Kıdem tazminatının hesabına dahil ödemeler

1475 sayılı eski İş Kanunu'nda, iş sözleşmesinin devamı süresince her geçen tam yıl için, işverenin işçiye 30 günlük ücreti üzerinden kıdem tazminatı ödenmesi gerektiği hükme bağlanmıştır. Özellikle ücret dışı ödemelerin de olduğu işletmelerde, hangi ödemelerin kıdem tazminatının hesabında dikkate alınması gerektiği noktasında sorun yaşanmaktadır. Bir yıldan artan sürelerde de aynı oran üzerinden ödeme yapılacaktır. Burada çalışanlara her bir yıl için ödenecek olan, 30 günlük ücret,  giydirilmiş ücrettir. Bu maddede belirtilen kıdem tazminatı ile ilgili 30 günlük süre iş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile işçi lehine değiştirilebilir. Kıdem tazminatının hesaplanması, son ücret üzerinden yapılır.

Kıdem tazminatına esas olacak ücretin hesabında, çıplak ücretine ilaveten işçiye sağlanmış olan para ve para ile ölçülmesi mümkün akitten ve kanundan doğan menfaatler de göz önünde bulundurulur. Bu menfaatlerin belirlenmesinde şu hususlara dikkat edilmelidir.

1- Yapılan ödemenin sözleşmeden veya kanundan doğması,

2- Süreklilik arz etmesi,

3- İşçiye sağlanan bir menfaat niteliği taşıması,

4- Para ve para ile ölçülebilir olması.

Bu esaslardan birinin bulunmaması halinde, işçiye sağlanan menfaat kıdem tazminatının hesabına dahil edilmez. Örneğin; sözleşmeden ve kanundan doğmayan ve süreklilik taşımayan bir cep harçlığı, bayram harçlığı, kıdem tazminatına yansıtılacak nitelikteki ödemelerden değildir.

Kıdem tazminatı hesabında;

1. İkramiye,

2. Temettü,

3. Devamlılık arz eden prim ödemeleri,

4. Kasa tazminatı, mali sorumluluk tazminatı,

5. Unvan ya da imza tazminatı,

6. Yemek yardımı,

7. Gıda yardımı (süt, yoğurt, ara dinlenmesinde verilen meşrubat vb.),

8. Erzak yardımı,

9. Ulaşım yardımı,

10. Yakacak yardımı,

11. Aile yardımı,

12. Konut yardımı,

13. Havlu ve sabun yardımı (eğer işyeri dışında kullanılmasına izin verilmiyorsa tazminat hesabına katılmaz),

14. Sosyal yardım niteliğinde ayakkabı ya da bedeli,

15. Yıllık izin harçlığı (her yıl sürekli veriliyorsa),

16. Çocuk zammı, çocuk yardımı,

17. Aylık ödenen eğitim yardımları,

18. Sağlık yardımı,

19. Giyim yardımı,

Gibi süreklilik gösteren ödemeler dikkate alınacaktır.

Kıdem tazminatının hesabında,

1. Fazla çalışma ücreti,

2. Hafta tatili, ulusal bayram ve dini bayram günleri için ödenen ücretler,

3. Jübile ikramiyesi,

4. Genel tatil ücreti,

5. Süreklilik göstermeyen ve bir defaya mahsus yapılan ödemeler,

6. Yolluklar (harcırah),

7. Yıllık izin ücreti,

8. Evlenme yardımı,

9. Doğum yardımı,

10. Ölüm yardımı,

11. Doğal afet yardımı,

12. Askerlik yardımı,

13. Hastalık yardımı,

14. Bir defalık verilen ikramiyeler,

15. Seyahat primleri,

16. İş arama yardımı,

17. Bayram harçlığı

18. Vardiya ücreti,

19. İşsizlik sigortası priminin işveren payı,

20. İşçilere verilen iş güvenliği malzemeleri ile iş elbisesi bedelleri,

21. Eğitim yardımı,

Gibi süreklilik arz etmeyen ödemeler ve işle ilgili malzeme bedelleri dikkate alınmayacaktır.