e-denler ve vekilleri hakkında kanuni kovuşturma yapılıyor.